3 februari 2023 Martin Laine (Eesti Ekspress), Cecilia Anesi (IrpiMedia), Lorenzo Bagnoli (IrpiMedia) en Tatiana Tkachenko OCCRP
Jarenlang heeft een geheime organisatie die vanuit het Russische parlement wordt geleid, zich met succes bemoeid met het Europese beleid ten aanzien van het bezette Oekraïne. Uitgelekte e-mails geven een nieuw overzicht van de operatie en laten zien hoe politici van de Europese Unie die hielpen de agenda van Moskou vooruit te helpen, geld en extraatjes kregen aangeboden.
Belangrijkste bevindingen
- Uit gelekte e-mails blijkt hoe een insider van de Doema een netwerk opbouwde van analisten, journalisten en anderen die hem hielpen de belangen van het Kremlin in het buitenland te promoten.
- Zijn groep bood geld aan Europese politici om pro-Russische moties in hun lokale wetgevende macht voor te stellen, en betaalde extreemrechtse activisten om pro-Kremlin-artikelen in Europese media te publiceren.
- Het netwerk regelde reizen naar de bezette Krim voor Europese politici en zakenmensen, waarbij reis- en verblijfkosten werden betaald door door de Russische staat gefinancierde organisaties en honoraria die blijkbaar aan sommige individuen werden aangeboden.
- Het hielp ook Europese politieke figuren naar Rusland te halen om als verkiezingswaarnemers op te treden, met een budget van 68.000 euro dat aan het project was toegewezen.
Sinds Rusland in februari 2022 zijn meedogenloze invasie van Oekraïne lanceerde, heeft de veroordeling van de overzeese agressie van Vladimir Poetin een hoogtepunt bereikt. Toch kan Rusland nog steeds rekenen op af en toe een vriendelijke stem in Europa: afgelopen november schreef bijvoorbeeld de extreemrechtse Italiaanse lokale wetgever Stefano Valdegamberi een opiniestuk waarin hij het besluit van de EU om Rusland tot terroristische staat te bestempelen afkeurde als “een ernstige fout” dat “ wakkert conflicten aan door de historische waarheid te ontkennen.”
Maar wat Valdegamberi niet vermeldde, was dat hij al lang samenwerkte met een geheime Russische lobbygroep met een directe link naar het Kremlin. Sinds ten minste 2014 had die groep plannen ontworpen om geld naar Europese politici te sluizen om hen te helpen de Russische bezetting van de Krim te legitimeren en pro-Moskou-beleid in EU-landen te promoten.
Details van de activiteiten van de groep zijn aan het licht gekomen via gehackte en gelekte e-mails van de coördinator, de Russische parlementair medewerker Sargis Mirzakhanian, die in de jaren na de annexatie van de Krim het ‘International Agency for Current Policy’ leidde.
Uit de e-mails blijkt dat zijn groep politici duizenden euro’s heeft betaald om pro-Russische resoluties in de Europese wetgevende macht naar voren te brengen, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van Eesti Ekspress, in samenwerking met OCCRP, IrpiMedia, iStories en Profil.
Het hielp ook om ervoor te zorgen dat politieke figuren uit landen als Duitsland, Oostenrijk, Italië, Tsjechië en Polen op dure jonkets naar pro-Russische evenementen in de bezette Krim werden gevlogen, en betaalde honoraria voor hun aanwezigheid.
De lobbygroep heeft ook verschillende Europese politieke figuren naar Rusland gevlogen om als officiële verkiezingswaarnemers op te treden.
De e-mails, die zijn gelekt door een groep Oekraïense hacktivisten, onthullen bijzonder nauwe banden tussen de operatie van Mirzakhanian en functionarissen in Italië en Cyprus. Deze banden maakten de weg vrij voor pro-Russische moties die in beide landen werden aangenomen, waarbij zowel het Cypriotische parlement als meerdere Italiaanse regionale raden opriepen tot beëindiging van de sancties tegen Rusland wegens de invasie van de Krim.
