Belgische media: Filip Dewinter werkte jaren voor China

25 maart 2024 Telegraaf

De prominente radicaal-rechtse Belgische politicus Filip Dewinter werkte jarenlang voor China, stellen onderzoeksjournalisten. De coryfee van Vlaams Belang liet zich door een Chinese spion betalen voor lobbywerk, blijkt uit onder meer facturen die ze hebben bemachtigd.

© ANP Filip Dewinter

Belgische media: Filip Dewinter werkte jaren voor China

De 61-jarige Dewinter hielp de Chinees Changchun Shao, die in 2017 België is uitgezet wegens spionage, contacten te leggen met andere politici, schrijven onderzoeksjournalisten van Humo en Apache. Dewinter regelde voor de China Association for International Friendly Contact (CAIFC) bijvoorbeeld etentjes met Europarlementariërs. Dat is volgens de beide Belgische media een inlichtingendienst vermomd als een lobbyclub.

Dewinter ontkent de meeste aantijgingen en zegt dat hij hooguit wat naïef is geweest. De duizenden euro’s die hij opstreek waren niet meer dan vergoedingen voor de onkosten die hij maakte, stelt hij. Dewinter wist naar eigen zeggen niet dat de CAIFC de facto een inlichtingendienst is. De kijk op China was indertijd in heel Europa veel welwillender dan nu, tekent hij verder aan.

De rechts-nationalistische Antwerpenaar is niet de enige Vlaams Belang-politicus die in opspraak is om al te nauwe banden met China. De partij wees eind vorig jaar om dezelfde reden al een parlementariër de deur.

Belgische contraspionage tijdens Koude Oorlog: “Als de Russen konden destabiliseren, deden ze het”

11 oktober 2023 VRT

In “Contraspion”, een nieuwe podcast van VRT NWS, spreken vier oudgedienden van de Belgische Staatsveiligheid over spionage en contraspionage tijdens de Koude Oorlog. Spionage lijkt met de oorlog in Oekraïne en de zaak-Creyelman terug van misschien wel nooit weggeweest. “We moeten niet te naïef zijn,” getuigt een van de ex-contraspionnen. Die waarschuwing is brandend actueel. 

Belgische contraspionage tijdens Koude Oorlog: “Als de Russen konden destabiliseren, deden ze het”

“Spionage en contraspionage is eigenlijk wandelen in een labyrint dat zich bevindt in een labyrint dat zich bevindt in een labyrint”, zo zegt een oudgediende van de inlichtingendienst. In “Contraspion”, de nieuwe podcast van VRT NWS, vertelt hij samen met drie anderen over zijn tijd als contraspion bij de Staatsveiligheid, de Belgische geheime dienst, tijdens de Koude Oorlog.  

Wat is de Koude Oorlog?

Na de Tweede Wereldoorlog ontstonden er twee ideologische blokken: het kapitalistische westen, geleid door de Verenigde Staten, versus het communistische oosten, geleid door de Sovjet-Unie. Die twee blokken werden van elkaar afgescheiden door het IJzeren Gordijn, een ideologische lijn die dwars door Europa liep. De strijd tussen de twee kampen werd vooral door middel van propaganda en een wapenwedloop gevoerd.

De VS en de Sovjet-Unie kwamen tijdens de Koude Oorlog nooit rechtstreeks in een militair conflict tegenover elkaar te staan. Daarom spreekt men vaak van gewapende vrede. Wel probeerden de twee grootmachten hun plaats op het wereldtoneel te bemachtigen door hun ideologische gelijke te steunen in andere oorlogen. Denk aan de Koreaanse Oorlog (1950-1953) of de Vietnamoorlog (1955-1975). De Koude Oorlog kwam tot een einde in 1991 met de val van de Sovjet-Unie.

Als contraspion in volle Koude Oorlog hield hij vooral de Russische inlichtingendienst KGB in het oog. “De Sovjet-Unie was dé vijand”, zo zegt hij, “en onze werking was op hen gericht”. Het is een job die tot de verbeelding spreekt. “Ik denk dat de realiteit de fictie zelfs overtreft”, zo zegt iemand. “Je kan het beschouwen als een spel. Noem het een schaakspel. How to catch?  Maar vergis je niet: de inzet was en is nog steeds hoog: vrijheid versus dictatuur.”  

