Onderzoeksgesprek met Navalny uit 2020 opgedoken: ‘Als ze mij zouden vermoorden verandert dat niets’

7 maart 2024 AD.nl

Aleksej Navalny tijdens het interview door de rapporteur van de Europese Raad over de vergiftiging in Rusland die de Kremlin-criticus in de zomer van 2020 bijna het leven kostte. © Videostill YouTube

Ruim drie jaar voordat hij stierf in een strafkolonie in Siberië, zei de Russische oppositieleider Aleksej Navalny dat zijn dood niets zou veranderen. ,,Want er zijn andere mensen die klaarstaan om mij te vervangen’’, vertelde hij op 17 december 2020 aan de Franse EU-politicus Jacques Maire in Berlijn. Precies een maand voordat hij werd opgepakt in Moskou.

Onderzoeksgesprek met Navalny uit 2020 opgedoken: ‘Als ze mij zouden vermoorden verandert dat niets’

Navalny was in een ziekenhuis in de Duitse hoofdstad behandeld aan vergiftigingsverschijnselen die hij in augustus van dat jaar had opgelopen in de Russische stad Tomsk. Jacques Maire, destijds lid van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa, was benoemd tot rapporteur in het onderzoek naar de vergiftiging van de Kremlin-criticus. Het doel was om ‘de feiten juridisch te kwalificeren’ en de verantwoordelijkheid van de Russische autoriteiten vast te stellen.

Tijdens een interview gefilmd in een vergaderruimte van een Berlijns hotel, blikt Navalny in het Engels terug op de omstandigheden van de aanslag, de rol van president Vladimir Poetin die zijn naam nooit in het openbaar heeft genoemd, de rol van de Russische geheime diensten op zijn leven sinds zijn kandidaatstelling voor het Russische presidentschap in 2017, en hoe hij aankijkt tegen zijn aanstaande terugkeer naar Rusland.

Met instemming van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa gaf Jacques Maire de video van de hoorzitting vrij aan de Franse krant ien de commerciële nieuwszender La Chaîne Info (LCI). Zij publiceerden woensdagavond passages uit het interview, dat plaatsvond een maand voordat Navalny naar Moskou vloog en er meteen werd gearresteerd.

,,Als ze mij zouden vermoorden, zou dat niets veranderen, want er zijn andere mensen die klaarstaan ​​om mij te vervangen”, sprak Navalny. ,,Het gaat niet om mij maar om de mensen die ik vertegenwoordig of probeer te vertegenwoordigen. Er zijn miljoenen mensen die niet in een land willen leven waar alle macht in één hand ligt. Minstens de helft van het land wil dat Rusland een normaal Europees land wordt.”

De schoonheid van vergiftiging

Op het moment van het interview, wist de Kremlin-criticus nog niet hoe hij was vergiftigd met het zenuwgas Novitsjok. Zat dat in de cocktail die hij dronk in de bar van het Xander Hotel in Tomsk waar hij in augustus 2020 met zijn assistent overnachtte, op zijn kussensloop of op een van de handdoeken?

,,Sommige deskundigen zeiden dat het overal een beetje in of op zat. In mijn Negroni, op mijn kussensloop en op mijn handdoek. Dit garandeert dat er geen bijkomende schade is, want iemand kan van je drankje nippen, iemand kan je handdoek gebruiken, een kamermeisje bijvoorbeeld. In dat geval overkomt ze niks. Maar als je bijvoorbeeld alle drie voorwerpen bewerkt, dan volstaat dat om je te vergiftigen.’’

Een agent van de Russische geheime dienst wiens vertrouwen Navalny wist te winnen door zich voor te doen als het hoofd van de dienst, zou hem medio december in een telefoongesprek hebben verteld dat het gif aan de binnenkant van zijn onderbroek was gesmeerd. Door de lichaamswarmte werd het langzaam opgenomen.