Eerdere mediaberichten hebben banden aangetoond tussen EU-politici en propagandisten van het Kremlin, maar dit is het eerste uitgebreide inzicht in hoe deze campagne vanuit Rusland werd geleid. Uit de e-mails blijkt dat Mirzakhanian, een staflid met goede connecties en adviseur in het Russische parlement, de Doema, een netwerk opbouwde van politieke analisten, journalisten, activisten en academici die hem hielpen de belangen van het Kremlin in het buitenland te promoten.
Anton Shekhovtsov, voorzitter van het pro-democratie non-profit Centrum voor Democratische Integriteit, zei dat de gelekte e-mails “een van de belangrijkste bronnen van onze kennis vertegenwoordigen over hoe bepaalde motoren van de Russische politieke oorlogsmachine werken.”
Het belangrijkste, zei Shekhovtsov, was dat ze de rol van Mirzakhanian lieten zien in het coördineren van protesten, het plaatsen van mediaartikelen en het voorbereiden van parlementaire resoluties in heel Europa, terwijl ze “nep” verkiezingswaarnemingsmissies organiseerden terwijl hij en zijn medewerkers probeerden de annexatie van de Krim te legitimeren en “Russische binnenlandse en belangen van buitenlands beleid.”
De e-mails lopen van maart 2007 tot september 2017 en het is onduidelijk of het International Agency for Current Policy vandaag nog aan het werk is, hoewel degenen die aan het netwerk zijn gekoppeld, zoals Valdegamberi, pro-Russische verklaringen blijven afleggen.
Olga Lautman, een onderzoeker op het gebied van Kremlin-gerelateerde desinformatie en hybride dreigingen bij het Centrum voor Europese Beleidsanalyse, zei dat groepen zoals die van Mirzakhanian hadden geholpen de deur open te zetten voor de voortdurende agressie van Rusland in de rest van Oekraïne.
“Rusland was buitengewoon succesvol in zijn pogingen om de respons op zijn verschillende campagnes te verzachten door voormalige en huidige politici op de loonlijst te zetten”, zei ze.
“De laatste grootschalige invasie van Rusland is een direct gevolg van het feit dat de internationale gemeenschap er niet in is geslaagd Rusland ter verantwoording te roepen na de invasie in Georgië in 2008, de invasie in Oekraïne in 2014, de wreedheden die zij [Bashar al-]Assad hielpen begaan in Syrië, en de verschillende moorden of pogingen, met behulp van chemische wapens op buitenlandse bodem.”
Mirzakhanyan en andere sleutelfiguren verbonden aan zijn groep reageerden niet op verzoeken om commentaar.
‘Het prijskaartje van de stemming’
Het International Agency for Current Policy wordt in een PowerPoint-presentatie in de gelekte e-mails beschreven als een “gesloten vereniging van professionals” die tot doel had “samen te werken met leidende parlementaire partijen in de EU en individuele politici”. Andere presentaties en conceptpresentaties noemden Oostenrijk, Duitsland, Italië, Bulgarije, Griekenland, Cyprus, Letland, Roemenië en Turkije als doellanden.
De organisatie bleek een directe link te hebben met het Kremlin: Mirzakhanyan wisselde tussen 2014 en 2017 meer dan 1.000 e-mails uit met Inal Ardzinba, een afdelingshoofd in de Russische presidentiële administratie die werkte onder Vladislav Surkov, destijds een belangrijke adviseur van president Vladimir Poetin. .
De activiteiten van het International Agency for Current Policy worden duidelijk gemaakt in een reeks presentaties die bij e-mails in het lek zijn gevoegd, evenals details in de e-mails zelf. Ze varieerden van het organiseren van anti-NAVO-straatprotesten tot het leuren met Europese wetgevers.
De documenten bespreken ook het brengen van Europese delegaties naar Moskou en de Krim, en het aanvallen van “nationale parlementen van de EU” met pro-Russische resoluties. Deze laatste omvatten resoluties om de anti-Russische sancties te beëindigen en de aanspraak van Rusland op de Krim te erkennen.
De e-mails laten zien hoe de groep van Mirzakhanian aanzienlijke betalingen regelde om ervoor te zorgen dat EU-politici gunstige moties in hun thuisland indienden. Mirzakhanyan beschreef deze betalingen botweg als het “prijskaartje van de stemming” in een e-mail met projectoverzichten voor Italië en Oostenrijk.
