Zes op de tien Nederlandse jongeren zetten deze zomer mogelijk geld in op sportwedstrijden. Met name het EK voetbal, dat vrijdag begon, is daarbij populair.
30 procent geeft aan de komende tijd waarschijnlijk te gaan gokken op wedstrijden; 32 procent gaat dit misschien doen. Het zijn vooral jonge mannen die graag een ‘wedje leggen’.
Dat blijkt uit een representatief onderzoek in het kader van een campagne van Loket Kansspel, het steunpunt van de overheid voor mensen met gokproblemen. Onderzoeksbureau Ruigrok ondervroeg daarvoor bijna 975 jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot 24 jaar.
Meest gevoelig voor gokverslaving
Uit onderzoek van toezichthouder de Kansspelautoriteit bleek al eerder dat jongvolwassenen van alle leeftijdsgroepen het meest online gokken en dat zij relatief vaak kiezen voor sportweddenschappen. Wel zetten zij lagere bedragen in dan oudere spelers, waarschijnlijk omdat zij minder te besteden hebben.
Maar nog altijd verliezen ook jongeren gemiddeld 52 euro per account per maand, ofwel ruim 600 euro per jaar. Jongeren zijn ook gevoeliger voor kansspelverslaving, laten rapporten zien.
Verdiepen in sport helpt niet
Vrijwel alle 18- tot 24-jarigen zijn zich ervan bewust dat gokken op wedstrijden negatief kan uitpakken, blijkt uit het nieuwe onderzoek. 44 procent van de actieve spelers heeft wel eens meer ingezet dan zij zich eigenlijk kunnen veroorloven.
Van de actieve gokkers gelooft 78 procent dat zij hun winstkansen kunnen vergroten door zich goed te verdiepen in een bepaalde sport. “Dit is een van de grootste valkuilen van gokken in het algemeen en wedden op sportwedstrijden in het bijzonder”, benadrukt deskundige Tony van Rooij van het Trimbos-instituut, dat betrokken was bij de opzet van het onderzoek.
“Sportuitslagen zijn niet te voorspellen op basis van kennis en kunde. Het blijft een kwestie van geluk en toeval. Heel riskant, want langdurig en aanhoudend geld vergokken kan leiden tot grote problemen voor jezelf en voor anderen.”
‘Gokreclames dragen bij aan normalisering’
Van Rooij zegt zich grote zorgen te maken over de “normalisering” van het online gokken onder jongeren sinds de legalisering in oktober 2021. “Dat zag je eerder al in onderzoeken van onder meer het Mulier Instituut, hoeveel jonge leden van sportverenigingen dit er inmiddels helemaal bij vinden horen. Gokreclames, die op internet nog altijd zijn toegestaan, dragen daar aan bij.”
De vorige week gestarte campagne ‘Speel geen spelletjes met je geld’ van Loket Kansspel komt voort uit dit soort zorgen en is er vooral op gericht jongvolwassenen te wijzen op de valkuilen van het online gokken en inzicht te geven in hun eigen gedrag. “We zien dat velen van hen van plan zijn deze zomer op sportevenementen als het EK en de Olympische Spelen in te zetten”, zegt directeur Nathalie Smit. “En ook dat ze daarbij de risico’s regelmatig onderschatten.”
Online gokreuzen Pokerstars en Bwin lijden een gevoelige nederlaag in de rechtbank. Zij moeten twee gokkers uit Almelo en Staphorst tonnen aan verloren inzet terugbetalen. Het gokken gebeurde illegaal; de gokbedrijven hadden geen vergunning. De uitspraken zijn baanbrekend. Nederlanders verloren kapitalen bij illegale online casino’s.
Beide gokkers vonden dat de overeenkomst met het gokbedrijf ongeldig was. Daarom eisten zij hun verloren inzetten terug. Zowel Pokerstars als Bwin hadden geen vergunning om online gokken aan te bieden. Tot 1 oktober 2021 was online gokken illegaal. Een nieuwe wet veranderde dat.
De verloren bedragen zijn groot. De Almeloër vergokte tussen 2006 en 2021 aan de online pokertafels ruim 230.000 dollar. Bij de gokker uit Staphorst verdween er van 2018 tot 2019 meer dan 187.000 euro in de illegale eenarmige bandiet. In beide gevallen gaat het om inzet minus opbrengsten. De gokverslaafde Staphorstenaar vertelde zijn verhaal aan De Stentor.