 

Dat verklaart waarom de Russische oppositieleider niet in het hotel onwel werd maar pas de volgende dag tijdens zijn vlucht naar Moskou. ,,Dat is de schoonheid van vergiftiging. Niemand kan weten hoe en wanneer je werd vergiftigd. Het laat veel ruimte voor speculaties en nieuwe versies zonder bewijs. Het is verdacht, maar wie weet wat er precies is gebeurd? De tweede en wellicht belangrijkste reden voor de keuze van vergiftiging is dat het angstaanjagend is. Mensen worden bang, zelfs hier in Europa. Ik sprak politici die me zeiden: ze kunnen gewoon iets op mijn deur smeren en dan sterf ik. Hoe dan ook, Poetin geniet persoonlijk van het idee dat mensen bang zijn voor zijn duistere macht.’’

© Videostill Libération

Geheime dienst

Daarna vertelt Navalny dat de Russische geheime dienst hem in 2017 van de ene op de andere dag was begonnen te volgen op al zijn reizen. ,,Tussen niet en wel gevolgd worden, was één ding veranderd: ik had verklaard dat ik me kandidaat zou stellen voor de presidentsverkiezingen.’’ Onder de leden van de complexe organisatie die hem schaduwde, bevonden zich volgens de Kremlin-criticus ook artsen en scheikundigen. ,,Zonder hen konden de doelstellingen niet worden bereikt.’’

Op de vraag of hij zal worden opgesloten bij terugkeer in Rusland, antwoordt de oppositieleider dat hij dit zelf ook niet weet. ,,Het is een vraag waarop ik het antwoord ook graag zou willen weten. Ik ontvang voortdurend bedreigingen, ze hebben beslag gelegd op mijn appartement en bankrekeningen en sturen signalen en boodschappen dat ik niet moet terugkeren. Word ik gearresteerd op het vliegveld of later? Misschien wachten ze tot de boel is gekalmeerd. Ik heb geen idee.’’

Precies een maand na het interview in Berlijn, op 17 januari 2021, werd Navalny gearresteerd op de luchthaven in Moskou. In oktober van dat jaar kreeg de oppositieleider in een schijnproces nog eens negentien jaar celstraf bovenop de ruim elf jaar die hij al in een strafkolonie in Rusland uitzat. Eind vorig jaar werd hij vanuit strafkolonie IK-6 in Melechovo, zo’n 250 kilometer ten oosten van Moskou, overgeplaatst naar IK-3 in het Siberische district Jamal-Nenets, bijna 2000 kilometer noordelijker boven de poolcirkel. De 47-jarige oppositieleider stierf daar op 16 februari; de autoriteiten spreken van een natuurlijke dood. 43 landen hebben opgeroepen tot een internationaal onderzoek naar het overlijden.

7 maart 2024 In het Nieuws

Aleksej Navalny ontlokt Konstantin Kudryavtsev een gedetailleerd eerste-persoonsbekentenis over de FSB-Novichok vergiftiging van Aleksej Navalny.

Aleksej Navalny publiceerde op maandag 21 december 2020 een video op YouTube waarin hij zegt contact te hebben gehad met Konstantin Kudryavtsev.

Konstantin Kudryavtsev is een van de FSB-officieren die naar Omsk reisde in de nasleep van de FSB-Novichok vergiftiging van Aleksej Navalny.

Konstantin Kudryavtsev opereert onder schuilnaam schuilnaam Konstantin “Sokolov” geboren 11 april 1979.

Aleksej Navalny is op zaterdag 22 augustus 2020 omstreeks 09.00 uur met een speciaal ambulancevliegtuig geland op de luchthaven Tegel in Berlijn.

Aleksej Navalny werd zaterdag 22 augustus 2020 rond 10.30 uur opgenomen in het beroemde Charité-ziekenhuis in Berlijn.

De afdeling van het Charité-ziekenhuis in Berlijn waar Aleksej Navalny verzorgd wordt is afgesloten door het BKA.

De onderzoeksresultaten door artsen van het Charité-ziekenhuis tonen dat Aleksej Navalny is vergiftigd met een substantie die behoort tot de groep van cholinesterase-remmers.

