Hoe moord op Ecuadoraanse presidentskandidaat problematiek blootlegt van drugskartels (met tentakels tot in ons land)

10 augustus 2023 VRT

Justitie

De moord op de Ecuadoraanse presidentskandidaat legt de problematiek van de drugskartels in het land (nog maar eens) pijnlijk bloot. Een portret van een land waar de drugsoorlog meedogenloos woedt, met in de hoofdrol clans die tentakels hebben tot in ons land.

Hoe moord op Ecuadoraanse presidentskandidaat problematiek blootlegt van drugskartels (met tentakels tot in ons land)

Drie kogels door het hoofd. De Ecuadoraanse presidentskandidaat Fernando Villavicencio maakte geen schijn van kans, toen hij zijn auto instapte na een campagnebijeenkomst.  

De koelbloedige moord werd iets later opgeëist door Los Lobos – de wolven – een criminele organisatie, die gelinkt wordt aan het Mexicaanse Jalisco Nueva Generación-drugskartel. Dat de daders in het drugsmilieu gezocht moesten worden, komt allesbehalve als een verrassing. De presidentskandidaat liet zich vorige week nog maar ontvallen dat hij bedreigd werd, door het Los Choneros-kartel. 

Ecuador is in enkele jaren tijd uitgegroeid van een vreedzame backpackersbestemming tot een slagveld, waar drugskartels hoogtij vieren. 

Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved

Het kan nauwelijks overschat worden hoe meedogenloos die drugsstrijd precies geworden is.

Enkele voorbeelden? In 2019 werd William Humberto Poveda – bijgenaamd El Cubano – onthoofd en in brand gestoken in de gevangenis. Alsof dat nog niet gruwelijk genoeg was, doken er volgens denktank Crisis Group daarna video’s op van gevangenen die voetbalden met zijn hoofd. 

In februari vorig jaar ontdekte de politie twee lichamen, die bengelden aan een voetgangersbrug net buiten Guayaquil. Guayaquil is een havenstad in het zuidwesten van Ecuador. Een naam om te onthouden ook, want de stad zal een sleutelrol spelen in dit verhaal. 

Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved

Een golf van geweld in gevangenissen, autobommen, agenten die vermoord worden, kinderen die neergeschoten worden: de lijst aan macabere misdaden lijkt eindeloos. De moord op de presidentskandidaat vormt dus voorlopig een sluitstuk van een drugsoorlog die al veel langer aan de gang is in Ecuador.

 

Helaas moeten we vaststellen dat het geweld oplaait

Bob Van den Bergh – VN-bureau voor Drugs en Criminaliteit

“Helaas moeten we vaststellen dat het geweld oplaait. Het leger wordt ingezet, de noodtoestand wordt uitgeroepen”, zegt ook Bob Van den Bergh van het VN-bureau voor Drugs en Criminaliteit. “We moeten daar niet naïef in zijn.”

Cijfers liegen er niet om

De cijfers liegen er niet om, dat bewijst ook de trieste grafiek hieronder. Waar er in 2020 nog 1.300 moorden gepleegd werden in het land, klom dat aantal al tot 2.400 in 2021 en tot maar liefst 4.800 in 2022. Met bijna 18 miljoen inwoners komt dat neer op ongeveer 26 doden per 100.000 inwoners. In België ligt die ratio op 1,1 dode per 100.000 inwoners

En er zijn nog statistieken om van te duizelen. Vorig jaar werd er 200 ton drugs onderschept in Ecuador zelf. Zoals altijd is dat maar het topje van de ijsberg.
 
 

Wat maakt Ecuador zo aantrekkelijk?

Dan is de grote vraag: waarom is Ecuador zo aantrekkelijk voor drugsmaffia? Kort gezegd: door de ligging en de corruptie. 

Eerst en vooral is er de locatie: geperst tussen Colombia en Peru, de grootste cocaïneproducenten wereldwijd. 

 

In Ecuador zelf mogen er dan nauwelijks plantages zijn, het lakse beleid heeft er wel voor gezorgd dat Ecuador kon uitgroeien tot een aantrekkelijke basis om de cocaïne te verschepen. Dat vertelt ook Bob Van den Bergh. “Het blijft een groot probleem. Ecuador is een van de favoriete plaatsen voor de uitvoer van cocaïne.”

 

Ecuador is een van de favoriete plaatsen voor de uitvoer van cocaïne

Bob Van den Bergh – VN-bureau voor Drugs en Criminaliteit
Enter de haven van Guayaquil, een van de grootste havens in Latijns-Amerika, vanwaar maandelijks 300.000 zeecontainers verscheept worden. Tussen ladingen bananen of hout verstoppen de criminelen de cocaïne. Of de drugs worden op kleine bootjes door het Panama-kanaal geloodst om vervolgens daar in een container terecht te komen.

De bestemming? In de meeste gevallen de Verenigde Staten of Europa. 