De groep was van plan dat de Italiaanse senator Paolo Tosato en het Oostenrijkse parlementslid Johannes Hübner, beiden van extreemrechtse partijen, in hun respectieve wetgevende macht resoluties zouden indienen om de sancties tegen Rusland op te heffen. De hoofdlijnen van het project gaan niet in detail in op hoe dit zou gebeuren, maar er werd een “budget” van 20.000 euro vermeld voor zowel de Italiaanse als de Oostenrijkse resolutie, met nog eens 15.000 euro voor elk “in geval van succesvolle stemming”. Het is onduidelijk of deze bedragen bedoeld waren om rechtstreeks aan de twee politici te worden betaald of dat het budgetten waren voor de hele projecten.
Uiteindelijk presenteerden Hübner en Tosato beide resoluties tegen Russische sancties op hun respectievelijke parlementsvloeren, maar de wetgevers keurden deze niet goed. (Deze projectplannen werden vorig jaar in de media gemeld, maar zonder de rol van de organisatie van Mirzakhanian te identificeren. Tosato ontkende het ontvangen van betalingen van Rusland voor de resolutie, net als de partij van Hübner, FPÖ.)
🔗Mirzakhanian: de ontbrekende schakel
De gelekte Mirzakhanian-e-mails werden voor het eerst verkregen door Oekraïense hacktivisten in 2020 en er is al eerder over gerapporteerd, maar de omvang van de gecoördineerde campagne van Mirzakhanian om Europese politici te beïnvloeden en de agenda van Moskou in de hele EU te pushen, is nog nooit eerder onthuld.
Oekraïense media hebben gepubliceerd over de propaganda-activiteiten van Mirzakhanian en Inal Ardzinba, maar zonder de gecoördineerde inspanningen van het International Agency for Current Policy aan het licht te brengen.
Enkele van de banden tussen Rusland en Europese politici die in de e-mails aan het licht komen, zijn ook eerder gemeld. Zo werden de plannen met betrekking tot Hübner en Tosato vorig jaar besproken in het Amerikaanse tijdschrift New Lines en opgepikt in Italië en Oostenrijk, nadat Newsline een andere reeks gelekte berichten in handen kreeg.
Ook in Duitsland zijn openbare onthullingen gedaan over banden tussen Duitse politici en Russische propagandisten. In 2017 gaf EP-lid Marcus Pretzell publiekelijk toe dat de organisatoren van een forum in 2016 op de Krim zijn reiskosten hadden betaald. In 2019 onthulden Der Spiegel en partners dat Markus Frohnmaier van de AfD werd beschouwd als “onder volledige controle van Rusland”. In september 2022 onthulde onderzoeker Anton Shekhovtsov verdere connecties tussen AfD en Rusland , en noemde Mirzakhanian een belangrijk contact voor de pro-Russische activist Mateusz Piskorski.
De documenten beschrijven ook afzonderlijke projecten voor Letland, Griekenland en zelfs de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa (PACE). Er zijn echter geen aanwijzingen dat deze moties ooit zijn ingediend.
Dat betekent echter niet dat het International Agency for Current Policy geen succes heeft gevonden. Zowel in de regionale raden in Italië als in het nationale parlement van Cyprus werden moties aangenomen die waren opgesteld met behulp van het aan het Kremlin gekoppelde apparaat van Mirzakhanian.
Succesverhalen
‘Het is een bom! Vanuit het oogpunt van de media zal dit hoogstwaarschijnlijk onze luidruchtigste informatieve operatie zijn”, schreef Mirzakhanyan in april 2016 aan een collega.
Het International Agency for Current Policy stond aan de vooravond van zijn eerste grote Europese succes: een lokale raad in Veneto, Italië, bereidde een motie voor waarin de resultaten van vervalste Russische referenda op de Krim worden erkend en waarin wordt opgeroepen tot beëindiging van de EU-sancties tegen Rusland.
De motie was opgesteld met de hulp van de groep van Mirzakhanian, en hun interne man was het gemeenteraadslid Valdegamberi, op dat moment geassocieerd met de extreemrechtse Lega Nord-partij.
