Oud-leider Proud Boys veroordeeld tot 22 jaar cel, hoogste straf tot nu toe voor Capitoolbestorming

5 september 2023 Telegraaf

De oud-leider van de extreemrechtse Proud Boys, Enrique Tarrio, moet 22 jaar de cel in voor zijn rol bij de bestorming van het Amerikaanse Congres. Justitie had 33 jaar geëist.

Ⓒ ANP / AFP

Het is het zwaarste vonnis dat een rechter tot nu toe uitsprak inzake de rellen van 6 januari 2021. Die dag belegerden woedende aanhangers van de verslagen president Donald Trump het Capitool, waar op dat moment het Congres in zitting bijeen was om de zege van Joe Biden bij de presidentsverkiezingen te bekrachtigen. Volgens Trump was de Democratische overwinning gestolen.

‘Extreem ernstig’

Tijdens de bestorming van het parlement vielen meerdere doden. Politici moesten in allerijl worden geëvacueerd toen relschoppers het gebouw binnendrongen. „Wat er is gebeurd was extreem ernstig en schandelijk”, sprak de rechter.

Vele tientallen aanvallers zijn inmiddels veroordeeld. Vorige week kregen andere kopstukken van de militante Proud Boys eveneens jarenlange gevangenisstraffen opgelegd. De leider van een andere rechts-radicale knokploeg, the Oath Keepers, had tot nu toe de twijfelachtige eer de zwaarste straf te hebben gekregen, met een veroordeling tot 18 jaar cel.

Niet aanwezig

De 39-jarige Tarrio was eerder dit jaar door een jury al schuldig bevonden voor zijn aandeel in de Capitool-bestorming, hoewel hij zelf niet bij de aanval aanwezig was. Twee dagen voor het dodelijke drama was de toenmalige Proud Boys-voorman gearresteerd voor het in brand steken van een Black Lives Matter-spandoek bij een kerk in Washington en met een gebiedsverbod de stad uitgezet. Justitie beschuldigde hem er niettemin van de beweging via chatgroepen te hebben aangestuurd vanuit een hotelkamer in het nabijgelegen Baltimore.

Tarrio is veroordeeld voor samenzwering op basis van wetgeving die dateert uit de tijd van de Amerikaanse burgeroorlog, verzwaard met een terrorisme-aanklacht. Volgens justitie wilden de Proud Boys een revolutie ontketenen om de uitslag van een democratische verkiezing ongedaan te maken. „De voetsoldaten van rechts probeerden hun leider aan de macht te laten blijven. Ze faalden. Ze zijn geen helden maar criminelen”, aldus de aanklagers. De verdediging noemde Tarrio „geen terrorist maar een misleide patriot.”

Latino’s voor Trump

Tarrio, die Cubaanse roots heeft, had eerder een leidende rol bij de organisatie Latino’s voor Trump. Hij stelde zich in 2020 als Republikein kandidaat voor het Congres maar trok zich even snel weer terug. Opmerkelijk is dat Tarrio eerder informant was voor lokale en federale autoriteiten.

Vaststaat dat veiligheidsdiensten meerdere informanten hadden in de meute die het Congres bestormde, ook binnen de Proud Boys. De verdediging van Tarrio voerde tijdens het proces zo’n informant op die verklaarde dat de groep die dag geen leidende rol zou hebben gespeeld bij de aanval. De informant in kwestie hield zijn FBI-contact op 6 januari steeds op de hoogte toen de betogers richting het Congres optrokken.

Proud Boys wacht jarenlang cel: ’Leger Trump’ schuldig aan opruiing

4 mei 2023 Telegraaf

Vier leden van de Proud Boys zijn schuldig bevonden aan opruiing tijdens de bestorming van het Capitool bijna twee jaar geleden. Volgens de aanklager gedroeg de beruchte rechtse militie zich tijdens die bestorming als een soort Trump-leger. De vier hangt nu jarenlange gevangenisstraffen boven het hoofd. De uitkomst is een belangrijk succes voor justitie.

Enríque Tarrio, ex-aanvoerder van de Proud Boys, kreeg ’schuldig’te horen. Ⓒ FOTO ANP / ABACA PRESS

Proud Boys wacht jarenlang cel: ’Leger Trump’ schuldig aan opruiing

De mannen werden schuldig bevonden aan opruiing, een samenzwering om de certificering van de verkiezingen onmogelijk te maken, en het inmengen in het werk van leden van het congres. Onder de verdachten is ook de leider van de Proud Boys, Enrique Tario. Daarmee haalt justitie de leider en adjudanten van een van de beruchtste gewelddadige milities van straat. Hen hangt nu gevangenisstraffen van tientallen jaren boven het hoofd.

De aanklachten vallen onder ’samenzwering tegen de Staat’. Dat wordt zeer zelden gebruikt. De aanklacht gaat terug naar de Amerikaanse burgeroorlog zo’n 160 jaar geleden. Toen werd de aanklacht ingezet tegen soldaten van de afgescheiden Geconfedereerde Staten. Na de bestorming werd het ook al gebruikt tegen de Oath Keepers Militie. Zes leden, onder wie de leider, werden toen ook schuldig bevonden.

