28 september 2023 VRT
In twee buitenwijken van de Zweedse hoofdstad Stockholm en in een buitenwijk van de stad Uppsala zijn samen drie doden gevallen in nauwelijks 12 uur tijd. Vermoedelijk hebben de incidenten te maken met drugsgerelateerd bendegeweld. De overheid zegt extra maatregelen te nemen om dat geweld de kop in te drukken. Het bendegeweld in het Scandinavische land lijkt steeds toe te nemen. In september alleen al zijn maar liefst 11 mensen omgekomen, de dodelijkste maand sinds 2016.
De Zweden bibberen en beven onder een golf van bendegeweld. Die lijkt alleen maar in intensiteit toe te nemen. In minder dan 12 uur tijd zijn drie mensen omgekomen in drie afzonderlijke incidenten.
Een eerste slachtoffer is gisterenavond laat gevallen in een buitenwijk van de hoofdstad Stockholm. Een 18-jarige jongeman wordt doodgeschoten nabij een sportveld waar op dat moment kinderen aan het trainen zijn. De politie is een moordonderzoek opgestart.
Enkele uren later krijgt de politie opnieuw een oproep voor een schietpartij in Jordbro, een andere buitenwijk in het zuiden van Stockholm. Daarbij zijn twee mensen gewond geraakt, één daarvan overlijdt uiteindelijk aan zijn verwondingen. De politie weet wel vier mensen te arresteren.
Diezelfde avond vindt er ook een explosie plaats in een buitenwijk van de universiteitsstad Uppsala. Een 25-jarige vrouw overleeft die aanslag niet. Ook de materiële schade is groot: vijf gebouwen raken beschadigd. De gevels van twee huizen zijn bijna volledig weggeblazen.
Volgens Zweedse media was de vrouw niet het beoogde slachtoffer, maar zat het doelwit in het aanpalende huis. De politie heeft twee mensen opgepakt.
Al meer dan 260 schietincidenten en 120 explosies
Het is onduidelijk of de drie incidenten aan elkaar gelinkt zijn, maar het geweld in Zweden lijkt niet op te houden. Volgens de meest recente cijfers van de politie zijn dit jaar alleen al meer dan 263 schietincidenten en 124 explosies geweest. Daarbij zijn 34 mensen om het leven gekomen en 73 anderen gewond geraakt.
In september alleen al zijn 11 mensen omgekomen, de dodelijkste maand sinds 2016. Een van hen is 13-jarige Milo, die begin deze maand dood is teruggevonden in de bossen vlak bij zijn thuis in Stockholm.
Drugsgerelateerd bendegeweld
De autoriteiten kijken voornamelijk naar één grote oorzaak van dat geweld: een bendeoorlog. Aan de ene kant is er de bende van een Turks-Zweedse man, die in Turkije woont, en diens grote rivaal, zijn voormalige rechterhand. Zij vechten een oorlog uit over drugs en wapens.
Deze roekeloze moordenaars zullen niet ophouden met schieten op elkaar en op anderen totdat wij ze stoppenZweeds premier Ulf Kristersson
“Deze roekeloze moordenaars zullen niet ophouden met schieten op elkaar en op anderen totdat wij ze stoppen”, reageert premier Ulf Kristersson aan de zender TV4. Na eerdere explosies deze week heeft de regering aangekondigd zo snel mogelijk nieuwe maatregelen te treffen om het bendegeweld een halt toe te roepen.
Zo wordt bekeken of het leger eventueel zal worden ingezet, maar “op dit moment houden we ons vooral bezig met het bekijken hoe we de effectiviteit van onze politie bij het bestrijden van criminaliteit kunnen verhogen”, zegt Justitieminister Gunnar Strömmer.
Kristersson heeft aangekondigd dat hij vrijdag zal samenzitten met de top van defensie en politie om zo te bepalen welke extra maatregelen ze kunnen treffen. “Dit heeft Zweden nog nooit gezien. Dit heeft geen enkel land in Europa al gezien.”
Volgens de premier ligt politieke naïviteit en onwetendheid aan de oorzaak van de situatie. “Een onverantwoordelijk immigratieplan, samen met een gefaald integratieplan, zorgt ervoor dat deze criminaliteit kan plaatsvinden. Sociale uitsluiting zorgt voor kleine gemeenschappen die crimineel gedrag stellen. Zonder nadenken kunnen ze kinderen opleiden tot toekomstige moordenaars”, stelt hij scherp.