‘Baanbrekend’
De rechtbank Overijssel oordeelt dat de overeenkomsten inderdaad nietig zijn. Daarom zijn Pokerstars en Bwin verplicht om de ingelegde bedragen terug te betalen. Beide gokbedrijven wilden niet terugbetalen. Dat vonden ze oneerlijk. Omdat ze dat niet onderbouwden, verwierp de rechter hun bezwaar.
„Baanbrekend”, zegt advocaat Benzi Loonstein. De Amsterdamse advocaat stond beide online spelers bij. „Het is de eerste keer dat de rechter beslist dat een illegaal online casino de volledige inzet moet terugbetalen. Daarnaast zijn dit ook de eerste zaken waar beide bedrijven in de zittingszaal verweer voerden.”
Grote gevolgen
De gevolgen voor de online gokbedrijven zijn groot, zegt jurist Jude Leistra. Hij werkt bij consumentenplatform Goldenstein Legal. Vorige week oordeelde de kantonrechter dat zijn cliënt uit Deventer 8600 euro van gokwebsite Unibet terugkreeg. Het grote verschil was dat Unibet – net als Pokerstars en Bwin gevestigd op Malta – niet kwam opdagen in de zittingszaal.
„Deze uitspraken van de rechtbank Overijssel worden leidend voor komende rechtszaken. Het gaat om heel veel gedupeerden. Wij krijgen rond de honderd aanvragen per week. Door het hele land lopen tal van vergelijkbare rechtszaken.”
Een man in Spanje die 1,3 miljoen euro won door de uitslag van achttien sportwedstrijden te raden, krijgt vooralsnog zijn geld niet uitbetaald. Online gokbedrijf Betway heeft daarmee „mogelijk kwaadwillig gehandeld.” Uit een politierapport blijkt dat juiste resultaten door de computer waren omgezet in annuleringen.
De winnaar kon zijn ogen niet geloven. Hij zou ineens meer dan een miljoen euro op zijn rekening krijgen. Hij deelde het nieuws gelijk met iedereen in zijn omgeving. Plots bleek dat alle achttien inzetten ongeldig waren verklaard. Het lukte de man niet om contact met Betway op te nemen. Daarom besloot hij naar de politie te gaan.
’Verkeerde odds’
Volgens de politie was er sprake van een fout in het systeem bij het gokbedrijf. „Verschillende gokspellen hadden de verkeerde odds waardoor spelers toegang kregen tot onjuiste prijzen. Weddenschappen konden buiten de toegestane tijd geplaatst worden, zelfs als de uitslag van een wedstrijd al bekend was.” Als gevolg hiervan besloot het bedrijf de servers te sluiten. De man in kwestie zou hier de dupe van zijn geworden. Al zijn winsten gingen verloren in het systeem van het gokbedrijf. De zaak ligt nu bij de rechter.
Kassa stort zich opnieuw op de legale onlinegokmarkt. We onderzoeken welke trucs de goksites uit de kast halen om je aan het gokken te krijgen en te houden, terwijl torenhoge speellimieten nog steeds aan de orde van de dag zijn. Wat zijn de gevolgen? En wat moet er gebeuren om consumenten beter te beschermen tegen de macht van online casino’s?
Allereerst de limieten. Maatregelen die gokwebsites verplichten om strengere limieten aan te houden zijn onlangs aangekondigd door demissionair minister Weerwind van Rechtsbescherming. Je zou vanaf dit najaar niet meer dan 350 euro per maand mogen kwijtraken, per site. Maar wie beter naar deze aangekondigde maatregel kijkt, ziet dat het maximum limiet van 350 euro per maand nog steeds hoger ingesteld kan worden, alleen is daar vanaf dat moment een ‘contactmoment’ voor nodig met het online casino.
Ook geldt de maximum van 350 euro niet voor mensen die al een account (en een ingesteld limiet) hebben, en kan de situatie zich dus voordoen dat er nog steeds een groep gokkers is met speellimieten die niet in lijn zijn met het idee van verantwoord gokken. En op dit moment is er nog geen maximum vastgelegd, en ziet het er als volgt uit.
We onderzochten welke limieten je bij de vijf grootste online casino’s die een vergunning hebben van de Nederlandse overheid (Holland Casino, Jacks, BetCity, Bet365 en TOTO) op dit moment kunt instellen.