Op 18 mei 2016 is het besluit met meerderheid van stemmen aangenomen in de raad. Hoewel een regionale wetgevende macht geen zeggenschap van betekenis heeft over het staatsbeleid, berichtten tal van Russische propagandamedia vrolijk over de eerste regio in de EU die de annexatie van de Krim legitimeerde. In de daaropvolgende maanden, onder leiding van de Lega Nord-partij, volgden Italiaanse gemeenteraden in Ligurië en Lombardije het voorbeeld van Veneto en namen hun eigen resoluties aan om de Krim als deel van Rusland te “erkennen”.
“Het is buitengewoon belangrijk voor Rusland om landen op elk niveau te infiltreren, inclusief lokale gemeenten”, zei Kremlin-expert Lautman. “Rusland zou deze resoluties gebruiken voor binnenlandse propagandadoeleinden en om lokale gemeenten te infiltreren om de lokale opinie te beïnvloeden en lokale politici gevangen te nemen.”
Een paar maanden na de Veneto-motie behaalde de groep een nog grotere overwinning, dit keer in Cyprus.
Eind april 2016 stuurde Areg Agasaryan, de assistent van Mirzakhanian, hem nog een projectidee, waarin hij een motie voorstelde die door Andros Kyprianou, de oude secretaris-generaal van de Cypriotische Progressieve Partij van Werkende Mensen, aan het Cypriotische parlement zou worden voorgelegd.
Agasaryan, die net als Mirzakhanian is afgestudeerd aan de Russische diplomatieke academie, had contacten op Cyprus gelegd via Dmitry Kozlov, een Cypriotisch-Russische zakenman die de groep in contact bracht met pro-Russische politici aldaar.
De motie die de partij van Kyprianou in juli 2016 presenteerde, kwam overeen met die van Agasaryan of zijn collega’s, en omvatte twee aanvullende eisen: opheffing van sancties tegen individuele Russen en uitvoering van de voorwaarden van de Minsk-overeenkomsten van februari 2015 tussen pro-Russische troepen en Oekraïne.
De motie werd aangenomen, waardoor het Cypriotische parlement op gespannen voet kwam te staan met het eigen standpunt van de EU over sancties tegen Rusland vanwege de annexatie van de Krim.
In oktober 2016 werd Kyprianou uitgenodigd voor een ontmoeting in Moskou met Kozlov en twee leidende figuren die investeringen in de Krim promoten, Andrey Nazarov en Rustam Muratov.
De organisatie Business Russia van het laatste paar speelde, samen met het International Agency for Current Policy, een sleutelrol bij het aandringen op Europa om de Russische bezetting van de Krim te accepteren. Centraal in die inspanning stonden door de Russische staat gefinancierde reizen voor Europese politici naar een jaarlijkse conferentie in een luxe hotel in Jalta, op de Krim.
Kozlov vertelde OCCRP dat hij Agasaryan kende “van universiteitsjaren” en dat hij betrokken was geweest bij de pro-Russische motie in Cyprus, maar geen commentaar gaf op de bijeenkomst in Moskou. Kyprianou vertelde OCCRP dat Kozlov hem onder druk had gezet om Nazarov in Moskou te ontmoeten, en zei dat hij niet wist dat de resolutie over Rusland werd gecoördineerd door het team van Mirzakhanian. Nazarov en Moeratov reageerden niet op verzoeken om commentaar.
Krim Junkets
In verschillende gevallen is de totstandkoming van samenwerking tussen Europese politici en het Kremlin terug te voeren op de Yalta International Economic Forums, georganiseerd met de hulp van Mirzakhanyan en zijn groep. Moeratov en Nazarov van Business Russia waren ook leidinggevenden op het forum, dat door het Amerikaanse ministerie van Financiën werd beschreven als “het belangrijkste Russische platform voor het presenteren van investeringsmogelijkheden op de Krim”.
