NAVO-chef Stoltenberg: ’De weg naar vrede is met meer wapens’

17 juni 2024 Telegraaf

© ANP / ASSOCIATED PRESS Jens Stoltenberg

NAVO-chef Jens Stoltenberg heeft op bezoek in Washington gezegd dat volgens hem “de weg naar vrede in Oekraïne loopt via het meer wapens leveren aan dat land”. Het militaire bondgenootschap zou nog meer wapens moeten leveren.

NAVO-chef Stoltenberg: ’De weg naar vrede is met meer wapens’

Daarnaast vindt hij dat er sancties tegen China moeten komen, omdat dat land Rusland steunt. De VS en andere NAVO-bondgenoten stellen dat China Ruslands wapenproductie behulpzaam is.

China zal daarom volgens Stoltenberg “de hoge prijs moeten betalen voor deze houding, tenzij de Volksrepubliek van koers verandert”. Stoltenberg beschuldigt Beijing ervan “de grootste oorlog in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog aan te wakkeren” met het pro-Russische beleid.

De NAVO-landen komen volgende maand in Washington bijeen. Stoltenberg wordt maandag ook ontvangen door president Joe Biden.

Europa laat Russische gasreus Gazprom wankelen en ‘dat raakt Poetins oorlogskas’

17 juni 2024 NOS

AFP

Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom zit in de problemen. Na twee decennia aan miljardenwinsten boekte het bedrijf over 2023 een recordverlies van maar liefst 6,2 miljard euro. Het is het gevolg van het tempo waarin Europa zonder goedkoop Russisch aardgas kan. Voor de Russische president Vladimir Poetin dreigt een belangrijke inkomenstenbron zo te veranderen in een kostenpost.

Europa laat Russische gasreus Gazprom wankelen en ‘dat raakt Poetins oorlogskas’

Het slechte nieuws blijft zich deze weken opstapelen voor wat tot voor kort gold als een parel in de kroon van de Russische economie. Naast een recordverlies kreeg Gazprom in 2023 ook een historische terugval in de gasproductie voor de kiezen, bleek deze week. Een rapport waartoe het Russische bedrijf zelf de opdracht gaf, concludeert dat het minstens tien jaar gaat duren voordat Gazprom het verlies van de Europese afzetmarkt te boven is.

Apocalyptische winter

“Gazprom is en blijft een reusachtig bedrijf”, zegt Vladimir Milov tegen Nieuwsuur. Milov was tot 2002 kort onderminister van Energie onder Poetin, nam ontslag, ging in de oppositie en moest vervolgens Rusland ontvluchten. “Maar de jaren dat Gazprom de belangrijkste bijdrage aan de staatsinkomsten en daarmee de oorlogskas leverde, lijkt voorbij.”

Volgens Milov kan Poetin zich de malaise bij het bedrijf zichzelf aanrekenen. “Poetin zette Gazprom in als wapen om Europa te verdelen. Hij dacht dat de EU niet zonder Russisch gas zou kunnen, maar hij heeft zich lelijk vergist.”

Hoe anders zag de wereld er twee jaar geleden uit: met de winter op komst bracht Gazprom in 2022 een dreigend en pesterig reclamespotje uit. Daarin is te zien hoe het bedrijf de gaskraan naar Europa volledig dichtdraait, waarna een haast apocalyptische winter het continent met sneeuw en ijs bedekt.

“Een schoolvoorbeeld van hoogmoed”, zegt Ruslandkenner Hubert Smeets. “De boodschap is duidelijk: als de EU niet luistert naar Moskou en solidair blijft met Oekraïne, zitten inwoners in Europa in de kou.”

Toch was het Russische zelfvertrouwen niet helemaal uit de lucht gegrepen. Via een leidingennetwerk dat zich uitstrekt over het hele continent, was Gazprom begin 2022 nog goed voor 40 procent van de Europese gasvoorziening.

Onder Poetin wist het bedrijf westerse landen aan zich te binden met langetermijncontracten voor relatief goedkoop gas. Europese politici lobbyden actief voor het Russische bedrijf. Ook Nederland onderhield warme banden.