En helaas zit er ook een Belgisch tintje aan het hele drugsverhaal. Daarvoor is het kijken naar de Antwerpse haven. Kristian Vanderwaeren – topman bij de douane – verklaarde enkele weken geleden nog “De cocaïnetsunami blijft toekomen”. Het herkomstland bij uitstek: oh jawel, Ecuador. “België is niet het eindpunt van de cocaïne, eerder een logistiek punt van waaruit drugs verdeeld worden”, klinkt het bij Van den Bergh.

Als we nog meer inzoomen komt het leeuwendeel van de cocaïne die bij ons onderschept wordt, uit Guayaquil – u weet wel, de havenstad met de gruwelijke moorden. 

 

België is niet het eindpunt van de cocaïne, eerder een logistiek punt van waaruit drugs verdeeld worden

Bob Van den Bergh – VN-bureau voor Drugs en Criminaliteit

Naast de strategische locatie, spelen ook armoede en corruptie een grote rol. De corruptie speelt zich volgens een analyse van denktank Crisis Group af tot in de hoogste kringen, denk aan rechters en politici. “Ecuador is een fragiele democratie”, zegt ook Magaly Rodriguez, Ecuadoraans historicus en docent aan de KU Leuven. “Het is te vroeg om te speculeren, maar een van de hypotheses is dat de dood van Villavicencio een afrekening is voor alle schandalen die hij aan het licht gebracht heeft.”

 

Daarnaast heeft de coronacrisis een verwoestende impact gehad op de armoedecijfers. Die cocktail maakt het alleen maar gemakkelijker voor drugsmaffia om in te gedijen. Bovendien is Ecuador sinds de invoer van de dollar in 2000 ook enorm aantrekkelijk voor allerhande witwaspraktijken. 

De drugskartels ontrafeld

Uit een rapport van de Ecuadoraanse politie kunnen we destilleren dat er drie internationale drugskartels actief zijn: de beruchte Mexicaanse kartels Sinaloa en Jalisco Nueva Generación en de Albanese maffia.

Vooral bij die laatste ziet Van den Bergh de laatste jaren een verschuiving. “Vroeger werkten veel organisatoren in Europa rechtstreeks met mensen in Latijns-Amerika. Nu merken we dat mensen uit de Balkan verhuizen richting Ecuador, om zonder tussenpersonen te werken.”

Daarnaast zijn er nog 10 Ecuadoraanse drugsbendes actief – met namen als Los Choneros, Tiguerones of Los Lobos. Ze allemaal uit de doeken doen, zou ons misschien te ver leiden. Ze hebben ook allemaal linken met elkaar of met de grotere internationale broers. 

We lichten er toch eentje uit: Los Lobos, ofwel de wolven. Zij hebben de moord op presidentskandidaat  Villavicencio geclaimd.

  • De groepering ontstond enkele jaren geleden, en is eigenlijk een afscheuring van Los Choneros. Momenteel telt de bende om en bij de 8.000 leden. 
  • Hun leider is (of was) Wilmer Chavarría – alias Pipo. De politie weet niet of hij nog in leven is, er circuleren theorieën als zou hij overleden zijn aan Covid-19 of bij gevangenisrellen. Wie zijn opvolger zou zijn, is niet duidelijk.
  • Ze zijn vooral bekend om hun drugstrafiek en illegale mijnbouw. 
  • Ze waren betrokken bij gevangenisrellen, waarbij honderden gevangenen om het leven kwamen.
  • De clan zou banden hebben met het Jalisco Nueava Generación-kartel uit Mexico

Of de drugsoorlog nog te stoppen is, is nog maar de vraag. Bijna dag op dag een jaar geleden schreef de burgemeester van Guayaquil, Cynthia Viteri, een open brief aan president Lasso. “Meneer de president, criminele organisaties zijn een staat binnen de staat in Ecuador geworden.”

“Wie heeft de macht hier, de georganiseerde misdaad of een tot slaaf gemaakte regering?”

Het antwoord was gisterenavond nog maar eens te horen. Met drie schoten. 

Een kartelbaas met de bijnaam ‘Tony Montana’ is net gearresteerd in Mexico

Antonio Oseguera Cervantes is de broer van CJNG-leider El Mencho en het laatste lid van die familie dat in Mexico is gearresteerd.

20 december 2022 Vice

ANTONIO OSEGUERA CERVANTES, DE BROER VAN NEMESIO OSEGUERA CERVANTES ALIAS EL MENCHO, WAS SLECHTS EEN

De broer van een van ’s werelds meest gezochte drugsbaronnen – El Mencho – is zojuist gearresteerd in Mexico.

Een kartelbaas met de bijnaam ‘Tony Montana’ is net gearresteerd in Mexico

Autoriteiten arresteerden Antonio Oseguera Cervantes, alias “Tony Montana”, voor zijn rol bij het leiden van het Jalisco New Generation Cartel (CJNG voor het Spaanse acroniem.) De CJNG werd rond 2012 opgericht door zijn jongere broer, Nemesio Oseguera Cervantes, ook bekend als El Mencho, en werd al snel een van de meest wijdverspreide en meedogenloze criminele organisaties op aarde.