In april 2016 stuurde Mirzakhanyan Muratov een document met de titel ‘Europese schattingen’, waarin negen Europese politici uit Oostenrijk, Duitsland, Italië, Tsjechië en Polen werden vermeld die het Jalta-forum zouden bijwonen, samen met in totaal 21.500 euro aan “honoraria” opgesplitst per politicus. Deze vergoedingen lijken verder te gaan dan een onkostenvergoeding, aangezien de reiskosten voor elke deelnemer in afzonderlijke e-mailuitwisselingen werden besproken. Een andere reeks e-mails onthult hoe de organisatoren kaartjes kochten ter waarde van ongeveer 7.600 euro om de negen politieke figuren binnen te vliegen.
Marcus Pretzell, een voormalig lid van het Europees Parlement uit Duitsland, wiens naam in het document werd vermeld, ontkende dat hem geld was aangeboden voor zijn aanwezigheid op het Jalta-forum.
“Ik kreeg lidmaatschap van het bestuur van het forum aangeboden, wat ik afwees”, vertelde hij aan OCCRP.
Huidig lid van het Oostenrijkse parlement Axel Kassegger en voormalig politica Barbara Rosenkranz, beiden verbonden aan de rechtse Vrijheidspartij van Oostenrijk (FPÖ), worden ook genoemd in het document “Europese schattingen”. Ze vertelden OCCRP dat ze ook geen betalingen hadden ontvangen.
De aankoop van de vluchten werd georganiseerd door een marketingdirecteur van Granel, een groot Russisch bouwbedrijf dat mede werd opgericht en wordt voorgezeten door Nazarov, bestuurslid van het Yalta-forum.
De organisatoren financierden ook de accommodatie van de politici in het vijfsterrenhotel Mriya Resort and Spa, een hotel van $ 300 miljoen aan de oevers van de Zwarte Zee. De Russische regering en een mix van door de staat gesteunde en particuliere banken sponsorden het evenement, volgens de website van het Jalta-forum, en het staatsbedrijf Sberbank financierde de bouw van het hotel, dat later door de VS zou worden goedgekeurd vanwege zijn rol als gastheer. .
“Het is belangrijk voor Rusland dat westerse politici de Krim bezoeken om hun illegale invasie en bezetting te normaliseren en te vergoelijken”, zei Lautman. “In eigen land gebruikt [Rusland] deze bezoeken voor propaganda om te laten zien dat Europa niet alleen de annexatie van de Krim accepteert, maar dat er niets onwettigs is aan deze agressie.”
“Rusland wint elke keer dat een politicus of een invloedrijke figuur Moskou of de Krim bezoekt in zijn PR-operaties”, voegde Lautman eraan toe.
Oekraïne protesteerde vanaf het begin tegen de aanwezigheid van Europese politici op de Yalta-forums, maar steeds meer van hen bleven bezoeken in 2017, 2018 en 2019 (de daaropvolgende evenementen werden geannuleerd vanwege de pandemie).
Waarnemers die zaken doen
Onder de correspondentie tussen Mirzakhanyan en Russische politici bevinden zich e-mails van Leonid Slutsky, een oud lid van de Russische Doema, verbonden aan het Kremlin, die voorzitter is van de commissie Internationale Zaken. Uit een uitwisseling uit 2017 blijkt hoe de teams van Mirzakhanian en Slutsky samenwerkten om prominente Europeanen naar lokale verkiezingen in Rusland te halen en hun reis- en verblijfkosten te dekken.
De uitnodigingen waren geregeld via een ngo die Slutsky leidde, Russian Peace Foundation, en het verkiezingswaarnemingsproject van 2017 had een budget van minimaal 68.000 euro, zo blijkt uit de gelekte e-mails. Drie leden van het Europees Parlement en enkele lokale parlementariërs uit landen als België en Zweden werden voor de gelegenheid ingevlogen.
“Nepverkiezingswaarneming is vaak een toegangspoort tot andere pro-Kremlin-activiteiten die vervolgens ook kunnen eindigen in financiële relaties of corruptie”, zegt Stefanie Schiffer, voorzitter van de raad van bestuur van het Europees Platform voor Democratische Verkiezingen, een organisatie die verkiezingswaarnemingsmissies volgt. in Rusland en elders.
De gedragscode voor internationale verkiezingswaarnemers zegt dat ze “geen financiering of infrastructurele steun mogen accepteren van de regering waarvan de verkiezingen worden waargenomen, omdat dit een aanzienlijk belangenconflict kan veroorzaken en het vertrouwen in de integriteit van de bevindingen van de missie kan ondermijnen”.