Het Charité-ziekenhuis in Berlijn waar Aleksej Navalny verzorgd wordt heeft op maandag 24 augustus 2020 bevestigd dat er sporen van gif in het lichaam van Aleksej Navalny gevonden zijn

 

Navalny wordt vrijdag in Moskou begraven

28 februari 2024 NU.nl

De Russische Poetin-criticus Aleksej Navalny wordt vrijdag begraven. Zijn woordvoerder zegt dat er eerst een afscheidsplechtigheid plaatsvindt in een kerk en dat de politicus daarna wordt begraven in Moskou.

Navalny wordt vrijdag in Moskou begraven

De kerkdienst begint 12.00 uur (Nederlandse tijd) in een grote Russisch-orthodoxe kerk in het zuidoostelijke stadsdeel Maryino. Daarna wordt de op 16 februari in gevangenschap overleden oppositieleider begraven op de Borisovskoye-begraafplaats, ook in de zuidoostelijke buitenwijken van de stad.

Navalny-woordvoerder Kira Yarmysh heeft belangstellenden opgeroepen om op tijd aanwezig te zijn in verband met de verwachte opkomst.

Het team van Navalny was op de achtergrond al bezig om voor het einde van de week een openbaar afscheidsmoment te organiseren voor aanhangers van de overleden Kremlin-criticus. Dat komt maar moeizaam van de grond, omdat vrijwel geen enkele locatie wil meewerken.

Bij diverse herdenkingsbijeenkomsten voor Navalny zijn de afgelopen tijd al honderden mensen aangehouden.

De voormalige oppositieleider en Poetin-criticus overleed op 16 februari op 47-jarige leeftijd in een strafkolonie in Siberië. Critici en westerse regeringsleiders wijzen het Kremlin aan als schuldige.

Advocaat overleden Russische oppositieleider Navalny opgepakt

27 februari 2024 Telegraaf

Een advocaat van de onlangs overleden Russische oppositiepoliticus Aleksej Navalny is gearresteerd. Vasily Dubkov, die vorige week Navalny’s moeder vergezelde toen die bij de autoriteiten de vrijgave van het lichaam van haar zoon eiste, is in Moskou opgepakt, melden Russische nieuwsmedia.

Advocaat overleden Russische oppositieleider Navalny opgepakt

Volgens bronnen van de nieuwssite Novaya Gazeta Europe wordt Dubkov beschuldigd van „schending van de openbare orde.” Hij wordt momenteel vastgehouden op het politiebureau van Shcherbinka, meldt SOTA.

Navalny overleed 16 februari onder verdachte omstandigheden in een strafkolonie. Zijn stoffelijk overschot werd pas enkele dagen geleden overgedragen aan de familie.

Een woordvoerder van het team van de overleden Russische oppositieleider zei dinsdag ook dat er nog steeds geen plek is gevonden om Navalny te begraven. „Sommige locaties zeggen dat het druk is, andere locaties weigeren wanneer we de naam ’Navalny’ noemen. Op een plek werd ons rechtstreeks verteld dat uitvaartondernemingen verboden is om met ons te werken.”

Oproep

Leonid Volkov, een nauwe bondgenoot van Navalny, roept Russen op om met de verkiezingen van volgende maand massaal te protesteren tegen president Vladimir Poetin.

Hij herhaalt daarmee de oproep die Navalny deed vlak voor zijn dood.

In een post op sociale media op 1 februari riep Navalny de bevolking op te protesteren door allemaal tegelijk naar de stembus te trekken, op 17 maart om 12.00 uur.

Volkov noemt de oproep in een YouTubevideo Navalny’s „politieke testament.”

„Mensen zullen zo de laatste wil van Aleksej Navalny vervullen, dus dit is erg belangrijk. Doe het. En overtuig in de tijd tot aan de verkiezingen zoveel mogelijk mensen om dit te doen.”

Het Kremlin waarschuwt dat er juridische gevolgen zijn voor iedereen die gehoor geeft aan wat het een „provocerende” oproep noemt.

Russische klokkenluider: “Navalny werd uitgeschakeld met oude KGB-techniek”

20 februari 2024 Gazet van Antwerpen

© AFP

De blauwe plekken op de borst van Aleksej Navalny (47) waren niet het gevolg van reanimatiepogingen, ze hebben net zijn dood veroorzaakt. Dat zegt een klokkenluider op de website ‘Gulagu.net’.

