Russische viceminister van Defensie opgepakt op verdenking van corruptie

24 april 2024 VRT

Timur Ivanov, de viceminister van Defensie in Rusland, werd in voorlopige hechtenis geplaatst Foto: Russische rechtbank

In Rusland is Timur Ivanov, de viceminister van Defensie, in voorlopige hechtenis geplaatst. Zijn naam dook op in het onderzoek naar de dood van oppositieleider Aleksej Navalny, maar hij zou nu gearresteerd zijn op verdenking van corruptie.

Russische viceminister van Defensie opgepakt op verdenking van corruptie

Zo’n arrestatie is zeldzaam op het hoogste niveau van het Russische leger. Hij wordt ervan beschuldigd “op grote schaal steekpenningen” te hebben aangenomen. Daarvoor riskeert hij 15 jaar cel. Hij was bevoegd voor de gebouwen, zoals werkzaamheden in militaire installaties.

De viceminister werd laat op dinsdagavond op zijn werk gearresteerd door de Russische FSB-veiligheidsdiensten.

In een persbericht zegt de persdienst van de Moskouse rechtbanken dat Ivanov tot en met 23 juni in hechtenis zit, in afwachting van zijn proces. Vandaag verscheen hij, gekleed in zijn militaire uniform, achter een glazen kooi in een rechtbank in Moskou, waar hij formeel werd gearresteerd en beschuldigd van grootschalige omkoping.

Een anonieme veiligheidsbron liet weten dat hij in de gevangenis Lefortovo zal vastzitten, een inrichting van de veiligheidsdienst FSB. Daar zit ook de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich vast.

“Aanval op Sjojgoe”

Een medeplichtige van Ivanov, Sergej Borodin, zit voor dezelfde aanklacht ook in voorlopige hechtenis.

Ivanov werd algemeen beschouwd als een vertrouweling van de machtige minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, met wie hij meer dan een decennium heeft samengewerkt binnen verschillende instanties. “Dit is een aanval op de positie van Sjojgoe, maar hij heeft eerder al andere stormen doorstaan”, getuigt een voormalige defensiefunctionaris die rechtstreeks met Ivanov heeft samengewerkt. 

24 april 2024 In het Nieuws

Maria Kitajeva die nu een relatie zou hebben met Timur Ivanov heeft het voorbije jaar verschillende tripjes naar Hongarije en Italië gemaakt om er te gaan winkelen.

Maria Kitajeva is een voormalige adviseur van Sergej Sjojgoe.

Wagnerleider Prigozjin op passagierslijst gecrasht vliegtuig

23 augustus 2023 AD.nl

De leider van het omstreden Russische huurlingenleger Wagner, Jevgeni Prigozhin, is om het leven gekomen bij een vliegtuigcrash. Dat hebben de Russische autoriteiten bevestigd. Eerder bevestigde ook een Telegramkanaal gelinkt aan de Wagnergroep zijn overlijden. Medeoprichter Dmitri Utkin zat volgens de autoriteiten ook aan boord van het toestel en heeft de crash niet overleefd.

Wagnerleider Prigozjin op passagierslijst gecrasht vliegtuig

Het Russische persbureau TASS schrijft dat er drie piloten en zeven passagiers aan boord waren van het Embraer-zakenvliegtuig Persbureau AP meldt dat het vliegtuig eigendom was van Prigozhin. De lichamen van vier van hen zouden zijn gevonden. Het is niet duidelijk of Prigozhin een van hen is.

Op sociale media gaan beelden rond van het neerstortende toestel en van een brandend neergestort vliegtuig waar vrijwel niets van over is. Een Wagnerlid beweert dat het vliegtuig uit de lucht is geschoten door de Russische luchtafweer. Dmitriy Utkin, de rechterhand van Prigozhin, zou ook aan boord van het toestel hebben gezeten.