Schiffer zei dat de missie van 2017 “in tegenspraak was met deze eis”.
Andere politici die banden hebben met Mirzakhanian’s International Agency for Current Policy, hebben recentere Russische verkiezingen waargenomen. Zo woonde het Italiaanse wethouder Valdegamberi de Russische presidentsverkiezingen in de geannexeerde Krim in 2018 bij en was hij ook verkiezingswaarnemer bij de Russische parlementsverkiezingen van 2021.
“Ik werd getroffen door de transparantie van alles”, vertelde hij tijdens de stemming in 2021 aan de Russische media.
Eerdere e-mails laten zien hoe Valdegamberia blijkbaar had geprobeerd geld te verdienen met zijn Kremlin-connecties. Na het Yalta-forum van 2016 vloog hij naar de Krim op zoek naar zakelijke relaties en nam hij andere Italiaanse politici mee: drie uit de regio Veneto, plus één uit Toscane, Lombardije, Emilia Romagna en Ligurië. Een delegatie van Italiaanse investeerders ging mee op reis.
“Voor Stefano [Valdegamberi] was het resultaat van de reis niet puur PR, maar de organisatie van veelbelovende contacten voor zakelijke ondernemingen, die zijn verkiezingscampagnes betalen en zijn politieke levensvatbaarheid ondersteunen”, schreef een van Mirzakhanian’s Europese medewerkers in een e-mail aan hem in oktober 2016, net na het bezoek van de delegatie aan de Krim.
De strategie wierp wat vruchten af: de voorzitter van de Staatsraad van de zogenaamde “Republiek van de Krim” tekende een samenwerkingsovereenkomst met de voorzitter van de regionale raad van Veneto waarin hij beloofde economische banden aan te knopen, en de Russische staatsmedia kondigden verschillende zakelijke deals aan tussen Italiaanse industriëlen en de Krim.
Valdegamberi reageerde niet op vragen van verslaggevers.
Belangrijkste bondgenoten in Oostenrijk, Duitsland en Polen
De gelekte e-mails laten zien hoe vier specifieke politieke figuren in Europa bijzonder nauw samenwerkten met Mirzakhanyan en zijn groep: Robert Stelzl, een pro-Russische politieke activist uit Oostenrijk; Manuel Ochsenreiter van de Duitse populistische rechtse AfD-partij; Mateusz Piskorski, een Poolse politieke activist die in 2016 werd gearresteerd wegens spionage voor Rusland; en de vrouw van Piskorski, Marina Klebanovich, die de activiteiten van het Agentschap in Europa hielp coördineren.
Stelzl had voor Piskorki’s denktank, The European Centre for Geopolitical Analysis , gewerkt en het was via Piskorski dat Stelzl werd uitgenodigd voor het Yalta-forum van 2016. Uit e-mails blijkt dat hij een gesprek met Mirzakhanyan heeft opgezet dat tot een hechte werkrelatie heeft geleid: ze hebben vervolgens meer dan 90 e-mails uitgewisseld. Deze geven aan dat Stelzl werd betaald voor het publiceren van door het Kremlin gecoördineerde artikelen in het Zwitserse tijdschrift Zeit-Fragen.
In een e-mailuitwisseling van 23 september 2016 klaagde Stelzl bij Klebanovich over de kwaliteit van een artikel dat hem werd gevraagd te ondertekenen.
‘Omdat het wordt betaald, wil Sargis geen uitleg, maar een sms’je,’ zei ze tegen hem.
“Als hij het bericht wil laten afdrukken, moet hij accepteren dat het een stijl en inhoud moet hebben die acceptabel is”, antwoordde hij en voegde eraan toe: “Ik ben geen robot.”
Vier dagen later verscheen er een artikel van Stelzl in het tijdschrift waarin de meest recente Doema-verkiezingen in Rusland werden geprezen als transparant, open en legitiem.
Stelzl had ook de Italiaanse delegatie naar de Krim onder leiding van Valdegamberi in oktober 2016 opgezet en zich erbij aangesloten, en lijkt te hebben opgetreden als tussenpersoon tussen de Russische propagandisten en Europese politici.
