12 april 2024 AD.nl
Ze waren op militair terrein al beste maten, maar de band tussen Japan en de VS wordt nog inniger. Zo worden er meer Amerikaanse militairen in Japan gestationeerd en gaan de landen, samen met Australië, werken aan een betere luchtverdediging. Directe aanleiding zijn dreigingen uit China, Noord-Korea en Rusland. ,,Al blijft militarisering een gevoelig onderwerp in Japan.’’
Japan kreeg na de Tweede Wereldoorlog een pacifistische grondwet. En die grondwet heeft het land dat in 1945 moest capituleren, nog steeds. Toch is er zeker de laatste twee jaar veel veranderd. In 2022 kondigde Tokio aan de eigen defensie flink te versterken. Het wordt de grootste versterking sinds de Tweede Wereldoorlog.
,,De laatste tien jaar is het defensiebudget al elk jaar omhoog gegaan, maar met name de laatste paar jaar gaat het helemaal hard. Dat heeft alles met de agressievere houding van China te maken, dat zijn marine en luchtmacht heeft uitgebreid in de buurt van Japan’’, zegt Maaike Okano-Heijmans, als geopolitiek expert verbonden aan Instituut Clingendael.
Noord-Koreaanse raketten
Volgens Japan en de VS is het beleid van China erop gericht om meer politieke, economische en militaire druk in de regio uit te oefenen. ,,Daarnaast vliegen er af en toe Noord-Koreaanse raketten over Japan en maken ze zich ook grote zorgen over de agressieve houding van Rusland. Wat in Oekraïne gebeurt kan volgens de Japanners een blauwdruk zijn voor wat China van plan is in Taiwan. Het is in die zin niet zo gek dat het land zich extra bewapent en meer samenwerking zoekt met de VS. Al blijft militarisering in Japan, met het oorlogsverleden in het achterhoofd, een gevoelig onderwerp.’’
Politiek is er inmiddels brede steun voor de nieuwe defensiestrategie. Zo bouwt Japan militaire bases en werden onder meer Amerikaanse Tomahawk-raketten aangeschaft die een bereik hebben van 2500 kilometer. Het land is geen lid van de Navo, maar is wel een partner.
De Japanse premier Fumio Kishida is op staatsbezoek in de VS en besprak met president Joe Biden de nauwere samenwerking. Biden benadrukte dat de militaire uitbreiding ‘puur defensief’ is en niet gericht op één natie of een dreiging voor de regio. Toch lijkt het achterliggende doel te zijn om de Amerikaanse en Japanse strijdkrachten wendbaarder te maken bij een crisis, zoals een Chinese invasie in Taiwan.
Japanse astronaut op de maan
Biden zei verder dat de banden tussen de VS en Japan ‘reiken tot aan de maan’. Letterlijk in dit geval, want twee Japanse astronauten zullen zich voegen bij toekomstige Amerikaanse missies en een van hen wordt volgens Biden de eerste niet-Amerikaan op de maan. De enige twaalf personen die tot dusver op de maan zijn geweest, zijn allemaal witte Amerikaanse mannen.
De Amerikaanse president had het verder over een ‘onbreekbare band’ tussen Amerika en de Japan, maar volgens Okano-Heijmans valt nog maar te bezien hoe sterk die band is als Donald Trump in november de Amerikaanse presidentsverkiezingen wint. ,,Die heeft weinig op met buitenlandse allianties en daar bereidt Japan zich op voor, want met Trump neemt de onzekerheid over veiligheidsgaranties toe. Zeker, Amerika is de belangrijkste partner en ‘beschermheer’ van Japan, maar Tokio zoekt daarnaast ook meer militaire samenwerking met sterke landen als Australië, het Verenigd Koninkrijk en de Filipijnen. Daar is in het land ook behoorlijk wat steun voor, ze bereiden zich steeds beter voor op alle dreigingen om hen heen.’’
In het Nieuws 