Shell, Gasunie en de Rijksoverheid zagen in Russisch gas een alternatief voor het Groninger gas en investeerden flink in controversiële pijplijnprojecten als Nord Stream 1 en 2. Voormalig werknemers uit de Nederlandse gassector kregen topfuncties bij Gazprom, dat op zijn beurt belangrijke hoofdkantoren in Nederland opende.

‘Functionele samenwerking’

Zelfs het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 zorgde maar tijdelijk voor het bekoelen van de relaties. Toenmalig Shell-baas Ben van Beurden stond in 2016 alweer bij het Kremlin op de stoep. Een jaar later herstartte Nederland een energiewerkgroep, waarin Shell en Gazprom samen met de ministeries overlegden over gezamenlijke energieprojecten. “We hebben een functionele samenwerking en dialoog met Rusland waar dat nodig is, en daarvan is het energiebeleid een voorbeeld”, verdedigde premier Mark Rutte zich begin 2021 tegen de Kamer.

Einde van datzelfde jaar verminderde Gazprom de gasleveranties aan Europa opeens sterk. Ook weigerde het bedrijf de gasopslagen te vullen die het in Europese landen had. Dat leidde tot een ongekende energiecrisis, waarbij Europese regeringen voor honderden miljarden aan steunmaatregelen voor inwoners en industrie uitrolden.

Oorlogskas

Maar ondanks. of juist dankzij deze financiële strop wist Europa in ongekend tempo los te komen van Russisch gas. De gasprijs, hoewel nog altijd hoger dan vóór de oorlog, stabiliseerde zich toen de EU het wegvallen van Russisch gas opving met (vloeibaar) aardgas uit Noorwegen, Qatar en de Verenigde Staten.

“Gazprom bleek een wapen dat Poetin maar één keer kon inzetten”, zegt Smeets. “En niet eens zo succesvol. Hij verwachtte dat we op onze knieën zouden komen smeken om Russisch gas, in plaats daarvan is het Gazprom dat echt in de nesten zit.”

De problemen bij Gazprom raken ook het Kremlin, is de overtuiging van de Russische oud-minister Milov. “Zeker in combinatie met de sancties tegen de andere Russische industrieën: van kolen, tot aluminium, koper, nikkel, noem maar op. Het is een optelsom, die uiteindelijk de oorlogskas van Poetin raakt.”

Smeets sluit zich daarbij aan. “De tijd dat het Kremlin ons met één hand op de gaskraan kon bedreigen, is voorbij. Poetin heeft andere bronnen om oorlog te voeren, maar is met Gazprom voorlopig wel een belangrijke kwijtgeraakt.”

Gasproductie Russisch Gazprom bereikt dieptepunt

10 juni 2024 NU.nl

Het Russische gasbedrijf Gazprom heeft afgelopen jaar 13 procent minder gas gewonnen dan het jaar daarvoor. De totale productie kwam daarmee uit op 359 miljard kubieke meter, een nieuw dieptepunt.

Gasproductie Russisch Gazprom bereikt dieptepunt

Dat meldt het staatsbedrijf bij de bekendmaking van de jaarcijfers. Sinds de oprichting van Gazprom in 1989 in de nadagen van de voormalige Sovjet-Unie was de productie niet zo slecht als afgelopen jaar.

Het nettoverlies is opgelopen tot 629 miljard roebel (zo’n 7 miljard dollar). Dat is het eerste jaarverlies sinds 1999.

Vanwege de oorlog in Oekraïne is Russisch gas in Europa grotendeels in de ban gegaan. Europa was traditioneel de grootste afnemer van het gas.

13 juni 2024 In het Nieuws

Gazprom is het grootste bedrijf in Rusland en het grootste aardgasbedrijf ter wereld.

Onder Vladimir Poetin ontstonden de grote staatsbedrijven zoals Rosneft Gazprom Rosatom en Rostec.

Rosneft is voor 69.5% eigendom van het staatsbedrijf Rosneftegaz.

Rosneftegaz is de persoonlijke reserve van Vladimir Poetin.

Vladimir Poetin exploiteert Rosneftegaz in strijd met alle normen van de Russische wet en het omzeilen van begrotingsproces.