Opstand

Prigozhins Wagner Groep kwam eind juni korte tijd in opstand tegen de Russische legerleiding. De huurlingen namen een legerbasis in Rostov in en rukten op naar Moskou. De Russische president Vladimir Poetin sprak van hoogverraad. De opmars stopte na bemiddeling van de Belarussische president Aleksandr Loekasjenko. Prigozhin week kort uit naar Belarus, maar volgens internationale media was hij daarna nog vaak in Rusland en onlangs in Afrika.

De Wagnerbaas gold als een van de felste critici van het militaire beleid van de Russische krijgsmacht in Oekraïne. Prigozhin vocht met zijn troepen mee in Oekraïne en sprak zich voor de opstand hard uit over verkeerde tactieken en tekorten aan munitie. Hij richtte zijn pijlen nooit rechtstreeks op Poetin, maar op de minister van Defensie Sergej Sjojgoe en legerleider Valeri Gerasimov.

Poetin chef

Prigozhin staat bekend als ‘Poetins chef’, omdat hij via zijn cateringbedrijf binnenkwam bij het Kremlin. Hij bouwde een zakenimperium en staat sinds 2014 aan het hoofd van de Wagner Groep. Die huurlingen staan bekend om hun meedogenloze optreden in Afrika en Syrië. Ze zouden zich regelmatig schuldig maken aan mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden.

Ten tijde van het vliegtuigongeluk was president Poetin bij een concert. Hij woont volgens Sky News een evenement bij dat gewijd is aan het 80e jubileum van de overwinning van de Sovjet-Unie in de Slag om Koersk. Of Poetin iets met het ongeval te maken heeft, is vooralsnog onduidelijk.

24 augustus 2023 In het Nieuws

De Wagner Group zou zijn opgericht in 2014 door Dmitriy Utkin. Dmitriy Utkin is de baas van de Wagner Group.

De Wagner Group is een paramilitaire organisatie onder leiding van Dmitriy Utkin die in het geheim militaire operaties uitvoert namens het Kremlin

Dmitriy Utkin is volledig genaamd Dmitriy Valerjevitsj Utkin en geboren in 1970 te Oblast Kirovohrad Oekraïne.

Dmitriy Utkin was luitenant-kolonel brigade commandant het 700e onafhankelijke Spetsnaz detachement de 2e onafhankelijke Brigade van de Spetsnaz GRU.

Dmitriy Utkin ging in 2013 met pensioen. Dmitriy Utkin ging na zijn pensioen werken Moran Security Group.

Dmitriy Utkin is CEO Concord Management en Consulting.

Vladimir Poetin heeft Dmitriy Utkin de baas van de Wagner Group in 2016 persoonlijk onderscheiden.

Sergej Sjojgoe is de minister van Defensie van Rusland. Irina Sjojgoe is de vrouw van Sergej Sjojgoe.

De familie Vorobyev heeft nauwe persoonlijke en professionele banden met  Sergej Sjojgoe.

Directe familie van Maxim Vorobyev vormt een van de machtigste politieke clans van Rusland – een clan die een lange geschiedenis heeft van nauwe banden met Poetin-insider Sergej Sjojgoe.

De vrouw en kinderen van Maxim Vorobyev hebben meerdere paspoorten. De vrouw van Maxim Vorobyev bezit en runt ook een luxe kinderspeelgoed- en meubelwinkel in Londen.

Maxim Vorobyev en zijn vrouw kochten kocht een appartement van 12 miljoen euro in een historisch gebouw in Parijs. Maxim Vorobyev heeft een een geschat vermogen van 550 miljoen dollar met belangen in alles van zalmkweek tot sociale media.

Maria Kitajeva is een voormalige adviseur van Sergej Sjojgoe. Maria Kitajeva die nu een relatie zou hebben met Timur Ivanov heeft het voorbije jaar verschillende tripjes naar Hongarije en Italië gemaakt om er te gaan winkelen.

