Mexico levert beruchte zoon El Chapo uit aan VS

16 september 2023 Telegraaf

Ovidio Guzmán, de zoon van de voormalige drugsbaron Joaquín ’El Chapo’ Guzmán, is vrijdag in alle stilte door Mexico uitgeleverd aan de Verenigde Staten. Daar zal hij onder meer strafrechtelijke vervolgd worden voor het illegaal importeren van de extreem verslavende en zeer verdovende pijnstiller fentanyl. De uitlevering is bevestigd door de Amerikaanse minister van Justitie Merrick Garland.

In Mexico heeft geen enkele autoriteit de uitlevering bevestigd. Het lijkt geen toeval dat de uitlevering plaatsvond op 15 september, een jaarlijkse nationale feestdag waarop het Mexicaanse volk druk is met het groots vieren van de onafhankelijkheid uit 1810.

Mexico levert beruchte zoon El Chapo uit aan VS

De Amerikanen hadden Mexico al een tijd geleden om zijn uitlevering gevraagd. De 33-jarige Ovidio Guzmán López alias ’El Ratón’ (De Muis) wordt gezien als een van de leiders een van de belangrijkste facties van het Sinaloakartel, Los Chapitos. Hij zou samen met zijn broer, Joaquín alias El Güero (36), en zijn halfboers Ivan Archivaldo (39) en Jesús-Alfredo (36) de drugssmokkel-operaties leiden. De zoons van El Chapo die nog vrij rond lopen staan op de lijst van meest gezochte Mexicaanse criminelen door de VS. Er staat 10 miljoen dollar op het hoofd van elk van hen.

Guzmán jr. is vrijdagochtend om 11 uur Mexicaanse tijd door Interpol met een helikopter uit de maximaal beveiligde Almoloya-gevangenis vlakbij Mexico-Stad gehaald. De operatie zou 35 minuten in beslag hebben genomen. Vanaf El Altiplano, zoals de gevangenis op de hoogvlakte in de volksmond wordt genoemd, is de drugsbaron naar de luchthaven van provinciehoofdstad Toluca gebracht van waaruit hij volgens Mexicaanse media naar vliegveld Teterboro in New Jersey in de VS is gevlogen.

Volgens het achtuurjournaal van Milenio TV is Guzmán met hetzelfde vliegtuig naar de VS gevlogen als zijn vader in 2016. El Chapo, de voormalig leider van het Sinaloakartel, zit in de VS een levenslange gevangenisstraf uit.

Fentanyl

Over waar Ovidio Guzmán zal worden vervolgd is onduidelijkheid. Sommige bronnen menen te weten dat hij zal worden overgebracht naar het federale hof in Washington DC, waar hij behalve voor de smokkel van fentanyl zal worden aangeklaagd voor cocaïnesmokkel. Andere bronnen schrijven dat hij in Chicago zal worden vervolgd.

Nationale kranten als El Universal, Milenio, Reforma en La Jornada kwamen om 18 uur met het in Mexico grote nieuws. Zij baseerden zich op Amerikaanse media ABC News en Chicago Tribune. De Amerikaanse minister Garland bevestigde het nieuws kort voor acht uur ’s avonds Mexicaanse tijd. De Mexicaanse autoriteiten hulden zich een uur later nog steeds in stilzwijgen.

Garland zei in een reactie dat de uitlevering van „de leider van het Sinaloakartel” het gevolg was van een samenwerking tussen de Verenigde staten en Mexico. Hij zei ook dat de uitlevering van Guzmán „de meest recente stap is in de pogingen van het ministerie van Justitie om de operaties van het kartel aan te pakken” en bedankt degenen die hun levens hebben gegeven in de zoektocht naar recht en justitie.

De uitlevering volgt op het verzoek van een federale Mexicaanse rechter vorige week aan het ministerie van Buitenlandse Zaken (SRE) om een beslissing te nemen over de uitlevering van de zoon van El Chapo. Die zat ruim negen maanden gevangen nadat hij op 5 januari in hoofdstad Culiacán van Sinaloa was gearresteerd na een gezamenlijke operatie van de Mexicaanse politie en het leger.

Op vrije voeten

Afgelopen woensdag is El Chapo’s derde vrouw Emma Coronel Aispuro, die zowel de Amerikaanse als de Mexicaanse nationaliteit heeft, vrijgelaten uit een Amerikaanse gevangenis waar zij 36 maanden vastzat wegens medeplichtigheid aan de criminele operaties van het Sinaloakartel. Zij staat in de VS nog vier jaar onder toezicht.

El Chapo zelf kwam twee weken geleden in het nieuws nadat hij in een handgeschreven brief de Amerikaanse rechter die hem tot levenslang heeft veroordeeld vroeg of zijn vrouw en hun 12-jarige tweelingdochters Emaly en María Joaquina hem mogen komen opzoeken in zijn maximaal beveiligde gevangenis in Colorado. De kans daarop lijkt klein omdat de autoriteiten bang zijn dat de voormalige kartelleider via zijn net vrijgekomen vrouw informatie naar buiten smokkelt. Daarbij kom dat El Chapo als vluchtgevaarlijk wordt beschouwd. In Mexico ontsnapte hij namelijk twee keer uit de gevangenis.