Een collega van hem maakt in dit verband liever de vergelijking met het gezelschapsspel Stratego. “Er zitten spionnen aan beide kanten. En allebei hebben ze hetzelfde doel: de ander uitschakelen.” En met een zeker gevoel voor understatement voegt hij er droogjes aan toe: “Het is dus wel belangrijk het spel perfect te beheersen.” “Met hun overlopers of met hun verraders,” zo getuigt een ander, “gingen zij draconisch te werk”. “Dat eindigde soms met een nekschot.” 

 

De Koude Oorlog lijkt terug van misschien wel nooit weggeweest

En dat spel is in wezen 50 jaar later niets veranderd, zo zeggen de vier gesprekspartners haast unisono. “Vandaag is inlichtingenwerk even belangrijk of zelfs nog belangrijker dan een paar decennia geleden.” Zij kijken daarbij naar het conflict in Oekraïne en benadrukken dat president Poetin in het verleden nog bij de Russische inlichtingendienst KGB werkte. “Hij wil Rusland weer groot en machtig maken.” Een ander contraspion voegt eraan toe: “De geschiedenis herhaalt zich niet, ze heeft eigenlijk nooit opgehouden.” Een derde zegt: “Ik hoop dat het blijft bij een Koude Oorlog en dat het niet warmer gaat worden”.

Actuele spionagedreiging in België

Met het conflict in Oekraïne lijkt de Koude Oorlog weer helemaal terug. De dreiging van spionage en inmenging van Rusland, maar ook van andere buitenlandse grootmachten, houdt de inlichtingendiensten nog steeds erg bezig. De affaire Frank Creyelman, de Vlaams Belang-mandataris die voor China spioneerde, bewijst dat nog eens. 

Het blijkt ook uit het jongste jaarrapport van het Comité I. Dat comité controleert zowel de Staatsveiligheid, de burgerlijke inlichtingendienst, als de militaire inlichtingendienst (de zogenoemde Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid of kortweg ADIV). Beide diensten kunnen gebruikmaken van Bijzondere Inlichtingenmethoden (BIM). 

Onder die methoden valt bijvoorbeeld het doorzoeken van kantoren of privéwoningen, het hacken van informaticasystemen of het oprichten van een dekmantelfirma met de bedoeling informatie te verzamelen. 

Groter dan terrorisme

Als de inzet van Bijzondere Inlichtingenmethoden een graadmeter is voor de bedreigingen die men ziet voor ons land, dan staat “spionage” op de eerste plaats. Vorig jaar werd in totaal – door beide inlichtingendiensten dus – 2.472 keer gewerkt met een BIM. In 921 gevallen ging het om spionagedossiers. Anno 2022 wordt die bedreiging, op basis van dit gegeven, dus als groter beschouwd dan terrorisme, waar 715 dossiers geteld zijn.  

Maar de BIM-cijfers zeggen ook niet alles en bovendien worden deze cijfers deels verklaard door het toegenomen aantal werknemers bij de Staatsveiligheid. De dienst kreeg er na de aanslagen in Brussel een pak mensen bij. Tegen volgend jaar zou de dienst meer dan 1.000 werknemers hebben. In 2021 telde de dienst zo’n 580 werknemers. Op een paar jaar is de capaciteit dus verdubbeld. Logisch dat meer mensen ook leidt tot meer onderzoeken. 

 

Lieg, lieg, lieg. Lieg er op los. Uiteindelijk wordt dat de waarheid

De vier contraspionnen die in de podcast aan het woord komen, betreuren overigens de afbouw van de inlichtingendienst na de val van de Berlijnse muur in 1989. Zij beschouwen een inlichtingendienst als een onmisbaar onderdeel van landsverdediging, als een bescherming van de democratische instellingen. “De Koude Oorlog was niet alleen maar een oorlog van de inlichtingendiensten, van spionnen en contraspionnen. Het waren hele groepen van landen die tegenover elkaar stonden. Het was dus een oorlog van het hele staatsapparaat.” Maar zo voegt iemand er snel aan toe: “Niet vergeten: intelligence is the first line of defence (inlichtingen zijn de eerste verdedigingslinie red.).”       