Russische klokkenluider: “Navalny werd uitgeschakeld met oude KGB-techniek”

Volgens klokkenluider Ozetsjkin werd Navalny (47) gedood met een gekende KGB-techniek. Hij baseert zich voor zijn beweringen op een bron binnen de strafkolonie waar de Poetin-criticus vrijdag stierf. De officiële versie luidt nog steeds dat Navalny onwel was geworden na een wandeling.

Er zou nog geprobeerd zijn hem te reanimeren, maar zonder resultaat. Hij had blauwe plekken op zijn borstkas, het zogenaamde bewijs dat er een poging was ondernomen om een hartmassage toe te passen.

Maar Vladimir Ozetsjkin komt nu met een ander verhaal. De oppositieleider zou donderdagnacht een tijd opgesloten zijn geweest in een open cel bij vriestemperaturen van min 20 graden of zelfs nog minder. Normaal worden gedetineerden daar, bij wijze van tuchtstraf bijvoorbeeld, nooit langer dan een uur opgesloten.

Bij Navalny was dat volgens Ozetsjkin anders. Hij zat lang in de extreme koude waardoor zijn lichaamstemperatuur zakte tot op een kritiek punt. Hij zou totaal verzwakt zijn geweest.

Klop op het hart

“Daarna kreeg hij een of meerdere rake klappen op de hartstreek. Dat werd hem uiteindelijk fataal. Het is een gekende techniek die KGB-agenten aangeleerd krijgen om iemand met de blote vuist te kunnen doden”, zegt Ozetsjkin.

Vorige week meldde klokkenluiderswebsite ‘Gulagu.net’ ook al dat agenten van de Russische veiligheidsdienst (FSB) de strafkolonie van Navalny bezochten voor zijn dood en onder meer de veiligheidscamera’s uitschakelden.

Het Kremlin heeft nog altijd geen officiële doodsoorzaak gegeven en reageerde tot nu toe ook niet op de beweringen dat Navalny werd vermoord in opdracht van Poetin.

Hoge gevangenisambtenaar kort na dood Navalny bevorderd

20 februari 2024 Telegraaf

De hooggeplaatste Russische regeringsfunctionaris Valeri Bojarinjov, die volgens de Anti-Corruption Foundation (ACF) verantwoordelijk is voor de slechte behandeling van Aleksej Navalny, is door president Vladimir Poetin bevorderd. De door Navalny opgerichte ACF legt een verband met Navalny’s dood.

© ANP

Hoge gevangenisambtenaar kort na dood Navalny bevorderd

Bojarinjov is de tweede man bij de gevangenisautoriteit FSIN. Hij is bevorderd tot kolonel-generaal bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, een hoge generaalsrang. Berichten over zijn bevordering werden gepubliceerd in een database van presidentiële besluiten. Ook drie anderen werden bevorderd tot een generaalsrang.

’Beloning’

Volgens de directeur van ACF houdt de bevordering van Bojarinjov direct verband met de dood van Navalny, die vrijdag onder verdachte omstandigheden overleed in de gevangenis. „Dit moeten we zien als een openlijke beloning van Poetin voor de martelingen”, zegt Ivan Zjdanov op Telegram.

Poetins woordvoerder Dmitri Peskov sprak tegen dat er een verband is tussen Navalny’s dood en de bevordering en spreekt van een gebruikelijke procedure. In juli bleek Bojarinjov zich nog te bemoeien met het gevangenisregime van Navalny. In de rechtbank kwam naar buiten dat hij had voorkomen dat Navalny van zijn eigen geld inkopen kon doen in de gevangeniswinkel, zoals andere gevangenen wel mogen.

Medegevangene Navalny onthult onverwachte inspectie: ’Veel eerder overleden dan aangekondigd’

20 februari 2024 Telegraaf

In de uren voor de dood van Russische oppositieleider Aleksej Navalny brak er plots een „mysterieuze opschudding” uit in het strafkamp. Dat zegt een gedetineerde in een anonieme getuigenis. Er heerste volgens hem een ongeziene zenuwachtigheid. Hij gelooft dat Navalny veel eerder was overleden dan de datum en tijd van het officiële doodsbericht.