De tijdslimiet
Eerst de tijdslimiet. Bij Holland Casino, Jacks, BetCity en TOTO kun je deze maximaal op 8 uur per dag zetten. Bet365 maakt het mogelijk om 12 uur per dag ingelogd te zijn om te gokken.
De speellimieten bij casino’s
En dan de speel limieten. Bij TOTO kan je tot 10.000 euro per dag opwaarderen. Bij Holland Casino en Betcity 15.000 per dag. Jack’s Casino zit daar net onder (14.990 per dag). Bet365 spant de kroon, bij deze gokwebsite kun je dagelijks 60.000 euro opwaarderen om mee te gokken.
Daarnaast is het bij Holland Casino, BetCity, Jacks en Bet365 ook mogelijk om die inzet met een creditcard te betalen. Alleen TOTO heeft deze mogelijkheid uitgeschakeld.
Holland Casino benadrukt in een reactie aan Kassa dat zij momenteel bezig zijn met het invoeren van een controle voor nieuwe spelers die hun limiet boven de 1000 euro willen instellen: “Voor nieuwe spelers het stortingslimiet standaard op 1000 euro per maand gesteld. Voor veel huidige spelers geldt dat zij veelal al zelf limieten hebben ingesteld. Voor hen komt een overgangsregeling. Wel blijft het mogelijk om na zorgvuldige controle limieten te verhogen. Sommige spelers hebben meer te besteden en kunnen dat zonder problemen doen.” De complete reactie van Holland Casino lees je hier.
Gokbedrijf Gammix Limited, bekend van de websites rantcasino.com en betoriginal.com, heeft een boete van 19,7 miljoen euro gekregen van de Kansspelautoriteit (Ksa). Volgens de toezichthouder is het de hoogste boete ooit.
Het bedrijf krijgt de boete omdat het in Nederland geen vergunning heeft voor het aanbieden van online kansspelen.
Eerder kreeg Gammix voor het illegale aanbod al een last onder dwangsom van 4 miljoen euro opgelegd. Het bedrijf kreeg de kans om de overtreding te beëindigen, maar bij verschillende hercontroles was het nog steeds mogelijk om vanuit Nederland te spelen of een account aan te maken.
Gammix maakte bezwaar tegen de invordering van de boete, maar ondernam geen actie om toekomstige boetes te voorkomen. Daarom krijgt het bedrijf nu weer een boete opgelegd.
De vergunning is niet het enige wat ontbreekt bij de websites van Gammix. “We zien dat illegale aanbieders vaak weinig aandacht hebben voor de speler en zich niet aan een zorgplicht houden”, zegt Ksa-voorzitter René Jansen. “Ook bij deze aanbieder zien we dat: zo was er geen duidelijke leeftijdscontrole. Dat is enorm schadelijk.”
Met een hoogte van bijna 20 miljoen euro is dit de hoogste boete die de Ksa sinds haar oprichting heeft opgelegd. Bij het bepalen van de hoogte van de boete wordt onder meer gekeken naar de omzet van het bedrijf, maar ook naar zaken als eerdere boetes en het ontbreken van leeftijdscontrole.
Er moet een duidelijke speellimiet komen van 700 euro per maand om online gokkers beter te beschermen tegen grote verliezen en de risico’s van kansspelverslaving. Als het aan demissionair minister Weerwind en toezichthouder de Kansspelautoriteit ligt, gaat vanaf april een reeks van dit soort strengere regels in.
Nu bepaalt een speler bij inschrijving bij een gokbedrijf als Betcity, Unibet of Toto nog volledig zelf wat zijn grenzen zijn. Als hij die limiet op bijvoorbeeld 10.000 euro per maand stelt, gaan er vaak pas alarmbellen af als hij daaroverheen gaat. Controle of iemand zich dergelijke grote uitgaven wel kan permitteren, is er niet of nauwelijks.
Zelfopgelegde ‘gokstop’ voor 60.000 mensen
De Kansspelautoriteit (Ksa) concludeerde eerder dit jaar dat aanbieders in de praktijk hun ‘zorgplicht’ verzaken, vooral doordat zij het speelgedrag van hun klanten niet goed genoeg in de gaten houden. Terwijl de bedoeling van het legaliseren van het online gokken in oktober 2021 juist was om gokkers beter te beschermen. Sindsdien hebben volgens de laatste cijfers bijna 60.000 Nederlanders zichzelf een blokkade van ten minste zes maanden opgelegd van alle vormen van gokken. Mensen doen dat in de regel als ze zelf vinden dat ze hun speelgedrag onvoldoende onder controle hebben.