Timur Ivanov is de viceminister van Defensie van Rusland. Timur Ivanov is belast met het toezicht op de oorlogsindustrie en overziet ook de heropbouw van de door Rusland bezette stad Marioepol. Maria Kitajeva die nu een relatie zou hebben met Timur Ivanov heeft het voorbije jaar verschillende tripjes naar Hongarije en Italië gemaakt om er te gaan winkelen

27 augustus 2023 Wikipedia

Op 23 augustus 2023 meldden Russische staatsmedia dat er om 18.19 uur lokale tijd een Embraer Legacy 600-privévliegtuig van de Wagnergroep, met registratienummer RA-02795, was neergestort boven het gehucht Koezjenkino in de oblast Tver op ongeveer driehonderd kilometer ten noordwesten van Moskou

27 augustus 2023 De Tijd en VRT

Wagnerbaas Yevgeny Prigozhin en Dmitriy Utkin zijn wel degelijk omgekomen bij de crash van een vliegtuig woensdag in Rusland. Dat meldt een Russische onderzoekscommissie zondag na een genetische moleculaire genetische DNA-analyses

Luxevilla’s op Tenerife of winkelen in Parijs: tientallen Russen dicht bij Poetin of het leger ontlopen westerse sancties

8 augustus 2023 VRT

De Russische president Poetin en gewezen polsstokspringster Isinbajeva in 2014. Nauwe banden, maar geen sancties. 2014 Getty Images

Terwijl gewone Russen door de westerse sancties moeilijk aan een visum raken, wordt tientallen Russen die dicht bij president Poetin of het leger staan, amper iets in de weg gelegd. Ze leiden een luxueus leven in hun villa’s in Europa of stappen zonder problemen op een privévliegtuig om te winkelen in Frankrijk, Hongarije of Italië. Russische anticorruptieactivisten dringen aan op een doeltreffender sanctiebeleid.

Luxevilla’s op Tenerife of winkelen in Parijs: tientallen Russen dicht bij Poetin of het leger ontlopen westerse sancties

Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne, eind februari 2022, proberen de Europese Unie en andere westerse landen Rusland door middel van strenge sancties te isoleren. Die zijn onder meer gericht tegen belangrijke Russische politici en militairen en rijke zakenmensen die dicht bij president Vladimir Poetin staan.

In sommige gevallen horen daar ook hun familieleden bij. Visa worden geweigerd, luxejachten, vastgoed en andere eigendommen werden in beslag genomen. Toch zijn tientallen Russen die dicht bij Poetin of het leger staan, nog altijd welkom in de Europese Unie, meldt de Amerikaanse krant The Washington Post. Onder meer de Anticorruptiestichting van de Russische opposant Aleksej Navalny, die vorige week tot nog eens 19 jaar cel is veroordeeld, probeert de hiaten in het sanctiebeleid onder de aandacht te brengen.

Luxueus leven in Europa

Zo is er het voorbeeld van Jelena Isinbajeva, gewezen polsstokspringster en tweevoudig goudenmedaillewinnares op de Olympische Spelen. Haar nauwe banden met Poetin zijn bekend. Bovendien heeft ze de ererang van majoor in het Russische leger. Volgens de Anticorruptiestichting van Navalny kocht ze twee villa’s en een penthouse op Tenerife ter waarde van 3,2 miljoen euro. Twee weken voor de start van de Russische invasie in Oekraïne kreeg ze een verblijfsvergunning in Spanje die haar nog altijd niet afgenomen zou zijn.

Boris Obnosov  (JSC “Corporation” Tactical Missile Weapons  staat aan het hoofd van een wapenfabriek die raketten en bommen produceert die in Oekraïne slachtoffers maken en vernieling zaaien. Zijn dochter en schoonzoon verhuisden in 2020 naar Praag en wonen daar nog steeds. De familie heeft er naar verluidt verschillende eigendommen en luxeauto’s, ter waarde van meer dan 8 miljoen euro.

Boris Obnosov (links in kostuum) leidt onder anderen minister van Defensie Sjojgoe rond in zijn wapenfabriek. Zijn dochter en schoonzoon wonen nog altijd in Praag en bezitten er aardig wat vastgoed.Russian Defense Ministry Press Service

Enkele andere voorbeelden: Maria Kitajeva, een voormalige adviseur van de minister van Defensie Sergej Sjojgoe, die nu een relatie zou hebben met de viceminister van Defensie Timur Ivanov, heeft het voorbije jaar verschillende tripjes naar Hongarije en Italië gemaakt om er te gaan winkelen. Ivanov is belast met het toezicht op de oorlogsindustrie en overziet ook de heropbouw van de door Rusland bezette stad Marioepol. 