© ANP / ASSOCIATED PRESS Een medegevangene vanuit de strafkolonie doet een boekje open over de dagen voor Alexei Navalny’s dood.

Medegevangene Navalny onthult onverwachte inspectie: ’Veel eerder overleden dan aangekondigd’

De Russische krant Novaya Gazeta slaagde erin om te spreken met medegevangene ’Poolwolf’ uit strafkolonie IK-3, het strafkamp in het Noordpoolgebied waar Navalny zich ook in bevond. Volgens de man brak er donderdagavond, een paar uur voordat de dood van de grote oppositieleider van Poetin bekend werd gemaakt, een „mysterieuze opschudding” uit in het detentiecentrum.

Want ook al gelden er officieel strenge regels, toch genieten de gevangenen een zekere vrijheid. Maar donderdag was alles anders dan normaal. In de dagen daarvoor waren er bezoeken van onbekenden.

’Extreem zenuwachtig’ in de strafkolonie

„Donderdag was de dagelijkse fouillering plots eerder dan normaal. Dat gebeurt meestal enkel op feestdagen of aan de vooravond van een feestdag, omdat de bewakers dan zo snel mogelijk willen gaan feesten. Maar er was niets speciaals nu. Het was een gewone donderdag. We wisten zelf niet waarom iedereen zo extreem zenuwachtig was.”

„Iedereen moest donderdag vroeger dan normaal de cel in en de deuren gingen onmiddellijk dicht. „We hoorden ’s avonds laat ook auto’s het gevangenisterrein oprijden, maar konden door onze celramen niet zien wie ze waren of wat ze kwamen doen. Maar ook dat gebeurde normaal nooit”, zegt de gedetineerde anoniem.

Ook de volgende ochtend waren de bewakers bijzonder zenuwachtig en alle cellen werden grondig doorzocht. „Telefoons, telefoonkaarten, zelfs spiraalverwarmers waarmee gedetineerden hun ijskoude cellen bijverwarmen, werden in beslag genomen. Die spullen zijn verboden, maar worden normaal oogluikend toegelaten. Toen we vroegen waarom ze ineens zo streng waren, vertelden de bewakers dat er onverwacht inspectie van buitenaf onderweg was.”

Onverwachte inspectie

De anonieme getuige zegt dat gewoonlijk zowel de administratie als de gevangenen zelf ongeveer een maand van tevoren op de hoogte gebracht worden van dergelijke inspecties, om zich daarop voor te bereiden. De bewakers en gevangenen willen niet dat de inspecteurs overtredingen constateren. Dat het nu zo onverwacht gebeurde, was voor de meesten nieuw.

Volgens de journalist, die zich baseert op wat de gevangene hem vertelde, stierf Navalny wellicht vroeger dan officieel werd aangekondigd. Daar zijn verschillende aanwijzingen voor.

Toen Navalny vrijdagochtend, volgens de Russische autoriteiten, overleed, „was er helemaal geen ambulance te zien in de strafkolonie.” Die verscheen pas toen de dood van het oppositielid werd bekendgemaakt. „Dus ik geloof dat hij veel eerder is overleden dan officieel werd aangekondigd”, zo vermoedt de medegevangene. Hij legt een link met de voertuigen die donderdagavond laat in het strafkamp arriveerden.

’Directeur onschuldig’

De andere gevangenen zijn er vrij zeker van dat zowel directeur Vadim Kalinin als zijn werknemers niets te maken hadden met de dood van Navalny. Maar ze sluiten niet uit dat ze verplicht werden om dingen te doen die ze zelf niet wilden.

Navalny werd na een wandeling onwel. Ondanks reanimatiepogingen stierf hij, zo luidt het officiële doodsbericht. Onderzoekers hebben intussen verklaard dat het nog veertien dagen zal duren voor ze het lichaam van Navalny zullen vrijgeven. Zo lang zal het duren voor alle resultaten van de autopsie en van het toxicologisch onderzoek bekend zijn.