Autoriteiten vonden Tony Montana in een onderduikadres in Tlajomulco de Zúñiga, buiten de hoofdstad van Jalisco in Guadalajara, samen met verschillende wapens en een pakket waarvan wordt aangenomen dat het cocaïne is, volgens een persbericht van de regering over de arrestatie op dinsdagochtend.

De Mexicaanse regering beweerde dat Tony Montana werkte als “logistiek operator” en betrokken was bij verschillende aspecten van het familiebedrijf, waaronder het witwassen van geld, het inkopen en kopen van wapens voor de groep en het coördineren van “gewelddadige acties tegen vijandige groepen”.

“De arrestatie van Antonio [Oseguera Cervantes] betekent een harde klap voor een van de criminele organisaties in het land, aangezien het in zijn structuur wordt beschouwd als een van de vermeende belangrijkste logistieke en financiële operatoren en generatoren van geweld”, zei de Mexicaan. autoriteiten in een persbericht.

De zoon van El Mencho, Rubén Oseguera González, bekend als El Menchito, werd in 2015 gearresteerd in Guadalajara. Hoewel hij kort daarna werd vrijgelaten, arresteerden de autoriteiten El Menchito snel binnen een jaar opnieuw en leverden hem in februari 2020 uit aan de VS om te worden beschuldigd van drugshandel.

Een week na de uitlevering van El Menchito reisde de dochter van El Mencho, Jessica Oseguera González, ook bekend als La Negra, naar de VS om haar broer te bezoeken en werd ook gearresteerd toen ze aankwam bij het gerechtsgebouw van Washington, DC voor zijn hoorzitting. El Menchito pleitte niet schuldig en wacht nog steeds op zijn proces, terwijl La Negra schuldig pleitte aan het overtreden van de Amerikaanse Kingpin-wet en bijna twee jaar achter de tralies zat. In maart werd ze vrijgelaten .

Terwijl de kinderen van El Mencho in Amerikaanse gevangenissen zaten, werden zijn vrouw en hun moeder, Rosalina González Valencia , in november 2021 in Mexico gearresteerd . Ze werd beschuldigd van witwassen en blijft in een Mexicaanse gevangenis. Ook zij werd in 2018 gearresteerd, maar kwam drie moeders later weer vrij.

Naast de arrestatie van zijn directe familieleden zijn de afgelopen jaren ook talloze leden van de familie van zijn vrouw gearresteerd voor hun rol bij het leiden van een andere criminele groep genaamd Los Cuinis die samenwerkte met het CJNG.

De arrestatie van Tony Montana is een flinke klap voor de organisatie. In 2015 werd Tony Montana gearresteerd door de Mexicaanse autoriteiten, maar enkele maanden later vrijgelaten onder technische omstandigheden. In 2016 kondigde de Amerikaanse schatkist sancties aan tegen Tony Montana, samen met andere leden van de CJNG en Los Cuinis, maar het is onduidelijk of er Amerikaanse aanklachten zijn die zijn uitlevering zouden vergemakkelijken.

 

Mexicaanse drugsbaas Caro Quintero aangehouden, VS wil uitlevering

16 juli 2022 NOS

De Mexicaanse drugsbaas Rafael Caro Quintero (69) is aangehouden in de staat Sinaloa. Quintero werd opgepakt in een uithoek van de noordwestelijke staat door elitetroepen van de Mexicaanse marine. Een speurhond vond hem uiteindelijk tussen de bosjes, in spijkerbroek en met een beige jas om zijn schouders, bij een bergdorp.

Mexicaanse drugsbaas Caro Quintero aangehouden, VS wil uitlevering

Na de arrestatie crashte een helikopter die werd gebruikt bij de operatie. Daarbij kwamen veertien mensen om. Het is nog niet duidelijk waardoor de helikopter neerstortte.

Quintero was tijdens de crash niet aan boord. De Mexicaan maakte naam als medeoprichter van het beruchte Guadalajara-kartel en staat bekend als “el narco de narcos” (de drugsbaron der drugsbaronnen).

In de jaren 70 en 80 verkochten hij en zijn kartelpartners grote hoeveelheden drugs (vooral marihuana, cocaïne en heroïne) in de VS. Hij was in zijn hoogtijdagen net zo machtig en gevreesd als de drugsbaron die in Colombia ongeveer in dezelfde tijd opkwam: Pablo Escobar.

Moord op DEA-agent

Quintero werd in 1985 opgepakt in Costa Rica op verdenking van betrokkenheid bij het ontvoeren, urenlange martelen en vermoorden van een medewerker van de Amerikaanse antidrugs-autoriteit DEA. Reden voor de moord was mogelijk de ontdekking en daaropvolgende vernietiging van een megawietplantage van Quintero door de bewuste DEA-agent, Enrique Camarena.

Het kwam Quintero op een celstraf van 40 jaar te staan, maar hij werd in 2013 vervroegd vrijgelaten op basis van een vormfout in zijn proces. Het Hooggerechtshof besliste later dat die vervroegde vrijlating onterecht was, maar Quintero was toen al ondergedoken.