Inlichtingendiensten, zo wordt wel eens gezegd, vormen “de achterkant” van internationale betrekkingen. Hoe beter de informatiepositie van een land, hoe makkelijker ook beslissingen beïnvloed kunnen worden.

De Nederlandse krant NRC onthulde een paar jaar geleden een mooi historisch voorbeeld daarvan. Bij de Wereldtentoonstelling in Brussel in 1958, liet de Amerikaanse inlichtingendienst CIA op grote schaal vertalingen drukken van de roman Dokter Zjivago van de Russische auteur Boris Pasternak. Dat boek was destijds verboden in de Sovjet-Unie omdat het anti-communistisch zou zijn. Het was de bedoeling van de CIA om het boek uit te delen aan de Russische bezoekers van de Expo om zo zaadjes van twijfel te zaaien in de hoofden van de Russen en zo het anticommunisme te voeden. 

Chantage

De vier contraspionnen vertellen in de podcast dat ze destijds veel belangstelling hadden voor de Leipzigger Messe. Daar, in de toenmalige Oost-Duitse stad, vonden in de jaren 70 en 80 vaak grote handelsbeurzen plaats. “Het was dé plaats waar de Oost-Duitse inlichtingendiensten trachtten West-Europeanen te rekruteren. Daarvoor werden vrouwen ingezet. Zij verleidden mannen en brachten hen in compromitterende situaties waarmee ze dan later gechanteerd konden worden.” Het spel van inlichtingendiensten, om dat woord nog even te gebruiken, werd soms ook onder de gordel gespeeld.  

Extreemrechts

De vier gesprekspartners vertellen in de podcast over hun werk tijdens de Koude Oorlog. Vooral de technologische evolutie maakt dat inlichtingendiensten tegenwoordig ook andere methodes hanteren. Spionage en inmenging, in de praktijk is het verschil niet altijd even duidelijk, verloopt nu natuurlijk anders dan toen al blijft het doel hetzelfde. 

Een contraspion van de Staatsveiligheid formuleert het zo: “Stalin zei het al. Lieg, lieg, lieg. Lieg er op los. Uiteindelijk wordt dat de waarheid”. “Als de Russen konden destabiliseren, deden ze het”, zo zegt een ander. Veertig jaar later is het niet anders.  

In het najaar van 2022 verscheen in de pers dat Rusland sinds 2014 heimelijk al meer dan 300 miljoen dollar zou uitgegeven hebben om invloed uit te oefenen op politici in meer dan 24 landen.

De Amerikaanse inlichtingendiensten gaan ervan uit dat het Kremlin westerse democratieën wil verzwakken en tegelijk politieke bewegingen die geacht worden “op één lijn te staan” met de Russische belangen, te versterken. In het document wordt geschreven dat Brussel de draaischijf zou zijn voor stichtingen of andere organisaties die extreemrechts zouden steunen.  

De Belgische inlichtingendiensten zijn zich goed bewust van deze dreiging. De Europese en Belgische verkiezingen van mei 2019 werden net daarom grondig gescreend. De conclusie toen was dat er geen sporen van grootschalige activiteiten van inmenging werden gevonden. Dat, zo staat te lezen, zou te maken kunnen hebben met het feit dat de middelen van Rusland nu ook weer niet oneindig zijn. 

Inmenging neemt toe

De Staatsveiligheid laat weten dat de inmenging van Rusland moeilijk te kwantificeren is, maar dat ze wel zien dat de inmenging toeneemt. Anderzijds stelden ze vast dat sinds de Russische inval in Oekraïne een aantal mensen die geen probleem zagen in hun banden met Rusland nu toch niet langer geassocieerd willen worden met Rusland.  