Moeder Aleksej Navalny mag het lichaam van haar zoon niet zien

19 februari 2024 RTL Nieuws

De ouders van Navalny vorig jaar bij strafkolonie waar hun zoon zat opgesloten

De moeder van Aleksej Navalny krijgt geen toegang tot het mortuarium waar de Russische oppositieleider ligt. Volgens een woordvoerder van Navalny is het onderzoek naar de doodsoorzaak door de Russische autoriteiten ‘voor onbepaalde tijd verlengd’. “Ze liegen, rekken tijd en proberen dat niet eens te verbergen.”

Moeder Aleksej Navalny mag het lichaam van haar zoon niet zien

De woordvoerder, Kira Jarmisj, zegt dat de moeder en advocaten van Navalny bij het mortuarium waren, maar niet naar binnen mochten. “Een van de advocaten is letterlijk naar buiten geduwd. Toen medewerkers de vraag kregen of het lichaam van Aleksej binnen lag, gaven ze geen antwoord.”

‘Onwel geworden na wandeling’

De Russische autoriteiten zeggen dat Navalny vorige week overleed in een strafkolonie. Hij zou onwel zijn geworden na een wandeling. Tegenstanders van het Russische regime zijn ervan overtuigd dat hij is vermoord.

Officieel is onbekend waar zijn lichaam is. Maar de onafhankelijke krant Novaya Gazeta heeft met mensen rond een ziekenhuis in Salechard gesproken, die zeggen dat hij daar ligt. Er staan agenten buiten het mortuarium en artsen die Navalny hebben gezien, zouden hebben verteld dat het lichaam onder de blauwe plekken zit. Volgens een van de bronnen worden mensen die in de strafkolonie overlijden normaal gelijk naar een forensisch bureau gebracht voor autopsie. Waarom dat met Navalny niet is gebeurd, weten ze niet.

Russen die de straat opgaan om hun medeleven met Navalny te betuigen, worden ondertussen hard aangepakt. Alleen in Sint-Petersburg zijn al meer dan 150 mensen veroordeeld tot twee weken cel voor het overtreden van anti-protestwetten. Op deze beelden is te zien hoe mensen werden gearresteerd omdat ze Navalny herdachten:

Lichaam van Navalny ligt in ziekenhuis in Siberië, honderden mensen opgepakt tijdens herdenkingen

18 februari 2024 VRT

Een vrouw steekt een kaarsje aan in Roemenië ter herdenking van Navalny, die afgelopen vrijdag overleed. Copyright 2024 The Associated Press. All rights reserved.

Het lichaam van de politieke dissident Aleksej Navalny ligt in het mortuarium van het ziekenhuis van Salechard, een stad in het noordwesten van Siberië. Dat schrijft de Russische krant Novaya Gazeta. Er zou nog geen autopsie zijn uitgevoerd. Ondertussen staan mensen op verschillende plaatsen stil bij de dood van Navalny, wat in Rusland al tot honderden arrestaties leidde.

Lichaam van Navalny ligt in ziekenhuis in Siberië, honderden mensen opgepakt tijdens herdenkingen

De Russische krant Novaya Gazeta publiceerde een artikel met meer informatie over de locatie van Navalny’s lichaam. Zijn stoffelijk overschot zou zich nu in Salechard bevinden, een stad in het noordwesten van Siberië.

“Meestal gaan lichamen van mensen die in de gevangenis overlijden direct naar een medisch forensisch bureau”, zegt een ambulancemedewerker uit Salechard. “Om een of andere reden werd Navalny’s lichaam naar het ziekenhuis gebracht.” De krant meldt ook dat er functionarissen uit Moskou in het gebied zijn aangekomen.

Wie is Aleksej Navalny?

Aleksej Navalny, van Russisch-Oekraïense afkomst, is advocaat en activist. De voorbije decennia ontpopte hij zich tot de belangrijkste criticus van de Russische president Vladimir Poetin.

Hij mag zonder overdrijven als Poetins belangrijkste binnenlandse vijand worden beschouwd. Navalny werd drie jaar geleden gearresteerd en zat sindsdien in de cel voor “het oprichten van een extremistische beweging”. Hij zou daar nog meerdere jaren vastzitten, tot hij vorige vrijdag plots overleed.

