28 november 2023 VRT
In de Italiaanse rechtbank is een opmerkelijke deal voorgesteld: in ruil voor strafvermindering heeft maffiabaas en drugsbaron Raffaele Imperiale zijn eiland in Dubai overhandigd aan de Italiaanse autoriteiten. Het is overigens niet zijn eerste deal met het gerecht. Van gestolen Van Goghs tot informatie over andere drugsbazen: dit is zijn verhaal.
Een opmerkelijke aankondiging in de rechtbank van Napels gisteren. In ruil voor strafvermindering zou de Italiaanse maffia- en drugsbaas Raffaele Imperiale aan de Italiaanse autoriteiten een eiland voor de kust van Dubai geven.
“Het is duidelijk dat hij strafvermindering wil”, klinkt het bij de aanklager. “We beoordelen de geldigheid van zijn uitspraken nog, maar er lijkt geen twijfel te bestaan over de echtheid ervan.”
Volgens het onderzoek kocht Imperiale het eiland in Dubai toen hij daar ondergedoken zat. De waarde: tussen 60 en 80 miljoen euro. Het maakt deel uit van een kunstmatige archipel voor de kust in Dubai. Wie de foto’s ziet, snapt de naam “The World” meteen, de eilandengroep heeft de vorm van een wereldkaart. En een leuk detail: Imperiale zou “Taiwan” in zijn bezit hebben.
Een eerste deal: twee gestolen Van Goghs
Imperiale groeide op in Castellammare di Stabia, net buiten Napels. Als kind van een rijke zakenman werd hij ooit ontvoerd, maar hij slaagde erin om te ontsnappen. Hoe, dat is altijd een mysterie gebleven.
Hij startte zijn criminele loopbaan in een coffeeshop in Amsterdam, die hij erfde van zijn broer. Van daaruit stapte hij in de cocaïnehandel waar hij in 20 jaar tijd uitgroeide tot een van de meeste gevreesde drugsbonzen ter wereld. Vermoed wordt dat hij op een bepaald moment de leider was van een zogenoemd “superdrugskartel”, samen met de Nederlandse topcrimineel Ridouan Taghi (tegen wie bij onze noorderburen nu een monsterproces loopt), de Ierse crimineel Daniel Kinahan (die nog op vrije voeten is, ondanks een miljoenenprijs op zijn hoofd) en de Bosnische drugsbaas Edin Gačanin alias Tito.
Volgens de Italiaanse autoriteiten behoorde de groep tot de 50 machtigste kartels in de wereld, met een monopolie op cocaïne uit Peru. Hij wordt ook gelinkt aan de maffiagroep Camorra.
De levensstijl van de leden was er dan ook naar. Naar verluidt spendeerde Imperiale 400.000 euro per maand om zijn luxueuze levensstijl in Dubai te onderhouden. Zijn bijnaam was “de Van Gogh-baas”, om de simpele reden dat hij twee gestolen Van Goghs in zijn bezit had. Het ging respectievelijk om “Zeegezicht bij Scheveningen” en “Het uitgaan van de hervormde kerk te Nuenen”, twee werken met een “grote kunsthistorische waarde”, aldus het Van Gogh-museum.
Het loont de moeite om een kleine zijsprong te maken naar hoe de gestolen schilderijen in het bezit kwamen van de Italiaanse maffiabaas. Ze werden in 2002 gestolen uit het Van Gogh-museum in Amsterdam. In de vroege uren klommen dieven met een ladder naar de eerste verdieping, om daar een ruit in te slaan en naar binnen te klimmen. De hele operatie duurde amper enkele minuten.
Pas 14 jaar later werden de werken teruggevonden, ingepakt in katoen, verstopt achter een muur in de badkamer van een villa in Castellammare di Stabia. De eigenaar? Raffaele Imperiale. Hij had – naar eigen zeggen – niets te maken met de diefstal zelf, maar zou de werken hebben gekocht op de zwarte markt. “Ik heb ze direct van de dief zelf gekocht, omdat het een aantrekkelijke prijs was. Maar bovenal omdat ik van kunst hou”, zou hij ooit in een interview met Il Mattino hebben gezegd.
Een tweede deal: informatie over zijn drugsbonzen
Tegen de tijd dat hij in Italië veroordeeld werd, was Imperiale al lang weer het land uitgevlucht. Het zou na de vondst van de schilderijen van Van Gogh dan nog vijf jaar duren voor hij opgepakt kon worden in Dubai. Op dat moment beschouwde Italië hem al jaren als een van de gevaarlijkste en meeste gezochte criminelen.
Pas op 4 augustus 2021 kon hij worden gevat in Dubai. Een jaar later werd hij uitgeleverd aan Italië en besloot daar om “pentito” (bij ons spijtoptant) te worden. “Om een voorbeeld te geven aan mijn kinderen”, zo verklaart hij zelf. In ruil voor strafvermindering zou hij de politie informatie verschaffen over zijn vroegere compagnons.
Aangezien hij zo lang in de cockpit van de internationale drugshandel zat, kan dat – zacht gezegd – waardevolle informatie opleveren. Het feit dat hij zou praten, deed dan ook heel wat criminelen schuifelen. “Als Imperiale bereid is om aan justitie het achterste van zijn tong te laten zien, kan dat inzicht bieden in de werking van de georganiseerde misdaad wereldwijd”, vertelde correspondent Heleen D’Haens in december 2022 aan NOS. “Maar getuigen tegen andere hooggeplaatste criminelen blijft voor hem natuurlijk een risico.” Een risico dat hij ongetwijfeld kent.
In de marge van het onderzoek werd er begin dit jaar nog een grote lading wapens gevonden onder de vloer van de garage van zijn woning.
Een derde deal: het eiland in Dubai
En ook met de teruggave van zijn eiland in Dubai probeert hij opnieuw een deal te sluiten met het gerecht. Opnieuw om strafvermindering. Of het hem lukt, zullen we binnenkort weten. Hij riskeert nu alvast een nieuwe gevangenisstraf van meer dan 14 jaar.
In het Nieuws 