Volgens de DEA stortte Quintero zich na zijn vrijlating weer snel op de drugshandel en runde hij de afgelopen jaren een tak van het Sinaloa-kartel.

Dat kartel was onder leiding van Joaquin “El Chapo” Guzman uitgegroeid tot een van de grootste en gewelddadigste drugsorganisaties van Mexico. De in 2019 tot levenslang veroordeelde Guzman had eerder voor het Guadalajara-kartel gewerkt.

Uitlevering

De Verenigde Staten hebben meteen om de uitlevering van Quintero gevraagd. Dat zal volgens de Mexicaanse autoriteiten ook spoedig gaan gebeuren.

“Iemand die een Amerikaanse agent heeft ontvoerd, gemarteld en vermoord kan zich nergens schuilhouden”, zei de Amerikaanse minister van Justitie Garland in een eerste reactie. “We zijn de Mexicaanse autoriteiten erg dankbaar.”

De Latijns-Amerika-adviseur van het Witte Huis, Juan Gonzalez, gebruikte op Twitter drie woorden om de arrestatie van Quintero te omschrijven: “Dit is gigantisch”.

 

Juan S. Gonzalez

@Cartajuanero

This is huge. https://t.co/1kaQt9zyHj

1:22

 

16 juli 2022

Quintero stond sinds 2018 al op de lijst van de FBI met daarop de top-10 van meest gezochte personen van de geheime dienst. De 20 miljoen dollar die werd uitgeloofd voor de gouden tip die zou leiden tot de arrestatie van Quintero was met afstand het hoogste bedrag van alle personen op de lijst.

De aanhouding van Quintero komt een paar dagen nadat de Amerikaanse president Biden met zijn Mexicaanse ambtgenoot Obrador over onder meer een strengere aanpak van drugscriminelen had gesproken.

La Jefa: vrouw van meest gezochte crimineel gearresteerd

20 november 2021 Crimesite

Deze week is in Mexico “La Jefa” gearresteerd. Rosalinda “N” González Valencia is de echtgenote van “El Mencho“, ofwel Nemesio Oseguera Cervantes, de voortvluchtige baas van het drugskartel CJNG (Cártel Jalisco Nueva Generación). Het netwerk van El Mencho geldt momenteel één van de krachtigste criminele organisaties in Mexico. La Jefa (de Bazin) speelde een belangrijke rol, volgens de Mexicaanse autoriteiten.

La Jefa: vrouw van meest gezochte crimineel gearresteerd

18.58

“N” werd volgens een bericht van het Mexicaanse Openbaar Ministerie maandag om 18.58 opgepakt door soldaten van het Mexicaanse leger in de plaats Zapopan in de staat Jalisco en vervolgens direct op een vliegtuig gezet naar een gevangenis in de buurt van Mexico-Stad. De arrestatie vond plaats op basis van informatie van de nationale criminele inlichtingendienst (CNI). Ze wordt ervan verdacht als deelnemer van een criminele organisatie crimineel geld te hebben witgewassen.

Eekhoorn

Rosalinda González Valencia is geboren in een gezin van 18 kinderen (ze was het oudste meisje) in het jaar 1962 of 1963. Haar vader teelde avocado’s in de westelijke kuststaat Michoacán. Een deel van de 18 kinderen ging zwaar in de criminaliteit. Rosalinda is het nichtje van de crimineel “El Maradona”, die het Milenio-kartel oprichtte. Die groep is later opgegaan in de CJNG. Een aantal van haar broers vormde een netwerk dat zich richtte op witwassen van grote bedragen aan crimineel geld. Deze “Cuinis” deden dat witwassen voor verschillende criminele groepen. De naam is afgeleid van de lokale naam van een bepaalde eekhoorn die veel voorkomt in Michoacán.

Marihuanaoogsten

Enkele broers van Rosalinda emigreerden naar de Verenigde Staten en zetten in Californië een handel in drugs op. Rosalinda hield zich al vroeg bezig met het coördineren en bewaken van de marihuanaoogsten in haar geboortestreek. El Mencho groeide op in een gehucht vlakbij de geboorteplaats van Rosalinda González. Hij was een goede bekende van haar broers.

Door het huwelijk met El Mencho in 1996 werd de samenwerking tussen drie criminele bloedgroepen een symbolische bekroning en een verzekering van de macht van Nemesio Oseguera alias El Mencho: die van El Mencho, Milenio en de Cuinis.

Onroerend goed

González Valencia werd in mei 2018 in Jalisco gearresteerd op beschuldiging van witwassen. De zaak tegen haar kwam echter niet rond. Ze werd na drie maanden later weer vrijgelaten. Ze kwam voor een aantal kleinere delicten een transactie overeen en betaalde een boete van (omgerekend) ruim 63.000 euro. De familie González Valencia ging steeds meer financiële zaken regelen voor het de afgelopen tien jaar sterk opgekomen CJNG. De verdenking is dat La Jefa een enorm vermogen heeft belegd in Mexicaans onroerend goed, winkelbedrijven, makelaarskantoren en hotels. Ook in andere Zuid-Amerikaaanse landen zoals Brazilië en Uruguay zou crimineel vermogen van het CJNG zijn belegd.