Volgens hen gebeurt inmenging ook niet altijd door de Russische inlichtingendiensten, maar vaak ook door andere organisaties en individuen, zoals de Russisch-Orthodoxe Kerk, Russische ngo’s, studenten, oligarchen of leden van de Doema (het Russische parlement) die op eigen initiatief handelen om dichter bij de Russische president Poetin te komen.   

Staatsveiligheid reageert hierop met wat zij noemen een “verstoringsstrategie”. Daarmee proberen ze zoveel mogelijk sleutelfiguren in onze samenleving, zoals politieke partijen of de bedrijfswereld, te sensibiliseren voor dit risico. Daarom werd in mei van dit jaar de dienst met zogenoemde Front Offices gestart waarmee ze een betere wederzijdse informatie-uitwisseling hopen uit te bouwen met de universiteiten en de bedrijfswereld. 

Uitwijzingen

In 2022 werden liefst 21 Russische spionnen geïdentificeerd en persona non grata verklaard.  Bovendien werden nog eens 19 Russische inlichtingenofficieren uit de Europese instellingen uitgewezen. Om te vermijden dat de ene onmiddellijk vervangen zou worden door de andere, besloot het ministerie van Buitenlandse Zaken om de bezetting van de Russische ambassade meteen ook met 21 eenheden te verminderen. 

 

Als de Russen konden destabiliseren, deden ze het

ex-spion Belgische Staatsveiligheid

“Door de uitwijzing kreeg de slagkracht van de Russische inlichtingendiensten in België alvast een zware klap”, zo staat te lezen in het rapport. Als politiek signaal aan Moskou kan het tellen, maar de klap is natuurlijk onvoldoende om het werk van de Russische spionnen een halt toe te roepen.   

Voldoende middelen

Het Comité I vroeg in 2022 om na te gaan of de Belgische inlichtingendiensten over voldoende middelen beschikken om de dreiging van inmenging door buitenlandse grootmachten via de financiering van politieke partijen, politieke instellingen of politieke figuren in België op te sporen. Wat het antwoord is, is niet publiek bekend.

 

Als je vrede wil, bereid je dan voor op oorlog

ex-spion Belgische Staatsveiligheid

Maar de Staatsveiligheid zegt wel dat ze hier een sterke informatiepositie heeft en, gegeven de dreiging, er veel mensen en middelen op inzet. De Koude Oorlog lijkt terug van misschien wel nooit weggeweest. Een van de getuigen in de podcast houdt het historisch perspectief nog veel breder. “De Romeinen zeiden het al: si vis pacem, para bellum. Als je vrede wil, bereid je dan voor op oorlog.”

Minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD) kondigde al aan versneld werk te zullen maken van nieuwe wetgeving over spionage en inmenging. Door de recente onthullingen over de Chinese spionagezaak, is de kwestie weer brandend actueel.

De Brusselse procureur-generaal Johan Delmulle pleit al veel langer voor een aan de tijd aangepast wetgeving. Hij berekende een paar jaar geleden dat in ons land zo’n 65.000 mensen een of ander diplomatiek of consulair statuut hebben. Vanzelfsprekend zijn dat niet allemaal spionnen, maar het statuut is niet alleen een perfecte dekmantel, het zorgt ook voor enige immuniteit, zoveel is wel duidelijk.   

“Hij die met een vreemde mogendheid of met enige persoon die in het belang van een vreemde mogendheid handelt, kuiperijen pleegt of in verstandhouding treedt…” In die termen wordt gesproken in wetgeving die dateert uit de eerste helft van vorige eeuw. Het woordgebruik alleen al maakt duidelijk dat de wet enigszins achterhaald is. Al is in kringen van inlichtingendiensten te horen dat er eigenlijk niets nieuws onder de zon is.   

Dat we niet naïef moeten zijn, weten ze daar al veel langer. Eigenlijk al zo lang ze bestaan. Grappend wordt wel eens gezegd dat spionage het op één na oudste beroep ter wereld is. “En misschien hebben we het wel samen uitgeoefend”, zegt een van de oudgedienden. 