In het nieuwe voorgestelde systeem moeten de bedrijven er veel meer bovenop zitten: signalen van onmatig gokken dienen ze binnen een uur te kunnen opmerken. Daarnaast moeten ze contact opnemen met iedere gokker die een speellimiet van 350 euro of meer wil instellen. In dat contact moeten ze de speler wijzen op de risico’s van dergelijke inzetten en verwijzen naar de mogelijkheid van hulp en ondersteuning.
Het is mogelijk om daarna door te spelen, maar bij meer dan 700 euro aan stortingen op maandbasis per account houdt dat op. Als iemand dan niet met een bewijs van inkomsten kan aantonen dat hij zich dat soort inzetten kan veroorloven, kan hij die maand niet meer bijstorten en kan hij uitsluitend spelen met het geld dat nog op zijn account staat.
Hiermee verplichten we aanbieders eerder in te grijpen en geven we spelers meer grip op hun speelgedrag.
Voor jongvolwassenen (18 tot 24 jaar) worden de nieuwe regels nog iets strenger, omdat uit onderzoek bekend is dat zij het gevoeligst zijn voor gokverslaving. Zij morgen straks niet meer dan 300 euro per maand storten en worden al aangesproken door het bedrijf in kwestie bij een limiet van 150 euro.
“Uit onderzoeken blijkt dat aanbieders spelers aanmoedigen meer geld in te zetten dan ze kunnen missen”, zegt minister Weerwind in een toelichting. “Met deze maatregelen verplichten we aanbieders om eerder in te grijpen en geven we spelers meer grip op hun speelgedrag.”
Limieten gelden per aanbieder
Probleem bij deze limieten is dat ze per aanbieder gelden. Voor het eventueel instellen van grenzen die overkoepelend voor alle bedrijven gelden, is volgens een woordvoerder van Weerwind een wetswijziging nodig. En die kost naar verwachting nog jaren. Omdat er inmiddels 27 bedrijven met een vergunning zijn, kunnen probleemspelers ook in het nieuwe systeem gewoon een nieuw account bij een andere website aanmaken als zij de limiet overschrijden en zichzelf daarmee alsnog financieel in de problemen brengen.
De brancheorganisatie van online gokbedrijven, VNLOK, gaat de nieuwe maatregelen bestuderen. De VNLOK noemt het belangrijk dat het legale gokken aantrekkelijk genoeg blijft. Anders stappen gokkers weer over naar het zwarte circuit, denkt de brancheorganisatie.
Uiteindelijk heb ik moeten accepteren dat ik dat geld niet meer ga terugverdienen.
Denny Eesterman (niet zijn echte naam) is een uitgesproken voorbeeld: hij speelde met elf verschillende accounts en verloor daarbij de voorbije tien maanden ruim 211.000 euro. Sommige aanbieders sloten hem uiteindelijk uit van deelname; van andere aanbieders hoorde hij het hele jaar niets, ook niet toen hij daar tienduizenden euro’s had verspeeld.
Hij kwam hierdoor financieel in zwaar weer terecht. Het geld haalde hij uit zijn eigen bedrijf, maar uiteindelijk moest hij zijn huis verkopen. De overwaarde gebruikte hij om schulden af te lossen.
‘Vrijblijvende mailtjes’
Sinds begin deze maand speelt Denny niet meer. “Ik ben zo grof gaan gokken omdat ik in het begin met vooral blackjack 38.000 euro won. Het leek daardoor aanvankelijk een mooie bijverdienste te worden. Maar daarna begon het grote verliezen. Eerst dacht ik dat geld nog te gaan terugverdienen, maar uiteindelijk heb ik moeten accepteren dat ik die tonnen gewoon kwijt ben. Anders wordt het straks nog veel erger allemaal.”
Of hij in het nieuwe systeem minder in de problemen was gekomen, dat weet hij niet, gezien het feit dat hij zich op papier redelijk wat kan veroorloven. “Het had mij vooral geholpen als er strengere limieten zouden komen bij grote verliezen. Nu kreeg ik alleen wat vrijblijvende mailtjes en na een paar weken een reminder. Zonder dat er verder concreet actie werd ondernomen.”