Duitsland vraagt alle 18-jarigen voor het leger vanwege oorlog in Oekraïne: ’Rusland kan een NAVO-land aanvallen’

12 juni 2024 Telegraaf

Duitsland vraagt alle 18-jarigen voor de Bundeswehr. Zowel mannen als vrouwen krijgen post van het Duitse leger, maakte Defensieminister Boris Pistorius woensdag bekend. Vanwege de Russische oorlog in Oost-Europa wil Berlijn de tekorten bij het eigen leger aanvullen. „De bedreiging is volledig anders dan nog een paar jaar geleden.”

Duitsland vraagt alle 18-jarigen voor het leger vanwege oorlog in Oekraïne: ’Rusland kan een NAVO-land aanvallen’

De Duitse generatie van 18-jarigen telt circa 400.000 personen en zal een mail van het federale ministerie krijgen. Mannen zijn verplicht die te beantwoorden, vrouwen mogen dat vrijwillig doen. „We vragen naar hun kwalificatie, hun interesse, sport en of ze vrijwillig in dienst willen.”

Minister Pistorius denkt dat een kwart van de jaargenoten interesse heeft. Maar hij zoekt, volgens het ’Scandinavische model’, de ’meest fitte en gemotiveerde mensen’ van de jongeren. De dienst in het leger moet volgens hem ’niet saai maar zingevend’ zijn: „En het blijft natuurlijk een recht om de dienst te weigeren.”

Moskou afschrikken

Het doel is volgens hem ’het afschrikken van Moskou’. „En voorbereiding op de meest serieuze situatie, want Rusland verhoogt haar militaire uitgaven”, stelt Pistorius. Dat zou al twee tot drie keer zoveel als het NAVO-gemiddelde zijn. Volgens de minister heeft het Kremlin al een ’oorlogseconomie’ en nemen de ’verbale aanvallen op de NAVO-landen’ toe. „Vanaf 2029 kan Rusland een NAVO-land aanvallen”, waarschuwt hij.

Het Duitse leger moet van 180.000 naar 200.000 manschappen groeien. Daarnaast wil Pistorius 200.000 extra reservisten hebben. Nu heeft hij pas zestigduizend ervaren reservisten. De sociaaldemocraat betreurt het dat de dienstplicht in 2011 in Duitsland werd stopgezet, net als eerder al in Nederland. Zes van de tien Duitsers zijn volgens een opiniepeiling voorstander van de herinvoering van de dienstplicht.

1,4 miljard euro

Er hangt wel een prijskaartje aan de nieuwe campagne, van 1,4 miljard euro. Daarmee zouden vijfduizend nieuwe soldaten opgeroepen kunnen worden. De vrijwillige dienst duurt in eerste instantie zes maanden. Deze ’soldaten voor de bescherming van de heimat’ zullen wapentraining krijgen.

Diegenen die daarnaast voor 12 tot 17 maanden extra bijtekenen kunnen een premie verwachten. Dat kan cash geld, extra pensioen, een rijbewijs of voordelen bij een studietoekenning zijn. Deze manschappen worden direct in de Bundeswehr opgenomen, als tankcommandant, specialist voor cyber of ICT. „We willen de beste en meest gemotiveerde personen hebben.”

Verwacht wordt dat zeker tien procent, zo’n 40.000 jongeren, positief zal antwoorden. Die moeten dan verplicht gecontroleerd worden op hun geschiktheid. Uiteindelijk zullen elk jaar zo vijfduizend extra soldaten ter beschikking staan, die daarna ook voor de nationale reserve in aanmerking komen.

NAVO neemt inzamelen wapens voor Oekraïne van lidstaten over: ‘Een sleutelelement’

12 juni 2024 Telegraaf

De NAVO neemt de leiding over het inzamelen van wapens en het trainen van Oekraïense militairen, verwacht NAVO-chef Jens Stoltenberg. Dat vergemakkelijkt die assistentie en verzekert Oekraïne dat het ook op de lange duur op de NAVO kan blijven rekenen.

NAVO neemt inzamelen wapens voor Oekraïne van lidstaten over: ‘Een sleutelelement’

De westerse militaire alliantie was aanvankelijk huiverig om de coördinatie en planning van de hulp aan Oekraïne naar zich toe te trekken. De NAVO liet dat liever aan de lidstaten over, om te voorkomen dat het bondgenootschap zelf in de oorlog zou worden meegetrokken. Maar dat is veranderd nu de nood van Oekraïne zo mogelijk nog hoger is geworden en de angst voor escalatie is afgenomen.