Tidö-akkoord
Daarnaast heeft de minister ook aangekondigd dat onder meer de celstraf voor het bezit van explosieven zonder vergunning zal stijgen van 3 naar 5 jaar. Dat maakt deel uit van het Tidö-akkoord tussen de drie regeringspartijen en de extreemrechtse Zweedse Democraten.
Dat belooft onder andere de straffen voor bendecriminaliteit te verdubbelen en een einde te maken aan het mängdrabatt-systeem waarbij mensen die voor meerdere misdrijven veroordeeld zijn niet de volledige straf voor elk misdrijf hoeven uit te zitten.
Daarnaast is de regering ook van plan om “stop-and-search” zones in te voeren waarbij politie tijdelijk gebieden mag creëren waar ze iedereen kunnen aanhouden en fouilleren zonder redelijke verdenking van een misdrijf.
De Zweedse Gevangenis- en Reclasseringsdienst schat dat door dat nieuw beleid het aantal gevangenisplaatsen in Zweden zal moeten verdubbelen van 7.500 naar 15.000.
“Gevangenisstraffen zijn niet de oplossing”
Felipe Estrada, hoogleraar criminologie aan de Universiteit van Stockholm, zegt aan de Zweedse krant The Local dat meer mensen opsluiten de problemen niet zal oplossen. Ook langere gevangenisstraffen zijn geen wondermiddel.
“Als je naar de onderzoeksresultaten kijkt, geeft het je niet veel hoop dat afschrikking zal werken. Dat is één ding waar we vrij zeker van zijn. De jonge mannen achter deze schietpartijen zijn niet eens bang om zélf slachtoffer te worden van dodelijk geweld”, stelt Estrada vast.
De jonge mannen achter deze schietpartijen zijn niet eens bang om zélf slachtoffer te worden van dodelijk geweld
Daarnaast ziet Estrada nog een probleem. De beloningen van de Zweedse illegale drugsmarkt zijn zo hoog dat nieuwe criminelen snel de plaats innemen van hen die zijn opgesloten.
Strengere straffen kunnen ook onbedoelde gevolgen hebben. De vorige regering had besloten dat er voor 18-jarigen geen strafvermindering zal zijn. Bendeleden kijken daarom steeds vaker naar 15- en 16-jarigen om schietpartijen uit te voeren.
“Sluta skjut” als mogelijke oplossing
Estrada ziet wel een “veelbelovende” strategie in “Sluta skjut” (stop met schieten), die zich richt op afschrikken van criminele groepen in plaats van individuen. Politie en maatschappelijk werkers werken nauw samen met de gemeenschappen die getroffen worden door criminaliteit.
Die strategie lijkt in de Verenigde Staten te werken. In Boston is het aantal moorden onder jongeren met 63 procent gedaald, in Chicago 37 procent. In Zweden wordt de strategie ook al toegepast in Malmö, en ook daar is het aantal schietpartijen ongeveer gehalveerd.
Op de lange termijn kijkt Estrada naar de schoolomgeving. “Elke criminoloog met wie je waar dan ook praat, zal zeggen dat scholen een cruciale instelling zijn om jeugdcriminaliteit te voorkomen, omdat jonge tieners die succesvol zijn op school niet betrokken raken bij dit soort misdrijven”, aldus de criminoloog.
29 september 2023 RTL NIEUWS
‘Koerdische vos’
Het land is afgelopen maanden opgeschrikt door een dodelijke golf van schietpartijen en explosies, waarbij velen ervan worden verdacht verband te houden met een splitsing binnen de grote criminele bende Foxtrot. De leider van de Foxtrot-bende is de 36-jarige Rawa Majid, ook wel bekend als de ‘Koerdische vos’. Hij heeft het aan de stok met zijn voormalige rechterhand de 33-jarige Ismail Abdo. Waarover de ruzie precies gaat, is niet duidelijk, maar drugs en wapens spelen een cruciale rol in het bendegeweld.
“Majid wordt vergeleken met drugsbaron Pablo Escobar”, zegt Broomans. “Hij stuurt vanuit Turkije zijn soldaten aan. En de jongens die worden gerekruteerd om die moorden uit te voeren, worden steeds jonger, omdat ze niet worden berecht onder het volwassenenstrafrecht, maar onder het jeugdstrafrecht, dat lagere straffen oplegt. Het is een afschuwelijke situatie.”
In het Nieuws 