Velen in de families van El Mencho en Rosalinda zijn gearresteerd, onder wie vijf broers van Rosalinda, maar dat heeft niet geleid tot de aanhouding van El Mencho. De Amerikaanse justitie biedt inmiddels 10 miljoen dollar voor informatie die leidt tot zijn arrestatie.

De slagkracht van het CJNG lijkt alleen maar te groeien. De Amerikanen denken dat met name het CJNG achter de import zit van illegale opiaten zoals Fentanyl en ook achter productie van crystal meth en de import van grondstoffen voor crystal meth. In Mexico bedreigde het CJNG een bekende tv-presentator en pleegde een (mislukte) aanslag op een topman van het Openbaar Ministerie.

Narcomantas: de berichten van de Mexicaanse drugskartels

7 augustus 2021 Crimesite

Mexicaanse drugskartels, zoals het beruchte CJNG en het Sinaloa-kartel, gebruiken zogenoemde narcomantas om elkaar en de autoriteiten te bedreigen. ‘We komen achter jullie aan smeerlappen. Hetzelfde zal gebeuren met 12, 20, Lencho, Everisto Gomes. We komen achter jullie aan.’ 

Narcomantas: de berichten van de Mexicaanse drugskartels

Naast bedreigingen kunnen de boodschappen, vaak in de vorm van teksten op papier of op spandoeken, ook dienen om mensen te rekruteren, beloningen uit te loven of beschuldigingen te uiten.

Bloedig jaar

Het lijkt er op dat 2021 een uiterst bloedig jaar wordt voor Mexico, waar in 2020 40.000 mensen om het leven kwamen door drugsgerelateerd geweld. Dat zijn 110 mensen per dag. Het is het resultaat van elkaar bestrijdende drugskartels, die zich bezighouden met de handel in cocaïne en crystal meth – en in toenemende mate ook de productie en handel van fentanyl (een pijnstiller waar steeds meer Amerikanen aan verslaafd zijn geraakt).

32 drugskartels

In hun onderlinge strijd laten de kartels vaak berichten achter. Een soort propaganda die in openbare ruimtes wordt achtergelaten: langs viaducten, in parken, langs snelwegen, etc. De boodschappen gaan vaak gepaard met lichamen of lichaamsdelen van slachtoffers. Het open source-project narcomappingmx heeft een onderzoek gedaan naar deze narcomantas. In het eerste kwartaal van 2021 werden er 117 narcomantas achtergelaten, verdeeld over 22 deelstaten, met 32 verschillende drugskartels als afzender. Het project heeft video-boodschappen buiten beschouwing gelaten.

Een paar opvallende cijfers uit het onderzoek:

  • De meeste narcomantas kwamen voor in de deelstaat Baja California.
  • Verreweg de meeste narcomantas werden achtergelaten door het Jalisco-kartel (CJNG).
  • Het merendeel van de narcomantas waren bedreigingen aan rivaliserende kartels, burgers of overheid.
  • Bij meer dan de helft van de narcomantas werden een of meer lijken (of delen daarvan) gevoegd.

Hieronder enkele voorbeelden van recente narcomantas.

Gemartelde agenten

Op 19 maart werden in een busje in de buurt van het afgelegen stadje Campuzano de stoffelijke overschotten gevonden van drie agenten van het Openbaar Ministerie. De politiemannen waren gemarteld. Op het busje was geschreven: ‘Dit is ons overkomen omdat we afpersten’. De deelstaat Guanajuato is een van de gewelddadigste gebieden van Mexico, waar met name het Jalisco-kartel zich steeds vaker richt op het politiekorps. Het bericht op het busje had overigens geen afzender.

500.000 pesos beloning

Beloningen die via narcomantas worden uitgeloofd zijn vrij zeldzaam. In februari hing de volgende ‘narcobanner’ aan een viaduct in San Luis Potosi: ‘We zijn een groep van onafhankelijke drugshandelaren die zich verenigd hebben om te strijden tegen het Alemanes-kartel en het Golf-kartel die de controle willen verkrijgen of San Luis Potosi en omgeving. Ieder die ons bruikbare informatie kan verschaffen over dit vullis krijgt een beloning tussen de 50.000 en 500.000 pesos. En wat betreft Alfredo Aleman Narvaez, alias El Comandante Alemán, we willen die hoerenzoon dood of levend, want hij is de aanstichter van al het geweld in de hoofdstad.’

“El Cholo”

Eind maart werd het in plastic folie gewikkelde lichaam gevonden van Carlos Enrique Sánchez Martínez, alias “El Cholo”, een van de oprichters van het Nueva Plaza-kartel. Het stoffelijk overschot was ernstig verminkt en werd aangetroffen op een bankje in een parkje in de stad Tlaquepaque in de staat Jalisco. In het lichaam van El Cholo staken twee messen waaraan papieren waren bevestigd met daarop narcomantas. Op een daarvan was te lezen: ‘De verrader El Cholo’.