De defensieministers van de NAVO-landen zullen de plannen volgens Stoltenberg donderdag goedkeuren als ze bijeen zijn op het hoofdkwartier in Brussel. “Ik verwacht dat de ministers zullen instemmen met een plan om de NAVO de coördinatie van de veiligheidshulp en -training aan Oekraïne te laten leiden”, zei hij vooruitblikkend op een persconferentie. Dat is, samen met langjarige financiële hulp aan Oekraïne, “een sleutelelement” van wat de NAVO het land op de NAVO-top in Washington wil toezeggen.

De ministers praten volgens Stoltenberg ook over strenger optreden tegen Russische “vijandige daden in verschillende NAVO-landen”, waaronder “sabotage, geweldsdaden, cyberaanvallen en desinformatie”.

 

Bijna helft wil Nederland verdedigen in oorlog

4 juni 2024 Telegraaf

Nederlanders zijn geen vechtersbazen, toch lijken we voor het eerst in lange tijd weer bereid om te vechten voor het vaderland. Dat is een van de uitkomsten van een groot onderzoek door het Haagse instituut Clingendael, dat vandaag wordt gepresenteerd.

Bijna helft wil Nederland verdedigen in oorlog

Nederland bungelt steevast in de onderste regionen als het gaat om ’gevechts- of sneuvelbereidheid’. Maar er tekent zich een stijgende lijn af in het percentage burgers dat zich bereid verklaart om de wapens op te pakken bij een oorlog. Bijna de helft wil het land verdedigen. Een derde ziet dat niet zitten en de rest weet het niet.

Uit de nieuwe cijfers blijkt dat er behoefte is aan meer weerbaarheid: Europa moet sterker en onafhankelijker worden van Rusland, de VS of China. Het onderzoek van Clingendael laat zien dat Nederlanders de veiligheid in Europa belangrijk vinden. Het blijkt zelfs het meest bepalende onderwerp bij de Europese verkiezingen, samen met migratie.

Nederlanders koesteren weinig warme gevoelens voor de Europese Unie, maar ze willen er ook niet vanaf. Een Nexit kan op weinig enthousiasme rekenen en ook het ’weg met de euro, terug naar de gulden’ krijgt nauwelijks handen op elkaar.

Veilig binnen de EU

In gure tijden zoeken veel Nederlanders de veiligheid eerder binnen de EU dan erbuiten, zegt Clingendael-directeur Monika Sie Dhian Ho. „Je ziet die draai ook bij nationalistische partijen. Als de geopolitiek echt ruig wordt, willen ze liever greep op de zaak houden en de EU een andere richting op krijgen dan eruit te stappen. Dat is een heel interessante wending.”

Een overweldigende meerderheid van de ondervraagden, bijna negentig procent, vindt dat Europa onafhankelijker moet worden. Het continent is te afhankelijk geworden van Russisch gas, Amerikaanse bescherming en Chinese producten.

Russische invasie van de Krim

We moeten dus meer op eigen benen staan, ook militair. Nederland bungelde altijd onderaan als het ging om wat ook wel ’sneuvelbereidheid’ heet. Een onderzoek van het tv-programma Dit is de kwestie stelde kort na de Russische invasie in februari 2022 vast dat slechts 16 procent van de Nederlanders klaar stond was om te vechten voor het land als we betrokken raken bij een militair conflict. In 2014, toen Rusland de Krim veroverde, was dat net zo laag.

Ook het wereldwijde onderzoek van World Values Survey (2017-2022) vond slechts 38 procent van de Nederlanders bereid om het land te verdedigen. Ter vergelijking: bijna negen van de tien Noren zei ’ja’ op die vraag. Pikant genoeg scoorde juist ook Litouwen laag op gevechtsbereidheid – uitgerekend het land dat de NAVO in haar nieuwe plan aan Nederland toewijst als ’ons’ stuk slagveld als er een Russische aanval komt.