10.000 mondmaskers die Filip Dewinter uitdeelde, “kwamen van Chinese spion”

21 december 2023 GVA

Vlaams Belang-kopstuk Filip Dewinter zou in 2020 een levering van 10.000 mondmaskers hebben opgezet met de Chinese spion Shao Changchun. En dat terwijl hij in 2018 al eens in opspraak was gekomen voor zijn contact met die laatste. Zelf ontkent Dewinter de deal.

10.000 mondmaskers die Filip Dewinter uitdeelde, “kwamen van Chinese spion”

In april 2020, bij het begin van de coronacrisis, smeekten regeringen in heel Europa om mondmaskers. Overal waren tekorten. Maar de Antwerpse Vlaams Belang-afdeling leek op dat moment eerder een overschot te hebben. Ze zette een actie op waarbij ze gratis mondmaskers uitdeelde. Volgens boegbeeld Filip Dewinter had de partij die bemachtigd dankzij zijn “contacten in China en Rusland”. Hij had gratis tienduizend mondmaskers op de kop kunnen tikken, net als enkele honderden beschermingspakken.

De opmerkelijke actie van toen kwam woensdagmiddag – 3,5 jaar later – op het kernkabinet ter sprake, in de nasleep van het spionageschandaal rond Frank Creyelman (eveneens Vlaams Belang). In het kernkabinet zit de premier met zijn zeven vicepremiers. Daar heeft de minister van Justitie, Paul Van Tichgelt (Open VLD), een nota van de veiligheidsdiensten toegelicht over Chinese inmenging. Die nota ging volgens meerdere bronnen niet enkel over Creyelman, maar ook over Vlaams Parlementslid Filip Dewinter.

Een van de elementen zou net die mondmaskeractie van 2020 zijn geweest. De diensten zouden over informatie beschikken waaruit blijkt dat Dewinter die levering heeft opgezet via zijn Chinese contactpersoon Shao Changchun, mogelijk via tussenpersonen. Nochtans is die man eind 2017 al ons land uitgezet voor spionage en is Dewinter daarmee in 2018 al eens in een schandaal verwikkeld geraakt. Toen raakte bekend dat hij jarenlang hand-en-spandiensten had verricht voor Changchun, die in Antwerpen een – zogezegd – culturele vereniging had.

Frank Verstraeten

Indertijd beweerde Dewinter dat hij niks afwist van die spionage-activiteiten, en dat hij te goeder trouw die contacten had onderhouden. Vandaag gaat dat argument niet meer op. In 2020 was voor iedereen duidelijk dat Changchun niet naar ons land was gekomen om de Chinese cultuur te promoten. Toch zou Dewinter die contacten nog steeds hebben onderhouden.

Maar Dewinter zelf ontkent dat hij na 2018 nog contact had met Shao Changchun. “Wel heb ik bij het begin van de coronacrisis eens vanuit China een pakketje van enkele tientallen mondmaskers gekregen, zonder dat ik daarom had gevraagd”, zegt hij. “Maar verder heb ik na zijn vertrek uit België geen contact meer gehad met Shao Changchun.”

Dewinter heeft ook facturen van de aankoop van mondmaskers bij een Belgisch bedrijf, namelijk Dis3bution van Frank Verstraeten – de ex-Zillion-uitbater runde in die periode een bedrijf van mondmaskers. Verstraeten bevestigt ook dat hij mondmaskers heeft verkocht aan Vlaams Belang.

Al dateren die facturen wel van mei 2020, terwijl Vlaams Belang haar actie een maand eerder al lanceerde. Bovendien is dat niet overeenstemming met wat Dewinter toen beweerde. Hij had het over zijn Chinese en Russische contacten, en ook nog over een “Chinese start-up in China, die ik ken omdat ze eerder al interesse toonden in een samenwerking in onze stad, van wie we deze gift kregen”. Wat nog wel iets anders is dan de mondmaskerhandel van Frank Verstraeten.