Kort voordat El Cholo dood werd gevonden, was hij in een video verschenen die waarschijnlijk door het Jalisc0-kartel werd verspreid. Toen de beelden waren gemaakt was El Cholo net ontvoerd. Ook video’s worden regelmatig gebruikt als narcomantas. Daarover een volgende keer.

Deze Mexicanen worden gezocht door de VS

29 april 2021 Crimesite

Totaal zijn het er 25. Ze luisteren naar bijnamen als “El Ratón” (de muis), “El Principe” (de prins) en “El Rana” (de kikker). Deze leden van Mexicaanse drugskartels hebben één ding gemeen: ze zijn op de vlucht voor de Amerikanen.

Deze Mexicanen worden gezocht door de VS

Minder bekende namen

Onder het bewind van de huidige president van Mexico, Andrés Manuel López Obrador, zijn al ruim 40 Mexicaanse drugshandelaren uitgeleverd aan de VS. Meer dan 60 criminelen wachten in de gevangenis op uitwijzing naar Amerika. En er is een lijst van 25 namen van nog voortvluchtige Mexicaanse drugshandelaren die worden gezocht door de Amerikaanse opsporingsdiensten. De lijst wordt gedomineerd door het Sinaloa-kartel en het Cartel Jalisco Nueva Generación (CJNG, ook wel Jalisco-kartel). Crimesite maakte een selectie van enkele van de gezochte Mexicanen met bekende en minder bekende namen.

 

Rafael Caro Quintero (alias “El Principe”)

Caro Quintero (1952) is mede-oprichter van het inmiddels uiteengevallen Guadalajara-kartel. In 1985 was hij betrokken bij vier moorden, waaronder die op DEA-agent Enrique “Kiki” Camerena. “Kiki” had er voor gezorgd dat er drugs ter waarde van 8 miljard dollar verloren was gegaan. Hetzelfde jaar nog werd Caro Quintero opgepakt in Costa Rica en kreeg hij levenslang voor de vier moorden (toentertijd in Mexico automatisch omgezet naar 40 jaar cel). Vanwege juridisch geharrewar kwam hij na 28 jaar in augustus 2013 op vrije voeten. Inmiddels wordt hij alweer jaren gezocht door zowel de Mexicanen als de Amerikanen. De laatsten hebben een beloning van 20 miljoen dollar op het hoofd van Caro Quintero gezet. Volgens de DEA is hij na de arrestatie van Joaquin “El Chapo” Guzman een van de nieuwe leiders van het Sinaloa-kartel. In 2018 had de Huffington Post een interview met “El Principe”. Caro Quintero ontving de journalist toen in een bouwvallige woning ergens in de bergen in Mexico en zou een slechte gezondheid hebben.

 

Mario Ismael Zambada Garcia (alias “El Mayo”)

Ook Ismael Zambada Garcia is met zijn 73 jaar de jongste niet meer. Hij weet al sinds 1998 uit handen van de autoriteiten te blijven. Samen met “El Chapo” leidde hij jarenlang het Sinaloa-kartel. “El Mayo” zou over een budget van 1 miljoen dollar per maand beschikken om politici, militairen en politie-agenten om te kunnen kopen. Een van de militairen die werd omgekocht was een persoonlijke lijfwacht van de voormalige president Vicente Fox. Een generaal van het Mexicaanse leger stond voor 50.000 dollar per maand op de loonlijst van “El Mayo”. Hij wordt onder andere gezocht voor moord, drugshandel, ontvoering, witwassen en het leiden van een criminele organisatie. De FBI betalen 5 miljoen dollar voor de gouden tip die leidt tot de aanhouding van “El Mayo”.

Inmiddels levert Zambada Garcia strijd met de zonen van El Chapo (zie hieronder) over het leiderschap van het Sinaloa-kartel.

De zoon van “El Mayo” heeft uitgebreide belastende verklaringen over zijn vader afgelegd tijdens het proces tegen “El Chapo” in de VS. Crimesite schreef eerder uitgebreid over de getuigenissen van Zambada junior, ook wel “El Vicentello” genoemd.

Nemesio Oseguera Cervantes (“El Mencho”)

Crimesite heeft al verschillende keren over “El Mencho” van de CJNG geschreven. Hij is de onbetwiste leider van het Jalisco-kartel, dat onder andere een bloedige oorlog voert met de Mexicaanse politie. Aan politiezijde zijn er vele doden gevallen.

Oseguera Cervantes verbleef in de jaren tachtig veelvuldig in de VS en werd daar ook voor het eerst veroordeeld tot celstraf. Sinds het begin van 2000 staat “El Mencho” opnieuw op de radar van de Amerikaanse opsporingsdiensten. Een van zijn zonen en een dochter zitten al vast in de VS. In totaal staat er zeven miljoen dollar op het hoofd van “El Mencho”. Hier een uitgebreid portret van Oseguera Cervantes.

