Eerste onderzoek naar Nederlandse verzetsgroep uit tijd Koude Oorlog

26 augustus 2022 NOS

Er komt een verkennend onderzoek naar de archieven van Stay Behind, een geheime Nederlandse verzetsgroep uit de tijd van de Koude Oorlog. De ministeries van Defensie en Algemene Zaken hebben opdracht gegeven voor het onderzoek, meldt de Volkskrant.

Eerste onderzoek naar Nederlandse verzetsgroep uit tijd Koude Oorlog

Nabestaanden en leden van de verzetsgroep dringen al jaren aan op een onderzoek. Ze willen weten wat er in de archieven van verschillende overheidsorganisaties te vinden is over Stay Behind.

Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) gaat nu op zoek naar getuigen, bekijken welke informatie te vinden is en welke informatie openbaar kan worden gemaakt. Dat moet in oktober afgerond zijn. Daarna wordt bepaald of er een uitgebreid onderzoek komt.

Wapens verstopt in hele land

De Stay Behind-organisatie bestond tussen 1945 en 1992 en werd opgericht om bij een inval van de Sovjet-Unie het gewapend verzet te vormen. Honderden burgers waren lid van de groep. De vroegere Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en de ministeries van Defensie en Algemene Zaken hadden de leiding.

Burgers werden in het geheim gerekruteerd, kregen af en toe training en mochten hun familie niets over hun werk vertellen. Dat veroorzaakte in veel gezinnen flinke spanningen.

Stay Behind verstopte op tientallen plekken in het land zware wapens. Uit een van die depots werden in de jaren negentig wapens gestolen. Ze kwamen in handen van de Amsterdamse criminelen Sam Klepper en John Mieremet, maar vanwege het geheime karakter van de verzetsgroep hield de overheid de diefstal stil.

Nabestaanden vragen al jaren om opening van zaken en erkenning van de overheid, maar dat kwam pas nadat de Volkskrant in 2017 over de verzetsgroep had gepubliceerd. Begin vorig jaar bedankten premier Rutte en minister Bijleveld de oud-leden en hun nabestaanden voor het eerst namens de Nederlandse regering.

Holleeder in hoger beroep veroordeeld tot levenslang

24 juni 2022 Telegraaf

„Mooie uitspraak.” De reactie van de broer van Thomas van der Bijl kwam er spontaan uit nadat het hof Willem Holleeder vrijdagmorgen tot levenslang veroordeelde. De boze blik die Willem Holleeder Van der Bijl toewierp zal hem weinig meer hebben gedaan. En ook niet Holleeders verwensing „pisbak”, toen hij in de gang naar het cellenblok verdween.

Holleeder in hoger beroep veroordeeld tot levenslang

De veroordeling tot levenslang voor onder meer vijf moorden en een doodslag zal een koude douche voor De Neus zijn geweest. Tijdens de laatste zittingsdag in januari complimenteerde Holleeder het hof nog uitvoerig. Hij had getwijfeld of hij wel in hoger beroep zou gaan, zei hij. Maar hij was blij dat hij het toch had gedaan. „Ongelooflijk hoe u alles gelezen heeft. Zelfs wat ík nog niet gelezen had. Daar ben ik blij om.”

Van die blijdschap was vrijdag niets meer over. Terwijl het hof vorderde met de uitspraak en de ene na de andere beschuldiging bewezen achtte, zakte de knuffelcrimineel van weleer voorover op de tafel, achterover in zijn stoel en haalde hij zijn handen door zijn haar.

Volgens het hof is bewezen dat Willem Holleeder de moorden uitlokte op Thomas van der Bijl, Kees Houtman, zijn zwager Cor van Hout, vastgoedman Willem Endstra en crimineel John Mieremet. Ook werd hij schuldig bevonden aan de doodslag op Robert ter Haak die naast Cor van Hout stond tijdens de aanslag, en de zware mishandeling van David Denneboom die bij de aanslag op Endstra in zijn knie werd geraakt.

Volgens het hof behoorde Holleeder tot een criminele organisatie die beschikte over leven en dood.

Kroongetuige in zaak Holleeder van aardbodem verdwenen: ’Misschien is hem iets overkomen’

14 juni 2021 Telegraaf

Kroongetuige Peter la Serpe, die dit jaar als getuige moet optreden in het hoger beroep van Willem Holleeder, is van de aardbodem verdwenen. Volgens het gerechtshof slaagt het OM er al maandenlang niet in om contact met hem te krijgen, zo bleek maandag in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.

Kroongetuige in zaak Holleeder van aardbodem verdwenen: ’Misschien is hem iets overkomen’

La S. sloot een deal met justitie in het grote liquidatieproces Passage. Hij verklaarde belastend over zichzelf en hielp onder meer de moorden op Kees Houtman (2005) en Thomas van der Bijl (2006) op te lossen. Daarbij wees hij ook met de beschuldigende vinger naar Willem Holleeder. Die zou hij bij een ontmoeting de woorden ’Osdorp eerst’ hebben horen zeggen, waarmee Holleeder zou hebben verwezen naar de prioriteit die de liquidatie van de in Osdorp woonachtige Houtman op dat moment zou hebben gehad.