Niet controversieel
De aangescherpte regels gaan vanaf nu ‘in consultatie’: onder andere gokbedrijven en verslavingsdeskundigen kunnen nog reageren voordat ze definitief worden vastgesteld, eventueel met wijzigingen. De vorige Tweede Kamer heeft vastgesteld dat de aanscherping van het gokbeleid niet controversieel is en dat demissionair minister Weerwind bij dit onderwerp dus geen pas op de plaats hoeft te maken.
De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft een boete opgelegd van 3 miljoen euro aan Betent, in Nederland beter bekend als Betcity. Het bedrijf krijgt de boete omdat het de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme heeft overtreden. Betcity is een website waar gewed kan worden op bijvoorbeeld sportwedstrijden.
Volgens de wet moeten kansspelaanbieders transacties van hun klanten monitoren en ongebruikelijke transacties melden bij de Nederlandse Financial Intelligence Unit (FIU). Verplicht daarbij is klantenonderzoek, zoals een identiteitscheck en welke transacties er worden gedaan. Door dat onderzoek kan een kansspelaanbieder op tijd maatregelen nemen en ingrijpen wanneer er sprake is van witwassen of het financieren van terrorisme.
De Ksa heeft vorig jaar al gewaarschuwd hier bedrijven beter op te gaan controleren. “We hebben toen aangegeven dat wanneer uit onderzoek blijkt dat aanbieders op het gebied van de wet ondermaats presteren, sancties worden opgelegd. Daar geven we nu gevolg aan.”
Lakse opstelling
In september vorig jaar kreeg Betent van de Ksa al een aanwijzing voor het op de juiste manier uitvoeren van de onderzoeken en het tijdig melden van de uitkomsten daarvan. Daarna heeft de Kansspelautoriteit onderzocht of de aanwijzingen zijn opgevolgd. Betent bleek niet aan de eisen te voldoen.
Zo werd er in veel gevallen pas laat aan het onderzoek begonnen, nadat er al grote bedragen waren vergokt. Ook het opvragen van de inkomstenbronnen van klanten ging volgens de Ksa “op een lakse manier”.
2 december 2023 In het Nieuws
Betent in Nederland beter bekend als Betcity opereert onder een ‘masterlicentie’ van Antillephone. Rob Vermeulen is directeur van Antillephone NV.
Holiganbet.com wordt bestuurd door het trustkantoor Emoore van George Zinnicq Bergmann en opereert op basis van een door Antillephone NV van Rob Vermeulen verstrekte sublicentie.
George Zinnicq Bergmann is de grootste trustbaas voor gokbedrijven op Curacao | EM group (Emoore en EMS management).
George Zinnicq Bergmann is oud vice voorzitter van CIGA en thans Curaçao Online Gaming Associatie.
George Zinnicq Bergmann noemt die criminele banden roddels.
Virtual Coin Gaming N.V. beschikte over een illegale Curaçaose sublicentiegaming license met no 8048/JAZ2017-043 van Antillephone directeur Rob Vermeulen aan een reeds eerder veroordeelde anonieme Bron
Tot oktober 2021 was online gokken in Nederland illegaal. Mensen die voor die tijd grote geldbedragen hebben vergokt, vinden dat ze dat geld onrechtmatig hebben verloren. Een aantal van hen spande rechtszaken aan tegen de bedrijven.
De rechter heeft bij verstek geoordeeld dat ten minste twee online gokbedrijven geld aan de gokkers moeten terugbetalen. Website casinozorgplicht.nl berichtte hier vanochtend over. In de ene zaak moet Unibet 93.000 euro terugbetalen. In het andere vonnis, waarin het bedrijf anoniem blijft, gaat het om een bedrag van 124.000 euro.
Een verstekvonnis houdt in dat de gedaagde partij, het online casino in dit geval, niet heeft gereageerd op de aanklacht. De uitspraken zijn dus gedaan zonder dat de gokbedrijven verweer hebben gevoerd.
Unibet laat in een schriftelijke reactie weten alsnog bezwaar te maken tegen de uitspraak, waardoor de zaak later inhoudelijk wordt behandeld. Tot die tijd blijft de uitspraak staan en kunnen de gokkers hun geld terugeisen. Een woordvoerder van Unibet voegt telefonisch toe dat het bedrijf door een “menselijke fout” in eerste instantie geen verweer voerde tegen de aanklacht.