De zonen van “El Chapo”

Op de Most Wanted-lijst van de Amerikanen staan vier zonen van Joaquin “El Chapo” Guzman; ze worden ook wel Los Chapitos genoemd. Het gaat om Ovidio (1990, bijnaam “El Raton”, de muis); Jesús Alfredo (1983); Iván Archivaldo (1983); en Joaquin junior (bijnaam El Güero Moreno). Dat het Sinaloa-kartel nog steeds erg machtig is blijkt wel uit wat er gebeurde na de arrestatie van “El Raton” in 2019 door Mexicaanse Nationale Garde. In de stad waar de aanhouding plaatsvond braken onlusten uit waarbij volop werd geschoten en branden uitbraken. Meer dan 700 zwaar bewapende kartelleden dreigden leden en familie van de Nationale Garde te liquideren. Enkele uren later werd Ovidio alweer vrijgelaten; de Mexicaanse president – die naar eigen zeggen meer bloedvergieten wilde voorkomen – stond achter de vrijlating van “El Raton”. De politiecommandant die achter de arrestatie van Ovidio zat, werd korte tijd later geliquideerd.

Fausto Isidro Meza Flores (“Chapo Isidro”)

Meza Flores (1982) is een van de weinigen op de lijst die is voortgekomen uit het Beltrá Leyva-kartel. De FBI heeft 5 miljoen dollar op het hoofd van Meza Flores gezet. Hij wordt gezocht voor grootschalige drugshandel en moord. Meza Flores begon als huurmoordenaar, maar wordt tegenwoordig beschouwd als een van de belangrijkste leiders van het Meza Flores-netwerk, dat een bloedige oorlog uitvecht met het Sinaloa-kartel. Zo zou Meza Flores verantwoordelijk zijn voor een hinderlaag waarbij 30 doden vielen.

Chapo Isidro is een paar keer ontsnapt aan een arrestatie. De eerste keer was in 2010 toen bij een militaire operatie twee soldaten en twaalf criminelen omkwamen. In de daarop volgende jaren werden verschillende – ook hooggeplaatste – leden van het Meza Flores netwerk opgepakt of doodgeschoten, maar Isidro wist steeds de dans te ontspringen.

Elvis González Valencia (“El Elvis”)

González Valencia (1980) wordt beschouwd als een van de leiders van het Jalisco-kartel, is de zwager van “El Mencho” (zie hierboven) en wordt gezocht voor witwassen en drugshandel. De uitgebreide familie van “El Elvis” wordt ook wel “Los Cuinis” (de eekhoorns) genoemd. Ook deze familiegroep houdt zich bezig met drugshandel. In januari 2016 meldde González Valencia zich bij een ziekenhuis in Mexico met verschillende schotwonden in zijn arm. Tevergeefs gebruikte hij daarbij een valse identiteit. Bijna een jaar zat hij in voorarrest in Altiplano, maar in december 2016 werd hij op last van een federale rechter vrijgelaten omdat er te weinig bewijs tegen “El Elvis” zou zijn. Sindsdien is hij spoorloos.

Víctor Manuel Félix Beltrán (“El Vic”)

Félix Beltrán (1983) wordt beschouwd als de huidige financiële man van het Sinaloa-kartel en werkt in die hoedanigheid nauw samen met Los Chapitos (zie boven). De vader van “El Vic” was al het financiële brein van het kartel totdat hij werd gearresteerd en net als “El Chapo” werd uitgeleverd aan de VS.

“El Vic” wachtte eenzelfde lot nadat hij in 2017 in een luxe appartement in Mexico Stad was gearresteerd. Maar Félix Beltrán wist begin 2020 uit de gevangenis te ontsnappen samen met twee anderen die ook op uitlevering wachtten: Luis Fernando Meza González en Yael Osuna Navarro. De twee worden in de Verenigde Staten respectievelijk verdacht van drugshandel en liquidaties. Het voortvluchtige drietal wist vijf toegangspoorten van de gevangenis te passeren voordat ze in een voertuig van de penitentiaire inrichting spoorloos verdwenen. Tien bewakers werden na de ontsnapping opgepakt.

De gebroeders Arzate Garcia

René Arzate Garcia (alias “La Rana”) wordt sinds 2014 door de Amerikaanse autoriteiten gezocht. Hij wordt niet alleen verdacht van drugshandel vanuit Baja California naar de VS, maar zou ook verschillende liquidaties en ontvoeringen hebben gecoördineerd. Hij wordt door de Amerikanen beschouwd als een belangrijke speler binnen het Sinaloa-kartel. Maar er zijn ook aanwijzingen dat hij inmiddels samen met zijn broer Alfonso (“El Aquiles”) een eigen cel heeft gevormd. Ze leven in ieder geval in onmin met Ismael Zambada Garcia (alias “El Mayo”, zie hierboven), die op zijn beurt weer een conflict heeft met de Chapito’s. “El Mayo” hield de Arzates verantwoordelijk voor de ontdekking van een narco-tunnel op de grens van Baja California en de VS, waarbij voor 10 miljoen dollar aan drugs in beslag werden genomen. De broers zouden naar verluidt achter tientallen liquidaties zitten. Er wordt door de Amerikanen 20.000 dollar uitgeloofd voor de tip die tot de arrestatie van de broers leidt.