’Raadsel’

Een van de aanklagers zei maandag dat het „een raadsel” is waar La S. zich bevindt en dat het „volstrekt onbekend” is waarom het niet lukt contact te leggen. Van onwil is volgens het OM geen sprake. „De mogelijkheid is dat hem iets is overkomen zonder dat daar weet van is.” Het gerechtshof heeft het OM opdracht gegeven te blijven zoeken.

Advocaat Jan Peter van Schaik van Peter la S. bevestigde maandag dat zijn cliënt al enige tijd spoorloos en onvindbaar is, dat het niet past in het patroon en dat hij het „zorgwekkend” vindt. Ook hij staat voor „een raadsel”, zegt hij.

Endstra en Mieremet

Het hof stelde de zaak aan de orde toen het maandag de situatie besprak rond de getuigen die nog moeten worden gehoord. De uren daarvoor analyseerde de verdediging van Holleeder de gang van zaken in de aanloop naar de liquidatie van vastgoedbaas Willem Endstra in mei 2004, een van de moorden waarvoor de rechtbank Holleeder (63) in 2019 levenslang oplegde.

In een analyse van bijna drie uur schetste advocaat Desiree de Jonge aan de hand van een tijdlijn de verhouding tussen met name Endstra en John Mieremet, een van de criminelen die miljoenen bij de vastgoedman had belegd. Endstra zegde hem keer op keer toe hem delen van zijn vermogen terug te betalen, maar kwam slechts gedeeltelijk over de brug. Volgens De Jonge wijst vrijwel alles in de richting van Mieremet als opdrachtgever.

Het OM reageert woensdag. Dan wil het hof ook de criminele organisatie bespreken waarvan Holleeder deel zou hebben uitgemaakt.

 

‘Servische onderwereldbaas mogelijk dit jaar vrij’

8 juni 2021 Crimesite

Sreten “Jotsa” Jocic (58) komt volgens Servische media waarschijnlijk in september op vrije voeten. Hij zou afgelopen weekend verlof hebben gehad. Jocic zit in de Zabela-gevangenis in Požarevac een straf uit voor medeplegen van moord, van 13,5 jaar.

‘Servische onderwereldbaas mogelijk dit jaar vrij’

Kleinzoon

Volgens de Servische krant Kurir werd “Joca Amsterdam” buiten de gevangens opgehaald door familieleden, zijn vrouw Vera en zijn zonen. Zijn echtgenote vertelde tegen Kurir dat Joca ontroerd was om zijn kleinzoon van anderhalf jaar te zien.

Jocic is op 27 april 2009 gearresteerd op verdenking van deelname aan de moord op de Kroatische journalist Ivo Pukanic en diens collega. Van die zaak, die in Servië diende, is hij vrijgesproken. Onder meer het telecom-bewijs bleek niet stevig genoeg. De uitvoerders van de dubbele moord, middels een bomaanslag in Zagreb, kregen zware celstraffen.

Op 28 december 2012 werd Jotsa in Belgrado vastgezet om een ​​gevangenisstraf van 15 jaar uit te zitten voor het aanzetten tot de moord van Goran Marjanovic, alias “Goksi Bombaš”, in 1995 in Belgrado. Later werd die straf bijgesteld naar 13,5 jaar.

Voorwaardelijk vrij

Jocic heeft in principe het recht om voorwaardelijk op vrije voeten te worden gesteld. Een eerder verzoek is afgewezen maar de kans zou groot zijn dat hij nu komende september na een nieuw verzoek wel voorwaardelijk vrij komt.

Jocic eist inmiddels schadevergoeding van de Servische staat voor zijn detentie in de zaak van Pukanic. Eerder werden zijn advocaatkosten voor die zaak al vergoed.

Amsterdam

Jocic bracht tussen de jaren zeventig en negentig langere periodes in Amsterdam door. Hij speelt een rol in de moordzaak tegen Willem Holleeder. De zaak Holleeder, over verschillende liquidaties, speelt nu in hoger beroep. Zijn advocaten stellen dat volgens oude politiedossiers en getuigen Sam Klepper, John Mieremet, Stanley Hillis en Sreten Jocic rond de eeuwwisseling de hoofdrol speelden in de Amsterdamse onderwereld en verschillende conflicten met elkaar hadden.

’Holleeder zat niet achter moord op Van Hout’

26 januari 2021 Telegraaf

Willem Holleeder zit niet achter de liquidatie van zijn gewezen ’bloedgabber’ Cor van Hout. Dat zegt de veroordeelde huurmoordenaar Jesse R. te hebben gehoord van de onbekend gebleven man die Van Hout zou hebben doodgeschoten. R. (52) getuigde maandag in het proces in hoger beroep tegen Holleeder, in de extra beveiligde rechtszaal op Schiphol.

’Holleeder zat niet achter moord op Van Hout’

R. wilde de naam van de veronderstelde schutter niet noemen. Hij duidt hem aan als ’Jantje’. Volgens Jantje heeft Holleeder er juist alles aan gedaan om te voorkomen dat Van Hout zou worden vermoord, aldus R. Cor van Hout is geliquideerd in opdracht van crimineel John Mieremet. Jantje moest die opdracht aannemen, omdat hij schulden had bij Mieremet, aldus R.