Aanmoediging door gokbedrijven
Nieuwsuur sprak in augustus met advocaat Benzi Loonstein, die een aantal (oud-)gokkers bijstaat, onder wie ook de twee van deze zaken. “Simpel gezegd: als een bedrijf in strijd met de wet handelt, heeft die geen recht op het verdiende geld.” Daar is de rechter in deze twee zaken in meegegaan.
In Duitsland en Oostenrijk zijn in de afgelopen jaren veel soortgelijke rechtszaken gevoerd met dezelfde argumenten. In bijna 7000 zaken, met een winstscore van bijna 100 procent, zijn al tientallen miljoenen euro’s teruggevorderd bij gokbedrijven.
‘Strijd niet gestreden’
Advocaat Loonstein zegt vandaag dat zijn cliënten blij zijn met de uitspraken. “Ze begrijpen dat de strijd nog niet definitief gestreden is. Maar deze ontwikkeling is alleen maar positief.”
Omdat het gaat om verstekvonnissen, vormen de zaken geen jurisprudentie voor toekomstige rechtszaken waarbij wel verweer wordt gevoerd. Met andere woorden: andere mensen die voor oktober 2021 geld hebben verloren met online gokken, kunnen wel naar deze vonnissen verwijzen als zij zelf een rechtszaak aanspannen. “Maar die hebben wel minder waarde dan een uitspraak in een zaak waar wel verweer is gevoerd”, zegt Loonstein.
Nieuwe wet Malta
Maar hoe meer rechtszaken er worden gevoerd, hoe groter de weerstand bij de gokindustrie. Malta is de thuisbasis van veel casino’s, waaronder Unibet. De gokindustrie in dat land is goed voor 10 procent van de economie. Om gokbedrijven te beschermen tegen deze claims, paste het land in juni de kansspelwet aan: gokbedrijven mogen buitenlandse vonnissen naast zich neerleggen als gokkers hun geld terug eisen.
Deze wetswijziging, bekend als Bill 55, gaat in tegen de regels van de Europese Unie. De Europese Commissie is een onderzoek naar de wetswijziging gestart, maar het kan nog jaren duren voordat daar een beslissing over wordt genomen.
Unibet heeft niet gereageerd op de vraag of het gebruik wil maken van Bill 55 in deze rechtszaken.
De Kansspelautoriteit (Ksa) berekent het verlies door de totale inleg van alle spelers af te zetten tegen het geld dat de spelers met gokken hebben gewonnen. Ook is gekeken naar het verlies per speler. De toezichthouder schat in dat dat uitkomt op gemiddeld ruim 1.000 euro per half jaar, oftewel zo’n 170 euro per maand.
Sinds 1 oktober 2021 kun je in Nederland legaal online gokken. De Ksa bekijkt of de kansspelaanbieders zich aan de regels houden en houdt bij hoeveel Nederlanders online een gokje wagen. Dit waren er in het afgelopen half jaar naar schatting 676.000, wat neerkomt op 4,7 procent van de volwassen bevolking.
Ongeveer een op de vijf gokkers is tussen de 18 en 23 jaar oud. Daarmee zijn jongvolwassenen oververtegenwoordigd, want deze groep maakt maar ongeveer 10 procent van de volwassen bevolking uit. Wel blijkt dat de jongeren minder geld verliezen: gemiddeld 59 euro per maand.
Bij de invoering van het legaal online gokken is ook een register opgezet waarin gokkers die met een verslaving kampen zich kunnen laten opnemen. Wie hierin staat, kan minimaal zes maanden niet meedoen aan risicovolle kansspelen bij legale aanbieders. Vorige maand stonden ruim 50.000 gokkers in dit register.
Gokbedrijven kregen meer inspraak dan verslavingsdeskundigen bij de totstandkoming van regels over gokreclames. Onder meer staatsbedrijven Holland Casino en de Nederlandse Loterij wisten het ministerie van Justitie & Veiligheid, dat de regels opstelt, goed te vinden.
Uit stukken die de NOS heeft opgevraagd met een beroep op de Wet open overheid (Woo) blijkt dat vier gokbedrijven en drie brancheorganisaties voor gokbedrijven tot op het laatste moment mochten meepraten over nieuwe reclameregels. Ook is een kennisinstituut voor verslaving geraadpleegd.