White Lives Matter-aanhangers voor de rechter om racistische teksten

20 maart 2023 NOS

NOS

Drie mannen die elkaar kennen via een White Lives Matter Telegram-kanaal, moeten taakstraffen krijgen voor racistische beledigingen en mishandeling, vindt het Openbaar Ministerie. Twee van hen, John A. (24) en Daniel S. (34), worden ook verdacht van de projectie van racistische leuzen op de Erasmusbrug tijdens de jaarwisseling.

White Lives Matter-aanhangers voor de rechter om racistische teksten

Over die leuzen dient later een zaak, vandaag ging het over een voorval in oktober 2021. De twee mannen en een derde verdachte, Albert Jan P. (28) plakten stickers met teksten als ‘White lives matter’, ‘Nationaalsocialisme, wij komen terug’ en ‘Stop white replacement’ in de binnenstad van Breda.

Een 25-jarige Amsterdammer die samen met zijn vrouw over straat liep, haalde een van de stickers weg. In ieder geval P. riep ‘kankerneger’ naar deze man en dat is een strafbaar feit, voerde het OM aan. Ook de andere twee zouden dit woord hebben gebruikt naar de Amsterdammers, maar zij ontkennen dat. De 34-jarige Daniel S. zou hierna de man hebben geslagen. Volgens de advocaat van S. handelde zijn cliënt uit zelfverdediging. Hij is zelf niet aanwezig in de rechtszaal.

‘Boos, teleurgesteld en verdrietig’

Het slachtoffer, de man van 25, zei boos, teleurgesteld en verdrietig te zijn. “Ik vind het verschrikkelijk dat we hier moeten zitten, dat we het in 2023 over rassen hebben. We moeten gewoon normaal met elkaar kunnen omgaan.” Zijn vrouw, die ook zou zijn uitgescholden: “Ik hoop dat zij er na vandaag bij stilstaan dat het mensen ook echt wat doet”, zegt ze geëmotioneerd. “Iedereen is gelijk. Ik heb niet gekozen voor mijn kleur, daar ben ik mee geboren. Daar hoef ik niet voor te vechten.”

Op de vraag of het gebruikte scheldwoord beledigend is, wil John A. geen antwoord geven. Albert Jan P. vindt van wel en biedt uiteindelijk zijn excuses aan aan het slachtoffer. Hij zegt zijn leven inmiddels te hebben omgegooid en zich niet meer bezig te houden met deze acties.

Rechtsextremistische theorie

John A. noemt het stickers plakken ‘vreedzaam activisme’ en verdedigt de teksten. Hij wil een steun zijn voor witte mensen omdat zij volgens hem gedemoniseerd worden en door bewust beleid een minderheid dreigen te worden. Dit is de zogenoemde omvolkingstheorie, een rechtsextremistisch idee waar geen bewijs voor is.

Via zijn advocaat zegt Daniel S. dat hij het belangrijk vindt dat witte mensen niet “ondergesneeuwd raken”. Zijn cliënt had volgens hem geen geweld willen gebruiken, want dat zou de aandacht afleiden van de inhoudelijke boodschap. Hij zou zich hebben verweerd.

Het OM vindt dat bepaalde stickers die de verdachten bij zich hadden en verspreidden, onder andere ‘Stop white replacement’, discriminerend en strafbaar zijn, omdat deze teksten de rassenleer uitdragen. Dat wil zeggen dat het ene ras inferieur is aan het andere.

Een van de advocaten stelt dat de teksten vallen binnen de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. “Naarmate het maatschappelijke debat heviger wordt, is er meer ruimte voor de vrijheid van meningsuiting. Je kunt het moreel verwerpelijk vinden, maar mensen mogen toch hun gedachten uiten?”

De officier van justitie noemt de vrijheid van meningsuiting een groot goed, maar niet “het allergrootste goed”. “Het is niet onbeperkt, ook niet in het maatschappelijke debat. Waar klapt het muntje om van maatschappelijk debat naar onnodig grievend? Dat is als de rassenleer wordt uitgedragen.” De officier wijst ook op de context. “Je bent niet uit op het voeren van een discussie of debat, want als iemand iets zegt van de stickers ga je schelden en zelfs slaan.”

