Wetenschappers vinden sterk genetisch bewijs dat een dier aan begin coronapandemie stond

17 maart 2023 AD.nl

Een wasbeerhond.
Een wasbeerhond. © Shutterstock / Michal Ninger

Een internationaal team van virusdeskundigen heeft hard genetisch bewijs gevonden van een verband tussen het coronavirus en de wasbeerhonden die illegaal werden verkocht op een markt in de Chinese stad Wuhan. Het is een ontbrekend stukje van de puzzel: niet eerder kon zo duidelijk bewezen worden dat er besmette dieren verhandeld werden.

Wetenschappers vinden sterk genetisch bewijs dat een dier aan begin coronapandemie stond

De genetische gegevens zijn afkomstig van monsters die in en rond de Huanan Seafood Market zijn genomen in januari 2020, kort nadat de Chinese autoriteiten de markt hadden gesloten. De markt leek verband te houden met de uitbraak van het coronavirus, dat destijds nog nieuw en onbekend was. De dieren waren ten tijde van de afname van de monsters al ‘opgeruimd’, maar de onderzoekers namen wel uitstrijkjes van muren, vloeren, metalen kooien en karren die vaak worden gebruikt voor het vervoer van dierenkooien.

In de monsters die positief waren voor het coronavirus, vond het internationale onderzoeksteam genetisch materiaal van dieren, waaronder grote hoeveelheden die overeenkwamen met de wasbeerhond. Dat bewijst niet dat een wasbeerhond zelf besmet was of het virus op mensen heeft overgedragen, schrijft The New York Times. Maar deze dieren lieten zo wel genetische handtekeningen achter op plekken waar materiaal van het virus was achtergelaten.

Puzzelstukje

Dat bewijs, zeggen de onderzoekers, is consistent met een scenario waarin het virus door een wild dier op mensen is overgebracht. Het is bovendien een ontbrekend stukje van de puzzel: niet eerder kon zo duidelijk bewezen worden dat er besmette dieren op de markt verhandeld werden, schrijft het Amerikaanse literair-culturele tijdschrift The Atlantic, dat als eerste publiceert over het onderzoek.

De conclusie gaat in tegen het officiële verhaal van de Chinese regering, dat het coronavirus afkomstig is uit het buitenland. Het gaat ook in tegen een andere populaire theorie, namelijk dat het virus is gelekt uit een laboratorium. Onlangs liet de Amerikaanse FBI al weten achter die theorie te staan.

De Wuhanmarkt is lange tijd gesloten geweest.
De Wuhanmarkt is lange tijd gesloten geweest. © ANP / AFP

Chinese wetenschappers hadden overigens in februari 2022 al een studie naar dezelfde monsters gepubliceerd. Zij suggereerden toen dat het virus in de uitstrijkjes afkomstig was van besmette mensen die aan het winkelen of werken waren op de markt, in plaats van dieren die daar werden verkocht.

Een Franse evolutiebioloog stuitte onlangs bij toeval op ruwe data van die monsters die waren gedeeld in een internationale wetenschappelijke database. Toen zij de Chinese onderzoekers er naar vroeg, werden de gegevens zonder uitleg offline gehaald. Zij had ze echter al gedownload.

Wetenschappers wachten nu op de officiële analyse van de genetische monsters. Die komen naar verwachting dit weekend online.

WHO: corona kan in 2023 vergelijkbare dreiging worden als griep
De coronapandemie kan dit jaar afzwakken tot een punt waarop het een bedreiging vormt die vergelijkbaar is met de griep, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) donderdag. De organisatie is optimistisch dat het einde van de noodtoestand ergens in 2023 kan worden afgekondigd. De pandemiefase van het virus komt dan ook ten einde.

,,Ik denk dat we op het punt komen dat we covid-19 op dezelfde manier kunnen bekijken als de seizoensgriep,” aldus WHO-directeur voor noodsituaties, Michael Ryan. Hij zei dat het virus zal blijven doden, maar dat het de samenleving en de ziekenhuissystemen niet meer zo zal ontwrichten. Hij gelooft dat die fase dit jaar zal aanbreken.

De Wereldgezondheidsorganisatie riep de ‘gezondheidsnoodtoestand van internationaal belang’ voor covid-19 uit op 30 januari 2020. Pas in maart sprak de organisatie van een pandemie. Drie jaar later zijn er bijna 7 miljoen gerapporteerde doden door het coronavirus, hoewel de werkelijke sterftecijfers naar verwachting een stuk hoger liggen.