Zeggen en doen zijn wel twee verschillende dingen, benadrukt Sie Dhian Ho. „Een vragenlijst invullen en zeggen dat je wilt vechten, is nog wel wat anders dan echt de wapens oppakken als de Russen komen.”

Maar waarom willen burgers niet wapenen?

 

Waarom burgers wel of niet onder de wapenen willen is wetenschappelijk een heet hangijzer. Op de VU en de Erasmus Universiteit loopt een groot onderzoek. Voor de hand ligt een samenhang met oorlogsdreigingen in de buurt. ’In Nederland bereikte de gevechtsbereidheid een hoogtepunt in 1990, maar die daalde scherp in de vijftien jaar daarna’, schreven onderzoekers in maart in de Clingendael Spectator.

Mogelijk hangen de verschillen tussen landen ook samen met de dienstplicht, zegt Sie Dhian Ho. „We zien meer vechtbereidheid bij Nederlanders die de dienstplicht nog hebben meegemaakt, dan bij mensen die nooit hebben meegemaakt dat grootmachten in botsing kwamen.”

Vrijwillig dienstjaar

 

In Zweden ligt de inzetbereidheid op 70 procent, veel hoger dan hier. Het land heeft een ’vrijwillige dienstplicht’ voor 18-jarigen ingevoerd die grote populariteit geniet. Zweden heeft ook al langer een vrijwillig dienstjaar voor alle leeftijden, waar Nederland nu mee experimenteert. Ook in Duitsland is de geestdrift voor het leger groter. Daar voert de krijgsmacht een campagne Wir. Dienen.Deutschland die jongeren aanspreekt op patriottisme. In ons land lijkt de campagne ’Generatie D’ (van Defensie) succesvol.

Uit de Clingendael Buitenland Barometer blijkt dat het enthousiasme voor het verdedigen van andere NAVO- of EU-landen duidelijk lager ligt dan voor het eigen territorium. Toch is nog steeds een kwart bereid om te vechten voor een ander EU-land. Ruim de helft ziet dat niet zitten.

Liever vechten we natuurlijk nooit en komt er vrede. Een meerderheid van de Nederlanders wil zo graag een eind aan de Oekraïne-oorlog dat ze kunnen leven met een door Rusland bezette Krim. Het na februari 2022 veroverde gebied mag wat de meeste Nederlanders betreft niet worden opgegeven. Slechts iets meer dan een kwart heeft het opgeven van gebieden als de Donbas over voor een wapenstilstand.

Dalende urgentie

Als de oorlog zich nog veel langer voortsleept kan de vechtbereidheid weer gaan dalen, voorziet onderzoeker Alexander Sorg. „Het dreigingsgevoel is nu hoog, maar als de oorlog niet escaleert en uit het nieuws gaat, daalt die urgentie weer.”

Poetin waarschuwt Westen voor wereldconflict: ‘Laten ons niet bedreigen’

9 mei 2024 NOS

Reuters

De Russische president Poetin heeft in een toespraak gezegd dat hij zich niet laat bedreigen door andere landen. Hij zegt dat het Westen een wereldconflict riskeert en dat de Russische kernwapen-eenheden “dag en nacht klaar staan”.

Poetin waarschuwt Westen voor wereldconflict: ‘Laten ons niet bedreigen’

De toespraak op het Rode Plein in Moskou was ter gelegenheid van de Dag van de Overwinning. Dat is de dag waarop Rusland de overgave van nazi-Duitsland in 1945 herdenkt. Het is een van de belangrijkste feestdagen van het land en wordt traditioneel gevierd met militaire parades.

Poetin zegt dat de “arrogante westerse leiders” vergeten dat de Sovjet-Unie een beslissende rol speelde in het verslaan van nazi-Duitsland en dat ze conflicten aanwakkeren. “We weten waartoe de buitensporigheid van dergelijke ambities leidt.”

Correspondent Geert Groot Koerkamp in Moskou:

“Geheel volgens verwachting heeft Vladimir Poetin opnieuw een directe link gelegd tussen de Tweede Wereldoorlog en zijn eigen huidige ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne. Uit zijn woorden volgt dat die als het ware een voortzetting is van de oorlog van toen.