50 tot 120 uur taakstraf

Alle drie de verdachten zijn eerder in aanraking gekomen met justitie. Albert Jan P. werd eerder veroordeeld voor belediging, tegen John A. lopen twee zaken en Daniel S. is twee keer eerder veroordeeld voor mishandeling.

Tegen A. en P. eist het OM respectievelijk 50 en 70 uur taakstraf. S. moet, wat justitie betreft, 120 uur taakstraf krijgen en een symbolische gevangenisstraf van één dag. Op 31 maart is de uitspraak.

‘White Lives Matter’ geprojecteerd op UWV-gebouw in Venlo, nog vóór die leus op de Erasmusbrug te zien was

5 januari 2023 AD.nl

Drie dagen voordat er landelijk ophef ontstond door de leuzen op de Rotterdamse Erasmusbrug, zijn er in Venlo rechts extremistische leuzen geprojecteerd op het UWV-gebouw. Burgemeester Antoin Scholten overweegt aangifte te doen. Hij spreekt van volgens dagblad De Limburger van een ‘on-Venlose actie’.

‘White Lives Matter’ geprojecteerd op UWV-gebouw in Venlo, nog vóór die leus op de Erasmusbrug te zien was

Beelden van de projectie op het UWV-gebouw werden op sociale media gedeeld. Te zien is hoe met een beamer op de gevel van het UWV-gebouw in blauwe letters de tekst ‘White Lives Matter’ wordt geprojecteerd. De actie heeft volgens Anti Discriminatie Voorziening Limburg (ADV) op 28 december plaatsgevonden.

Scholten laat weten de actie in zijn stad ‘verwerpelijk en on-Venloos’ te vinden. Het UWV is boos over de actie in Venlo. ,,UWV is er voor ons allemaal en wil dat iedereen kan meedoen in de samenleving”, aldus een woordvoerder van het UWV in een verklaring. ,,Dat juist ons kantoor in Venlo is misbruikt voor de projectie van deze verwerpelijke, discriminerende tekst vinden wij dan ook onacceptabel. UWV heeft contact met de gemeente over mogelijke vervolgstappen.”

Extreemrechts

Burgemeester Antoin Scholten gaat maandag overleggen met de politie welke stappen ondernomen kunnen worden. Inmiddels is begonnen met het verwijderen van stickers in het centrum van Venlo met een soortgelijk opschrift. Dat heeft een woordvoerder van de gemeente laten weten.

Een woordvoerster van het OM in Limburg kon niet veel zeggen over wat justitie gaat doen. Het OM wacht een eventuele aangifte af, en die is voor zover bekend nog niet binnen, zei ze. Een woordvoerster van de politie wilde donderdag niet zeggen of er aangifte is gedaan. ,,Daarover doen we nooit mededelingen”, zei ze.

De leus ‘White Lives Matter’ is een reactie op de ‘Black Lives Matter’-beweging en wordt gelinkt aan extreemrechts. De Nederlandse aftakking van White Lives Matter die tijdens de nieuwjaarsviering omstreden teksten projecteerde op de Erasmusbrug, lijkt deel uit te maken van een breder internationaal netwerk van extremistische groeperingen.

Leuzen op de Erasmusbrug

Op oudejaarsavond zorgde een soortgelijke actie in Rotterdam landelijk voor ophef. Op de Erasmusbrug werden leuzen als ‘Vrolijk blank 2023’ en ‘White Lives Matter’ geprojecteerd. Het Openbaar Ministerie (OM) doet inmiddels strafrechtelijk onderzoek naar die actie. De teksten die op de Erasmusbrug verschenen, zouden niet binnen de vrijheid van meningsuiting vallen. ,,Een van die grenzen is dat uitingen nooit mogen aanzetten tot discriminatie of een andere bevolkingsgroep mogen beledigen”, aldus het OM eerder deze week.

Het is niet duidelijk of de mensen achter de actie in Venlo ook verantwoordelijk zijn voor de projectie in Rotterdam. Actievoerders beweren dat de beamer in Venlo werd getest voor de projectie op de Erasmusbrug op oudejaarsdag in Rotterdam.