Stelzl had gewerkt voor het Oostenrijkse EP-lid Ewald Stadler, een voormalig lid van de FPÖ-partij, die een belangrijke bondgenoot was van het International Agency for Current Policy. FPÖ-leden vergezelden de Italianen op hun reis naar de bezette Krim in 2016 en waren regelmatige aanwezigen op de Yalta-forums. Het Yalta-forum hield in 2018 zelfs een gala-evenement in Wenen. Het jaar voor het gala zorgde de groep van Mirzakhanian ervoor dat een 25-koppige FPÖ-delegatie Moskou bezocht.
Stelzl vertelde verslaggevers dat hij Rusland “al tientallen jaren… en nu zelfs meer dan ooit” volledig steunde, maar niet wilde reageren op specifieke vragen.
In Duitsland eiste Ochsenreiter duizenden euro’s om pro-Russische artikelen te publiceren die waren georkestreerd door de medewerkers van Mirzakhanian in het tijdschrift dat hij redigeerde, ZUERST!. Uit e-mails blijkt dat deze propagandacampagne een budget had van 12.000 euro en plannen bevatte voor een interview met Marcus Pretzell van de AfD over de problemen met Russische sancties, dat in juli 2016 werd gepubliceerd.
Net als bij de FPÖ in Oostenrijk was AfD een belangrijke bondgenoot van het International Agency for Current Policy. De e-mails van Mirzakhanian bevatten een plan om de politieke campagne van AfD’s Markus Frohnmaier in 2017 te financieren, en laten zien hoe het netwerk in maart 2016 werkte aan een ontwerp van AfD’s antisanctieresolutie, die twee maanden later werd ingediend bij de wetgevende vergadering van Baden-Wüttenberg.
Ocshenreiter werd later onderzocht wegens het aanwakkeren van haat tussen Oekraïne en Hongarije via brandstichtingen onder valse vlag tegen een Hongaars centrum in Oekraïne, maar vluchtte naar Moskou en stierf daar plotseling in 2021.
Piskorski werd in mei 2016 in Polen aangehouden, twee maanden voor een NAVO-top in Warschau. Uit e-mails blijkt dat Mirzakhanian een massale pro-Russische beïnvloedingsoperatie voor het evenement had gepland met de hulp van Piskorski’s partij, Smena. Piskorski werd beschuldigd van spionage voor Russische en Chinese inlichtingendiensten, en hoewel hij in 2019 op borgtocht werd vrijgelaten, blijft hij onder toezicht van de politie staan. (Piskorski en Klebanovich reageerden niet op verzoeken om commentaar).
Documenten met het plan van Piskorski en Mirzakhanian, dat gericht was op het promoten van anti-NAVO-standpunten in verschillende landen tijdens de Top van Warschau, bevatten de namen van een journalist en vier politieke figuren met wie ze samenwerkten. In 2021 werden twee van hen – de Litouwse Algirdas Paleckis en de Hongaarse Béla Kovács – schuldig bevonden aan spionage voor Rusland.
Terwijl Mirzakhanian uit het publieke oog is verdwenen, blijven de bondgenoten van zijn groep in Europa pro-Moskou-verklaringen afleggen en opkomen voor de Russische belangen: AfD’s Frohnmaier heeft Duitsland bekritiseerd voor het helpen van Oekraïne; Axel Kassegger van de FPÖ eiste in september vorig jaar dat Oostenrijk zijn standpunt over Russische sancties zou herzien; en Robert Stelzl werd gefotografeerd tijdens een pro-Russische bijeenkomst in Wenen in november in een T-shirt met het beruchte Russische “Z” -symbool en de tekst “Russian Army”.
Gevraagd door verslaggevers over de foto, was Stelzl onbeschaamd: “Ik heb dit uit Servië gekocht. Het is van goede kwaliteit, ademend en de boodschap klopt.”
Stefan Melichar (Profil) en Dmitry Velikovsky (iStories) droegen bij aan de rapportage.
Data-expertise werd geleverd door het datateam van OCCRP. Fact-checking werd verzorgd door de OCCRP Fact-Checking Desk.
In het Nieuws 