Ook tegen verschillende familieleden van Mkrtitsj Okrojan, hoofdontwerper van Sojoez, zijn geen sancties van kracht. Sojoez produceert motoren voor raketten die op Oekraïne afgevuurd worden. Okrojans familie bezit nogal wat luxevastgoed in het Verenigd Koninkrijk.

Wel of niet sanctioneren?

De westerse sancties lokken verdeelde reacties uit in Rusland. Sommige Russen vinden dat individuele burgers niet gestraft moeten worden voor Poetins beslissing om ten oorlog te trekken, ook de rijken niet. Anderen vinden dat iedereen van wie de rijkdom en het succes terug te brengen zijn tot het Kremlin, verantwoordelijk gesteld moet worden. 

Isinbajeva probeert de controverse van zich af te schuiven door de focus te verleggen van haar banden met Poetin naar haar carrière en wat ze bereikt heeft als atlete. De Russische wordt nog altijd beschouwd als de beste polsstokspringster in de geschiedenis van de sport. En dat levert haar een wereldwijde status op, zegt ze: “Ik ben iemand van de wereld. Ik ben dat altijd geweest en zal dat blijven.”

Isinbajeva’s rol is echter niet zo onschuldig als ze het zelf wil voorstellen. In 2020 zat ze in een werkgroep over aanpassingen aan de grondwet. In die hoedanigheid heeft ze het mee mogelijk gemaakt dat Poetin tot 2036 aan de macht zou kunnen blijven. Toch zijn er geen sancties tegen haar getroffen.

Bij Kitajeva is dat wel het geval. Tenminste in Canada en Oekraïne. Maar niet in de Europese Unie. Tegen Timur Ivanov, de viceminister met wie ze een relatie zou hebben, hebben de Europese Unie en de Verenigde Staten wel sancties getroffen. Maar ook zijn ex-vrouw zou het voorbije jaar nog probleemloos naar Europa zijn gereisd om er te gaan shoppen, onder andere in Parijs.

Sanctiebeleid hertekenen

De tientallen familieleden van Russen dicht bij het Kremlin en het leger die de westerse sancties ontlopen, staan in schril contrast met de vele gewone Russen die het moeilijk hebben om een visum te krijgen, werk te vinden, financiële transacties te sluiten of aan onderdelen of software te raken voor hun onderneming.

Maar ook mensen uit de oppositie en antioorlogsbeweging die in Rusland vervolgd worden, ondervinden problemen om naar het Westen te verhuizen. En dat terwijl de elite dicht bij de president en zelfs familieleden van oorlogsmisdadigers een goed leven kunnen leiden in het Westen en er hun in Rusland gestolen geld kunnen spenderen, klaagt de Anticorruptiestichting aan.

Hun boodschap is dan ook dat het westerse sanctiebeleid herbekeken moet worden. De stichting wijst onder meer op de “Russische realiteit”, namelijk dat rijke Russen hun eigendommen vaak laten registreren onder de naam van familieleden of zelfs hun advocaat. Daarom moet het sanctiebeleid veel breder gaan, vindt de stichting. Ook tegen die mensen moet opgetreden worden.

Ook Michail Chodorkovski, een Russische zakenman en bekende Poetin-criticus die in ballingschap in Londen woont, klaagt aan dat het westerse sanctiebeleid anderhalf jaar na het begin van de oorlog nog altijd “onsystematisch” en “ondermaats” is. Er is genoeg tijd gepasseerd om een beleid uit te werken dat al deze mensen sanctioneert zonder alle Russische burgers te raken, vindt hij.

Maar vooralsnog ontspringt wie rijk is vaak de dans. “Heel teleurstellend voor alle mensen die tegen corruptie vechten in Rusland”, zegt de Anticorruptiestichting.