‘Geen individuele fout’ Hof kritisch: Belastingdienst hield (weer) info achter voor rechter

19 april 2024 RTL Nieuws

De Belastingdienst is in een zaak die al sinds 2015 speelt flink de fout in gegaan. Het hof oordeelde deze week dat een inspecteur ‘zeer lichtvaardig met de waarheid is omgesprongen’. Maar dat is niet het ergste: in de jaren erna werd informatie achtergehouden voor de rechter. En het is niet voor het eerst dat dit gebeurt

‘Geen individuele fout’ Hof kritisch: Belastingdienst hield (weer) info achter voor rechter

De zaak waar het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden deze week uitspraak in deed, speelt al sinds 2015. Toen begon de Belastingdienst een onderzoek naar een ondernemer die in 2011 zijn bedrijf verkocht en zou hebben gelogen over zijn woonplaats. Hij vertrok naar het buitenland en kreeg van de Belastingdienst een aanslag over zijn inkomen van ruim 21 miljoen euro. 

‘Aanleiding onrechtmatig’

Tijdens dat onderzoek ging volgens het Hof van alles fout. Zo begon de zaak door een anonieme tip die bleek te komen van een medewerker van de Belastingdienst. Die informatie hield de Belastingdienst achter. Ook dook de belastinginspecteur zonder aanleiding in de systemen van de Belastingdienst om uit te vinden hoeveel panden van de ondernemer waard waren. 

De ondernemer vond dat er geen sprake was van een eerlijk proces en stapte naar de rechter. Die oordeelde in 2020 over de zaak, maar bleek niet alle informatie van de Belastingdienst te hebben gekregen, zo oordeelt het hof. 

Het hof maakt nu gehakt van de aanslag die de Belastingdienst de ondernemer oplegde. Het onderzoek dat de inspecteur begon, kan volgens het hof namelijk niet als bewijs dienen ‘omdat de aanleiding onrechtmatig was’. De naheffing gaat van tafel en de Belastingdienst moet de proceskosten – tot wel 80.000 euro – vergoeden. 

‘Rechters zijn er klaar mee’

Eerder ontdekte de politieke redactie van RTL Nieuws al dat de Belastingdienst soms informatie achterhoudt voor de rechter. Dit druist in tegen de wet, die voorschrijft dat alle relevante stukken in een zaak moeten worden overgelegd. “Rechters zijn hier steeds vaker klaar mee”, zei fiscaal jurist Marco Bik daar toen over. Later kwamen er meer zaken aan het licht.

Staatssecretaris Van Rij van Financiën zei in een reactie dat het gaat om incidenten en dat de Belastingdienst altijd probeert ervan te leren als het toch een keer fout gaat. In een Kamerbrief benadrukte hij nog eens ‘dat er geen aanwijzingen zijn dat er sprake is van een werkwijze waarbij de Belastingdienst regelmatig en ten onrechte stukken zou achterhouden’.

Bekijk hier hoe staatssecretaris Van Rij vorig jaar reageerde op het nieuws dat de Belastingdienst soms informatie achterhoudt voor de rechter:

De advocaat van de ondernemer, Mark Hendriks, laat aan RTL Nieuws weten dat hij het meest schokkende aan de zaak vindt dat het niet één fout van een individuele ambtenaar was. “Hier waren tal van belastingambtenaren bij betrokken, van hoog tot laag in de organisatie. Van de door de staatssecretaris beloofde cultuuromslag lijkt bitter weinig terechtgekomen.”
 
19 april 2024 In het Nieuws
 

De Belastingdienst gebruikte sinds april 2013 een zogenoemd risicoclassificatiemodel.

De Belastingdienst heeft in de afgelopen jaren 15.000 mensen ten onrechte afgewezen voor schuldsanering bijvoorbeeld omdat ze op een dubieuze ’zwarte lijst’ stonden die de fiscus bijhield.

De Belastingdienst heeft omstreden software om fraude met toeslagen op te sporen vaker gebruikt dan eerder is gemeld.

De Belastingdienst heeft jarenlang met een truc geld dat mensen terugkregen volgens hun voorlopige aanslag weer afgepakt als zij geen aangifte deden.

De Belastingdienst heeft zeker 7 jaar de wet overtreden met de fraudelijsten waar 270.000 mensen op stonden onder wie minderjarigen.

De Belastingdienst houdt soms informatie achter voor de rechter terwijl de wet voorschrijft dat alle relevante stukken in een zaak moeten worden overlegd.

De Belastingdienst lekte informatie over een internationale belastingcontrole aan Uber.

De Belastingdienst staat zelf vooraan als schuldeiser om een groot deel van de vergoeding van 30.000 euro voor slachtoffers van de Kinderopvangtoeslagenaffaire weer te innen.

De Belastingdienst wist begin 2019 al dat op niet-Nederlandse afkomst werd geselecteerd in fraudeonderzoeken bij de kinderopvangtoeslag.

De Belastingdienst zou sinds 2000 26 miljard euro zijn misgelopen door de zwendel

’Zwarte lijst’ fiscus ontzegde duizenden onterecht toegang tot schuldsanering

28 oktober 2021 Telegraaf

De Belastingdienst heeft in de afgelopen jaren 15.000 mensen ten onrechte afgewezen voor een schuldsanering, bijvoorbeeld omdat ze op een dubieuze ’zwarte lijst’ stonden die de fiscus jarenlang bijhield.

’Zwarte lijst’ fiscus ontzegde duizenden onterecht toegang tot schuldsanering

Dat zeggen ambtenaren van het ministerie van Financiën in een uitleg over die zwarte lijst, de Fraude Signalering Voorziening (FSV). Daarin stonden de gegevens van honderdduizenden mensen over wie de fiscus ooit een ’signaal’ had gekregen, zonder dat er per se sprake was van fraude of een strafbaar feit. Wie op de lijst stond, kon daar flink hinder van ondervinden.

Zo werden mensen door de fiscus afgewezen voor een betalingsregeling of schuldsanering als ze in het krijt stonden bij de fiscus, leggen de ambtenaren uit. Ook kregen ze onterecht boetes of kwamen ze zonder reden onder verscherpt toezicht te staan. „Dat hadden we niet mogen doen”, concludeert een van de ambtenaren nu.

Belastingschulden

Het gaat om grote aantallen mensen. Zo stonden op de FSV zo’n 240.000 burgers en nog eens 85.000 zogeheten ’rechtspersonen’ (zoals bedrijven of ondernemers). De ambtenaren hebben nog niet alle gevolgen in beeld, maar weten bijvoorbeeld wel dat 15.000 mensen met belastingschulden onterecht werden afgewezen voor een schuldsanering.

De Belastingdienst moest het systeem, na onthullingen door Trouw en RTL Nieuws, uit de lucht halen. Het bleek onder meer in strijd met privacywetgeving, te veel medewerkers bij de fiscus hadden toegang tot de lijst, die bovendien niet vaak genoeg opgeschoond werd. Daardoor stonden veel mensen onterecht als een soort fraudeur gelabeld.

Compensatie

De Belastingdienst werkt daarom aan een compensatie voor gedupeerden op de lijst. De ambtenaren twijfelen nog hoe ze daar vorm aan moeten geven, leggen ze uit aan de Tweede Kamer. Als er een collectieve regeling komt, krijgen veel mensen te weinig. Maar bij maatwerk kan het weer lang duren voor iedereen is gecompenseerd.