Het leeuwendeel van zijn toespraak ging over het heden, niet het verleden. Daarmee verandert geleidelijk het karakter van Ruslands belangrijkste feestdag. Oorlogsveteranen van toen zijn er vrijwel niet meer. Op het Rode Plein marcheerden vandaag wel militairen die hebben deelgenomen aan de strijd in Oekraïne.

Het Westen is er volgens Poetin op uit Rusland te verzwakken en de geschiedenis te herschrijven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht Rusland samen met de andere Sovjetrepublieken ‘praktisch alleen’ tegen Hitler-Duitsland, dat door ‘heel Europa’ werd gesteund, aldus Poetin. Nu vecht Rusland een ‘rechtvaardige strijd tegen neonazi’s’. Poetin waarschuwde dat Rusland nooit een nieuwe dreiging zal toestaan en daartoe alle middelen heeft, inclusief kernwapens.”

De militaire parade ter ere van de feestdag was iets minder sober dan vorig jaar. Toen reed er maar één tank uit de Tweede Wereldoorlog op het Rode Plein. Analisten wezen destijds naar de invasie in Oekraïne om de versoberde parade te verklaren. Rusland zou weinig materieel kunnen missen voor een show.

Deze keer was het opnieuw sober, maar reden er wel meerdere militaire voertuigen in de parade. Ook vlogen gevechtsvliegtuigen voorbij met sporen in de kleuren van de Russische vlag. Normaal lopen er ook mensen met portretten van militairen die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, maar die optocht werd net als vorig jaar afgelast.

 

EU gaat winsten op bevroren Russische tegoeden in verdediging Oekraïne steken

8 mei 2024 NU.nl

De Europese Unie gaat het leeuwendeel van de opbrengst van bevroren Russische tegoeden steken in de verdediging van Oekraïne. Onderhandelaars van de EU-lidstaten zijn het daar woensdag na maandenlange discussie over eens geworden.

EU gaat winsten op bevroren Russische tegoeden in verdediging Oekraïne steken

Het gaat naar schatting om zo’n 2,5 tot 3 miljard euro per jaar. Het gaat alleen om de rente en dividend die de tegoeden van de Russische centrale bank opleveren.

De EU bevroor die tegoeden toen Rusland Oekraïne twee jaar geleden binnenviel. Dat betekent dat Rusland niet bij deze bezittingen kan, maar ze zijn ook niet in beslag genomen.

Het “principeakkoord” dat de onderhandelaars woensdag hebben gesloten, moet de komende dagen nog wel bekrachtigd worden door de raad van ministers van de EU-landen. Dat gaat de laatste tijd nog weleens mis. Landen als Hongarije, de meest Russischgezinde EU-lidstaat, bedenken zich soms.

De EU-lidstaten vinden al langer dat de opbrengst ten goede moet komen aan Oekraïne. Ze wilden het eerst steken in de wederopbouw van het land, maar Oekraïne zit zo om wapens en munitie te springen dat dat nu voorgaat.

Oekraïne lijdt de laatste tijd verliezen in de strijd tegen Rusland. Het land heeft een tekort aan wapens en munitie. De EU is niet in staat gebleken de munitie te leveren op de schaal die Brussel had beloofd. Ook duurde het lang voordat het Amerikaanse Congres akkoord ging met een nieuw steunpakket.

Oekraïne pakt twee hoge militairen op voor moordcomplot tegen Zelensky

7 mei 2024 NOS

SBOe

De Oekraïense geheime dienst zegt twee militairen te hebben opgepakt die betrokken zouden zijn geweest bij een Russisch plan om president Zelensky en andere hoge overheidsfunctionarissen om te brengen

Oekraïne pakt twee hoge militairen op voor moordcomplot tegen Zelensky

Volgens de Oekraïense inlichtingendienst SBOe gaat het om twee kolonels van het Oekraïense Staatsveiligheidsbureau. Ze maakten deel uit van een netwerk van agenten, aangestuurd door de Russische geheime dienst FSB. De kolonels lekten vertrouwelijke informatie naar Rusland, zegt de Oekraïense dienst.

Volgens de SBOe was het netwerk op zoek naar militairen “dicht bij de beveiliging van Zelensky”, die de president zouden kunnen “gijzelen en later vermoorden”.