De gokbedrijven brachten 41 punten in waar ze het niet mee eens waren. 17 punten werden door het ministerie overgenomen, waaronder het toestaan van het inzetten van BN’ers bij evenementen zoals openingen en symposia, reclame met lokaal bekende acteurs en het schrappen van de reclamebeperking voor mensen met een lage sociaaleconomische status.
“Er zijn richtlijnen die voorschrijven dat het inwinnen van geluiden tijdens de voorbereiding van wetgeving evenwichtig moet plaatsvinden. Dat lijkt hier onvoldoende gebeurd”, zegt Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.
Bij het maken van wetgeving moet er rekening worden gehouden met alle relevante partijen, zegt Caelesta Braun, hoogleraar openbaar bestuur en maatschappelijke democratie aan de Universiteit Leiden. “Op basis van jullie bevindingen lijkt er een onbalans te zitten in de mate waarin contact is geweest met de gokbranche en andere belanghebbenden, zoals verslavingsdeskundigen.”
Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt in een reactie dat bescherming van de speler bij het opstellen van nieuwe regels altijd centraal staat. Daarbij worden verschillende betrokken partijen geraadpleegd, zoals kansspelaanbieders, verslavingsdeskundigen en instanties zoals de Kansspelautoriteit. De hoeveelheid input van een bepaalde partij staat niet noodzakelijk gelijk aan de invloed op de uiteindelijke besluitvorming, stelt het ministerie.
Volgens Braun is het een politieke keuze of je financiële belangen zwaarder laat wegen dan de negatieve neveneffecten van de gokindustrie. Maar die afweging moet in de besluitvorming dan wel heel concreet worden gemaakt: “Wat kost een beperking van de reclameregels de schatkist en wat zijn de maatschappelijke gevolgen waar verslavingsdeskundigen op wijzen.” In de opgevraagde correspondentie is hier vrijwel niets over terug te vinden.
BN’ers in reclames
Bij het opengaan van de gokmarkt werd het inzetten van BN’ers in reclames toegestaan, ondanks zorgen van verslavingsdeskundigen. De angst was dat het optreden van BN’ers in reclames tot meer nieuwe spelers zou leiden, maar mede op verzoek van Toto mochten bekendheden toch in reclames figureren.
Toen bleek dat er erg veel reclames werden uitgezonden en er veel gegokt werd, moesten de regels onder druk van de Tweede Kamer worden aangepast. Om die aanpassing snel door te kunnen voeren werden de regels niet langs de gebruikelijke weg voorgelegd aan de Kamer.
Vlak voor de regels af waren, kregen gokbedrijven de mogelijkheid om suggesties te doen.
Kennisorganisatie voor verslaving en mentale gezondheid Trimbos-instituut kreeg ook kans op inspraak. Van de 5 ingebrachte punten werd er 1 overgenomen. Het kennisinstituut kreeg geen mogelijkheid om te reageren op de aanpassingen die de gokbedrijven lieten doen.
Tony van Rooij van Trimbos-instituut is kritisch over de mate waarin de gokindustrie invloed heeft op het maken van regels: “Keuzes zouden gemaakt moeten worden op basis van inschattingen wat betreft de effectiviteit van maatregelen om gokschade te voorkomen en aan te pakken, en niet op basis van tegenstrijdige, financiële belangen.”
Hij benadrukt dat kennisinstituten en de zorg minder mogelijkheden hebben om advies te geven dan de gokbedrijven. “We hebben geen middelen en geen personeel om zoals lobbyisten de hele dag alles te volgen. We zijn geen multinational met gokken als corebusiness.”
Lobbycultuur in Nederland
Hoogleraar Voermans toont zich bezorgd over de Nederlandse lobbycultuur en stelt dat wij vergeleken met de rest van Europa ver achterlopen. Hij wijst erop dat Nederland al twee keer op de vingers is getikt door anti-corruptiewaakhond Greco vanwege zijn lobbybeleid. Hij pleit voor strengere regels op dit gebied.
“Een lobbyregister dat verplicht tot registratie is enorm belangrijk voor transparantie en evenwicht in het wetgevingsproces. Het moet duidelijk zijn welke partijen zijn geraadpleegd en welke invloed zij hebben gehad.”
Maar demissionair minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken heeft in mei aangegeven dat er geen verplicht lobbyregister komt.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.