Jesse R. is zelf veroordeeld tot levenslang in het liquidatieproces Passage. Hij is schuldig bevonden aan directe betrokkenheid bij een reeks liquidaties, hetzij als organisator, hetzij als schutter. R. heeft altijd ontkend of gezwegen. Van een aantal liquidaties in Passage beschouwt het Openbaar Ministerie Holleeder als opdrachtgever. De rechtbank heeft hem veroordeeld tot levenslang. Holleeder probeert dat vonnis in hoger beroep ongedaan te maken.

De moord op Van Hout vormde geen onderdeel van het zeer omvangrijke Passagedossier. De uitvoerders van de moord zijn vooralsnog niet gepakt of vervolgd. Politie en justitie hebben wel potentiële verdachten in het vizier gehad. Ook van Jesse R. wordt gezegd dat hij een rol bij de moord zou hebben gespeeld. „Ik ben daar niet bij betrokken geweest”, zei R. maandag op vragen van het gerechtshof.

Cor van Hout werd op 24 januari 2003 op klaarlichte dag geliquideerd in de Dorpsstraat in Amstelveen, na een lunch in een Chinees restaurant. Vanaf een voorbijrijdende motor is een machinepistool op hem leeggeschoten door de passagier achterop. Van Houts metgezel Robert ter Haak werd ook geraakt en bezweek later in een ziekenhuis aan zijn verwondingen.

De verklaring van R. past in de visie van Holleeder en zijn advocaten: Mieremet (geliquideerd in Thailand in 2005) is de opdrachtgever van de moord op Van Hout. Mieremet zou ook het brein zijn achter twee eerdere, mislukte aanslagen op het leven van Van Hout.

Behalve Jantje wilde R. ook een paar andere relevante namen niet noemen, uit vrees voor represailles. Wat hij wél verklaarde, zo verzekerde hij het hof, was de waarheid. „Ik heb een principe: of ik spreek de waarheid, of ik zwijg.”

Dinsdag verschijnen twee andere getuigen voor het hof. Daarna ligt het proces tegen Holleeder stil tot 29 maart.

Huurmoordenaar Jesse R. zegt Willem Holleeder ‘eigenlijk niet te kennen’

25 januari 2021 NU.nl

De tot levenslang veroordeelde Jesse R. heeft maandag in zijn verhoor ontkend dat hij ooit voor Willem Holleeder als huurmoordenaar heeft gefungeerd. Nu hij er naar wordt gevraagd zegt hij Holleeder eigenlijk helemaal niet goed te kennen.

Huurmoordenaar Jesse R. zegt Willem Holleeder ‘eigenlijk niet te kennen’

De 52-jarige R. verscheen maandag voor het gerechtshof van Amsterdam in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Hij maakte duidelijk alle vragen naar waarheid te zullen beantwoorden “en anders zwijg ik erover.”

R. speelt een belangrijke rol in het dossier-Holleeder, omdat hij is veroordeeld als uitvoerder van de moord op Kees Houtman (2005) en voor betrokkenheid bij de voorbereiding van de liquidatie van Thomas van der Bijl. Deze moorden zouden in opdracht van Holleeder zijn uitgevoerd.

Volgens R. is hij hieraan ten onrechte schuldig bevonden. Dat Holleeder verantwoordelijk wordt gehouden voor deze moorden is volgens hem “het gevolg van geruchten, maar de mensen die het werkelijk weten, gaan er niet over praten”.

R. heeft zelf wel een idee in welke hoek de daders gezocht moeten worden, maar diegene die hier meer over kunnen vertellen zijn dood of zullen zwijgen.

R. zegt te weten wie schutter in zaak-Van Hout is

Op de vraag van het gerechtshof of hij betrokken was bij de moord op Cor van Hout (2003), reageerde R. afwijzend. Voor die liquidatie is hij nooit vervolgd, maar volgens de rechtbank in Amsterdam was hij daar wel bij betrokken. Dezelfde rechtbank veroordeelde Holleeder tot levenslang en raakte overtuigd van de relatie tussen Holleeder als opdrachtgever en R. als huurmoordenaar.

R. verklaarde maandag dat hij Holleeder wel eens heeft ontmoet, maar dit was na de dood van Van Hout en die ontmoeting was volgens hem toeval. “Ik ken hem eigenlijk helemaal niet”, aldus R. Uitspraken als “ik heb de power van Holleeder achter me”, die door kroongetuigen Peter la Serpe en Fred Ros aan hem worden toegeschreven, noemt R. onzin.

Volgens R. is de moord op Van Hout uitgevoerd door Ros en iemand die hij voor het gemak Jantje noemt. De echte naam van Jantje wil hij niet prijsgeven. R. heeft deze informatie van Jantje, die tegen hem heeft gezegd de moord in opdracht van John Mieremet te hebben uitgevoerd.

Over Holleeder hoorde R. dat hij alles “binnen zijn eigen grenzen van veiligheid heeft geprobeerd om de moord op Van Hout te voorkomen”.