Drones

Naast Zelensky waren ook de hoofden van de SBOe en de militaire inlichtingendienst GUR doelwit van het netwerk, staat in het rapport van de Oekraïense veiligheidsdienst. Daarbij was het plan hun bewegingen door te geven aan Rusland, waarna ze met meerdere raketten en drones zouden worden aangevallen.

De Oekraïense publieke omroep meldt dat een van de gearresteerde kolonels persoonlijk explosieven naar Kyiv bracht voor de aanslagen. De SBOe zou hem daarbij hebben gevolgd en gesprekken hebben afgeluisterd. De verdachten riskeren een levenslange gevangenisstraf.

Volgens Oekraïne is Zelensky sinds het begin van de Russische invasie in 2022 meerdere keren het doelwit geweest van een geplande moordaanslag.

Afgelopen maand meldden Polen en Oekraïne een man te hebben aangehouden voor betrokkenheid bij een complot om Zelensky om te brengen. In augustus vorig jaar zei de SBOe dat een vrouw was gearresteerd voor hetzelfde feit. Ze zou hebben geprobeerd informatie te vergaren over de bewegingen van de Oekraïense leider buiten Kyiv.

Correspondent Midden- en Oost-Europa Christiaan Paauwe:

“Vanaf het begin van de grootschalige Russische invasie is duidelijk dat Zelensky hét doelwit is, met de hoop dat het Oekraïense leiderschap daarna in elkaar stort.

De eerste dagen probeerden eenheden Kyiv binnen te dringen om Zelensky om te brengen. Daarna is hij vaker doelwit geweest. Zelensky zei in een interview in november dat er al vijf keer plannen zijn verijdeld om hem om te brengen.

In Oekraïne zullen ze er zeker niet vanuit gaan dat het gevaar geweken is. Uit het feit dat er nu twee kolonels zijn opgepakt blijkt ook dat het Rusland kennelijk lukt om bepaalde hooggeplaatste figuren in Oekraïne te rekruteren voor dit soort plannen. En dat zal de Oekraïners zeker niet geruststellen.”

FT: inlichtingendiensten waarschuwen voor Russische sabotage

5 mei 2024 Telegraaf

Europese inlichtingendiensten hebben hun regeringen gewaarschuwd dat Rusland gewelddadige sabotageacties aan het voorbereiden is. Dit bericht zakenkrant The Financial Times, dat inzage kreeg in analyses uit drie Europese landen.

© ANP / HH

FT: inlichtingendiensten waarschuwen voor Russische sabotage

Uit die gegevens komt naar voren dat Rusland lijkt te werken aan een agressievere aanpak. Er kunnen bijvoorbeeld bom- en brandaanslagen worden uitgevoerd en infrastructuur kan worden gesaboteerd.

De autoriteiten in verschillende landen hebben al actie ondernomen om dat te voorkomen. Zo zijn vorige maand in Duitsland twee mannen opgepakt vanwege vermeende plannen om aanslagen te plegen op militaire en logistieke locaties.

Onverklaarde explosie

Veiligheidsdiensten kijken volgens de krant nu ook of ze mogelijke doelwitten hebben gemist. Als voorbeeld wordt een onverklaarde explosie uit april genoemd bij een munitiefabriek in Wales.

Een inlichtingenbron voorspelt in de FT dat de Russische president Vladimir Poetin op allerlei manieren grenzen gaat opzoeken in Europa. Het kan dan naast sabotage ook gaan om de verspreiding van desinformatie of hackaanvallen.

5 mei 2024 In het Nieuws

De Duitse autoriteiten hebben op woensdagochtend 17 april 2024 in de stad Bayreuth de Duits-Russische Dieter S en de Duits-Russische Alexander J opgepakt op verdenking van het voorbereiden van sabotage.

De autoriteiten zijn ervan overtuigd dat de 39-jarige Dieter S sinds oktober 2023 ideeën over eventuele sabotageacties uitwisselt met contacten bij de Russische geheime dienst.

Dieter S zou bereid zijn geweest om brand te stichten en om explosieven te gebruiken voor aanvallen op militaire infrastructuur wapenfabrieken en industriële locaties