 

Narcomantas: de berichten van de Mexicaanse drugskartels

7 augustus 2021 Crimesite

Mexicaanse drugskartels, zoals het beruchte CJNG en het Sinaloa-kartel, gebruiken zogenoemde narcomantas om elkaar en de autoriteiten te bedreigen. ‘We komen achter jullie aan smeerlappen. Hetzelfde zal gebeuren met 12, 20, Lencho, Everisto Gomes. We komen achter jullie aan.’ 

Narcomantas: de berichten van de Mexicaanse drugskartels

Naast bedreigingen kunnen de boodschappen, vaak in de vorm van teksten op papier of op spandoeken, ook dienen om mensen te rekruteren, beloningen uit te loven of beschuldigingen te uiten.

Bloedig jaar

Het lijkt er op dat 2021 een uiterst bloedig jaar wordt voor Mexico, waar in 2020 40.000 mensen om het leven kwamen door drugsgerelateerd geweld. Dat zijn 110 mensen per dag. Het is het resultaat van elkaar bestrijdende drugskartels, die zich bezighouden met de handel in cocaïne en crystal meth – en in toenemende mate ook de productie en handel van fentanyl (een pijnstiller waar steeds meer Amerikanen aan verslaafd zijn geraakt).

32 drugskartels

In hun onderlinge strijd laten de kartels vaak berichten achter. Een soort propaganda die in openbare ruimtes wordt achtergelaten: langs viaducten, in parken, langs snelwegen, etc. De boodschappen gaan vaak gepaard met lichamen of lichaamsdelen van slachtoffers. Het open source-project narcomappingmx heeft een onderzoek gedaan naar deze narcomantas. In het eerste kwartaal van 2021 werden er 117 narcomantas achtergelaten, verdeeld over 22 deelstaten, met 32 verschillende drugskartels als afzender. Het project heeft video-boodschappen buiten beschouwing gelaten.

Een paar opvallende cijfers uit het onderzoek:

  • De meeste narcomantas kwamen voor in de deelstaat Baja California.
  • Verreweg de meeste narcomantas werden achtergelaten door het Jalisco-kartel (CJNG).
  • Het merendeel van de narcomantas waren bedreigingen aan rivaliserende kartels, burgers of overheid.
  • Bij meer dan de helft van de narcomantas werden een of meer lijken (of delen daarvan) gevoegd.

Hieronder enkele voorbeelden van recente narcomantas.

Gemartelde agenten

Op 19 maart werden in een busje in de buurt van het afgelegen stadje Campuzano de stoffelijke overschotten gevonden van drie agenten van het Openbaar Ministerie. De politiemannen waren gemarteld. Op het busje was geschreven: ‘Dit is ons overkomen omdat we afpersten’. De deelstaat Guanajuato is een van de gewelddadigste gebieden van Mexico, waar met name het Jalisco-kartel zich steeds vaker richt op het politiekorps. Het bericht op het busje had overigens geen afzender.

500.000 pesos beloning

Beloningen die via narcomantas worden uitgeloofd zijn vrij zeldzaam. In februari hing de volgende ‘narcobanner’ aan een viaduct in San Luis Potosi: ‘We zijn een groep van onafhankelijke drugshandelaren die zich verenigd hebben om te strijden tegen het Alemanes-kartel en het Golf-kartel die de controle willen verkrijgen of San Luis Potosi en omgeving. Ieder die ons bruikbare informatie kan verschaffen over dit vullis krijgt een beloning tussen de 50.000 en 500.000 pesos. En wat betreft Alfredo Aleman Narvaez, alias El Comandante Alemán, we willen die hoerenzoon dood of levend, want hij is de aanstichter van al het geweld in de hoofdstad.’

“El Cholo”

Eind maart werd het in plastic folie gewikkelde lichaam gevonden van Carlos Enrique Sánchez Martínez, alias “El Cholo”, een van de oprichters van het Nueva Plaza-kartel. Het stoffelijk overschot was ernstig verminkt en werd aangetroffen op een bankje in een parkje in de stad Tlaquepaque in de staat Jalisco. In het lichaam van El Cholo staken twee messen waaraan papieren waren bevestigd met daarop narcomantas. Op een daarvan was te lezen: ‘De verrader El Cholo’.

Kort voordat El Cholo dood werd gevonden, was hij in een video verschenen die waarschijnlijk door het Jalisc0-kartel werd verspreid. Toen de beelden waren gemaakt was El Cholo net ontvoerd. Ook video’s worden regelmatig gebruikt als narcomantas. Daarover een volgende keer.