Volgens de ambulancemedewerker houden politieagenten de wacht buiten het mortuarium. “Ze hadden net zo goed een bord kunnen ophangen met de tekst ‘hier gebeurt iets mysterieus’.”

Volgens de bron die Novaya Gazeta sprak, gaan er verhalen rond over wat er met Navalny is gebeurd. Zo zouden artsen die zijn lichaam hebben gezien hebben gezegd dat hij onder de blauwe plekken zat die mogelijk waren ontstaan door “stuiptrekkingen”.

Ze hadden net zo goed een bord kunnen ophangen met de tekst ‘hier gebeurt iets mysterieus’

Anonieme getuige tegen Novaya Gazeta

Ook zou Navalny een blauwe plek op zijn borst hebben gehad, wat zou wijzen op een reanimatiepoging na een hartstilstand. De bron wijst erop dat er nog niets bekend is over een eventuele autopsie en de doodsoorzaak nog steeds niet is vastgesteld.

De verhalen kunnen dus niet onafhankelijk worden bevestigd. De versie van de Russische autoriteiten luidt alvast dat Navalny onwel werd tijdens een wandeling. Zijn moeder kreeg te horen dat haar zoon overleden was aan het “sudden death syndrome“, een term die gebruikt wordt voor problemen met het hart.

Een beeld van de stad Salechard, waar het lichaam van Navalny zou zijn aangekomen.

360 arrestaties bij herdenkingen

Ondertussen rouwen mensen op verschillende plaatsen om de dood van de Poetin-criticus. Ook in Rusland komen mensen samen om kaarsjes aan te steken en stil te staan bij zijn overlijden. In Sint-Petersburg hebben aanhangers bloemen gelegd aan een monument dat slachtoffers van onderdrukking herdenkt.

Dat is niet naar de zin van het regime. In totaal werden volgens de mensenrechtenorganisatie OVD-info al zo’n 360 Russen in 39 verschillende steden opgepakt, al kunnen dat er veel meer zijn. Het overgrote aantal werd in Sint-Petersburg en Moskou gearresteerd.

Het Russische gerecht heeft al enkele straffen uitgesproken, gaande van een of twee weken celstraf tot boetes. In de officiële Russische media worden de kleine acties doodgezwegen.

De herdenkingen beperken zich echter niet tot Rusland. In verschillende Europese steden kwamen mensen samen om de Russische activist te eren. Onder meer in Berlijn, Parijs en Barcelona kwamen mensen in stilte op straat.

Sint-Petersburg: een vrouw legt bloemen aan een monument ter herdenking van politiek onderdrukten, om Navalny te herdenken. Copyright 2024 The Associated Press. All rights reserved

Scherpe kritiek, maar ook een afwachtende noot

Ook vanuit politieke hoek kwam er heel wat reactie. Het gaat voornamelijk over kritiek richting president Poetin.

Zo gaf de Amerikaanse president Joe Biden aan dat hij de schuld voor Navalny’s dood volledig bij de Russische president legt. “De Russische autoriteiten zullen hun eigen verhaal vertellen, maar vergis je niet: Poetin is verantwoordelijk voor de dood van Navalny.” Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski en de Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron waren scherp voor de Russische president.

Anderen zijn dan weer meer afwachtend. Zo liet de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva weten dat er een grondig onderzoek moet komen naar de dood van Navalny, voor er beschuldigingen worden geuit.

Joe Biden en David Cameron legden de schuld voor Navalny’s dood meteen bij Vladimir Poetin, Lula da Silva toonde zich afwachtender.

“Ik hou van je”

De vrouw van Navalny, Joelja Navalnaja, had de wereld na de dood van haar man meteen opgeroepen om “Poetin en zijn vriendjes” rechtstreeks verantwoordelijk te houden voor de dood van haar man.

Vandaag liet zij opnieuw van zich horen, met een bericht op Instagram. Daar is een foto te zien van Joelja met haar man Aleksej. “Ik hou van je”, staat in het Russisch als onderschrift te lezen.