Alfonso Limón Sanchez (“El Chubas”)

Samen met vier anderen ontsnapte Limón Sanchez in maart 2017 uit een gevangenis in de stad Culiacán. Drie van hen, waaronder Limón Sanchez, wachtten op uitlevering naar de VS. Sindsdien is “El Chubas” van de radar. Hij maakte carrière binnen het Sinaloa-kartel nadat zijn broer Ovidio naar de VS was overgebracht en veroordeeld. Volgens de Amerikanen leverde “El Chubas” op grote schaal cocaïne aan Ismael Zambada Garcia (zie hierboven).

Juan José Esparragoza Moreno (“El Azul”)

Esparragoza Moreno (1949) was al in de jaren tachtig van de vorige eeuw actief voor het Guadalajara-kartel. Voor zijn betrokkenheid bij de moord op DEA-agent Enrique Camarena (zie hierboven) kreeg “El Azul” iets meer dan zeven jaar cel.

Na het uiteen vallen van het Guadalajara-kartel, werd Esparragoza Moreno een belangrijke speler van het Juarez-kartel. “El Azul” koos ervoor zoveel mogelijk onder de radar te blijven. Totaal staat er een prijs van 7 miljoen dollar op het hoofd van Esparragoza Moreno, die volgens de Amerikanen 14 ton drugs naar de VS heeft geëxporteerd. Het is de vraag of deze beloning ooit uitgekeerd zal worden, want er gaan hardnekkige geruchten dat “El Azul” in 2014 is overleden aan de gevolgen van een hartaanval.

Een van de zonen van “El Azul” behoorde tot de groep van vijf gevangenen die samen met “El Chubas” ontsnapten uit de gevangenis van Culiacán (zie hierboven). Hij zat toen nog maar twee maanden vast en werd ook gezocht door de VS.

Érick Valencia Salazar (“El 85”)

Érick Valencia Salazar was aanvankelijk een van de leiders van het Jalisco-kartel. Toen hij in 2012 werd gearresteerd creëerden leden van het kartel een grote chaos door 25 auto’s te kapen en in brand te steken op belangrijke kruispunten van de stad waar “El 85” vast zat. Toch had Valencia Salazar het idee dat “El Mencho”, de grote leider van het Jalisco-kartel zij arrestatie had georkestreerd. Nadat “El 85” in 2017 vrij was gekomen vanwege gebrek aan bewijs, richtte hij daarom zijn eigen organisatie op: het Nueva Plaza-kartel. Al gauw verzeilde het nieuwe kartel in een bloedig conflict met dat van Jalisco. Mede-oprichter “El Cholo” van het Nueva Plaza-kartel werd vorige maand dood gevonden op een bankje in een park in Tlaquepaque. Hij was gewikkeld in plastic folie. In zijn bovenlichaam staken verschillende messen. Kort daarvoor was op sociale media een video verschenen waarop “El Cholo” te zien was, omringd door zes bewapende CJNG-strijders.

In de database van de DEA staat Érick Valencia Salazar nog vermeld als lid van het Jalisco-kartel, inclusief een beloning van 5 miljoen dollar voor de gouden tip. Maar “El 85” wordt als oprichter van het Nueva Plaza-kartel nu vooral als voornaamste doelwit van het CJNG gezien.

Mexicaanse ‘cocaïnebaron’ uitgeleverd naar Verenigde Staten

9 februari 2021 Crimesite

Mexico heeft afgelopen zondag een Mexicaan uitgeleverd die in de Verenigde Staten wordt verdacht van een serie zeer grote cocaïnetransporten vanuit Colombia, via Mexico naar de Verenigde Staten. Hij zou dat hebben gedaan voor verschillende grote netwerken, zoals het Sinaloa-kartel, het Jalisco Nueva Generación (CJNG) en het Milenio-kartel. Het gaat om Raúl Flores Hernández, alias “El Tío”.

Mexicaanse ‘cocaïnebaron’ uitgeleverd naar Verenigde Staten

Geen doodstraf

De verdenkingen beslaan de periode 1980 en tot maart 2017. Flores zal worden berecht in Washington DC.

El Tío was al in augustus 2017 gearresteerd in Zapopan, in de staat Jalisco. Flores Hernández heeft in verschillende procedures de uitlevering aangevochten. Uiteindelijk speelde mede een rol dat hij na berechting in de Verenigde Staten geen risico zou lopen om de doodstraf te krijgen.

Voetballer

De zaak kreeg in Mexico in 2017 veel aandacht omdat Flores zaken zou hebben gedaan met profvoetballer Rafael Márquez en zanger Julio Álvarez, die werden verdacht van witwassen van drugsgeld. Márquez was in 2018 aanvoerder van het Mexicaanse team dat meedeed aan het WK in Rusland. Hij was toen al door de Amerikaanse autoriteiten op de zwarte lijst van witwassers geplaatst, en zijn tegoeden in de VS werden bevroren.

Marquez ontkende en hij is nooit strafrechtelijk vervolgd.