Ⓒ ANP / ASSOCIATED PRESS

De Proud Boys hadden een belangrijke rol bij de bestorming van het Capitool. Op die zesde januari wilden congresleden onder leiding van vicepresident Pence de verkiezingsuitslag officieel maken, normaal een formaliteit. Een grote massa Trump-supporters gemengd met milities als de Proud Boys wilde dat voorkomen.

De aanklagers stelden dat Trump de reden was dat de groep tot actie overging. De Proud Boys stonden vierkant achter de toenmalige president en geloofden zijn beweringen over stemfraude. Eerdere opruiende tweets van Trump zagen de leden als een teken om een eigen ’ministerie van zelfverdediging’ op te zetten.

De verdachten en andere leden van de groep gedroegen zich bij de bestorming als „het leger van Donald Trump”, zo zeggen de aanklagers. Ze organiseerden zich en vochten uiteindelijk die dag „om hun geliefde leider aan de macht te houden, zonder oog voor de wet”.

De rol van Trump wordt nog onderzocht door de speciale aanklager.

 

Onderzoek over extreemrechts: ‘Sommige activisten in staat tot een aanslag’

18 mei 2021 NOS

De overheid heeft te weinig ogen en oren in gemeenschappen rond extreemrechtse groepen. Dat zegt oud-journalist Nikki Sterkenburg, die woensdag promoveert op onderzoek naar rechts-extremisme in Nederland. “Tegen jihadisme werd iedereen in stelling gebracht en zat de overheid in de haarvaten van de moslimgemeenschap. Bij deze groep is dit nihil.”

Onderzoek over extreemrechts: ‘Sommige activisten in staat tot een aanslag’

Sterkenburg, inmiddels plaatsvervangend hoofd analyse bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), sprak voor haar proefschrift de afgelopen jaren met meer dan veertig radicaal- en extreemrechtse activisten.

Ze acht enkelen van de activisten die ze sprak in staat tot een aanslag. “Dan gaat het om mensen die geloven in een aanstaande burgeroorlog, die schietles nemen en wapens hebben.”

Nieuwsuur sprak ook met twee extreemrechtse activisten uit het onderzoek. Zij willen anoniem blijven, in dit artikel noemen we ze Mick en Roel. Mick noemt zichzelf patriottisch-rechts en maakte deel uit van organisaties als Voorpost, Demonstranten tegen Gemeenten en Proud Boys, dat in Canada wordt beschouwd als een terroristische organisatie. Hij verwacht in de nabije toekomst een gewapend conflict en is, net als Roel, bereid zelf de wapens op te pakken

De eerdergenoemde actiegroepen haken vaak aan bij lokale demonstraties. In het verleden waren dat meestal demonstraties tegen asielzoekerscentra. Nu mengen rechts-extremistische groepen zich onder anti-lockdowndemonstranten, zo schrijft de AIVD eind april in zijn jaarverslag. De groepen delen een sterk anti-overheidssentiment. Volgens de inlichtingendienst bereiken extreemrechtse ideeën een steeds groter publiek.

“We gaan ook naar grote demonstraties in Duitsland”, zegt Roel, die zichzelf “gematigd extreemrechts” noemt. “Die betogingen zijn leuker want het is hard tegen hard, het komt weleens tot knokken.”

“

Ik zal alles doen om mijn gezin en mijn denkbeelden te beschermen. Ook als daar geweld voor nodig is.

Roel, een van activisten die met Nieuwsuur sprak

Sterkenburg ziet dat het extreemrechts gedachtengoed steeds meer wordt omarmd, en wordt aangepast aan verschillende soorten publiek. Ze verdeelt mensen in verschillende groepen, om duidelijk te maken waarom zij zich aansluiten bij rechts-extremistische groeperingen.

Het gaat volgens haar om rechtvaardigheidszoekers die boos zijn op de overheid, spanningszoekers, mensen die op zoek zijn naar vriendschap en ideologische zoekers, zoals bij studiegenootschap Erkenbrand. Over die laatste groep zegt Sterkenburg: “Het is nieuw dat een jonge groep ideologische zoekers opduikt in Nederland. Dat ze rekruteren onder hoogopgeleiden hebben we niet eerder gezien.”

Aanslag moskee Enschede

Mick en Roel kennen de daders van de terroristische aanslag op een moskee in Enschede. Vijf mannen gooiden in 2016 molotovcocktails naar het gebouw, waar moslims in gebed waren. De schuldigen werden veroordeeld tot straffen van twee jaar en twee jaar en twee maanden.

Mick vindt die straffen overdreven en Roel keurt de daad niet af: “Ik was ook wel in staat om zoiets te doen, maar ik heb te veel verantwoordelijkheden.” De AIVD en de NCTV achten een terroristische aanslag uit rechts-extremistische hoek mogelijk.

Beide activisten die Nieuwsuur sprak, zeggen hun overtuigingen in hun omgeving uit te dragen: “Als je het niet te extreem brengt, is men het grotendeels wel met me eens”, aldus Roel.

Volgens Nikki Sterkenburg weten partners, familie en werkgevers van de extreemrechtse activisten die ze sprak veelal van hun denkbeelden, maar leidt dit niet tot problemen: “Als ze andere woorden gebruiken dan ras, zoals cultuur en beschaving, worden hun uitingen niet zo snel als extreemrechts herkend.”

Sterkenburg schreef ook het boek Maar dat mag je niet zeggen naar aanleiding van haar gesprekken. Dat is vanaf donderdag verkrijgbaar.