’Nieuwe golf vergiftigingen van activisten die Rusland verlieten’

15 augustus 2023 Telegraaf

Het afgelopen jaar heeft een nieuwe golf van vergiftigingen journalisten en activisten getroffen die Rusland verlieten, meldt de onlinekrant The Insider vanuit het Letse Riga. De website van de kritische Russische journalist Roman Dobrokhotov wil met de publicatie andere criticasters van het Kremlin waarschuwen voor de dreiging.

Van l. naar r.: Roman Dobrokhotov, Natalia Arno, Elena Milashina, Ivan Golunov en Aleksej Navalny. Ⓒ ANP / HH

’Nieuwe golf vergiftigingen van activisten die Rusland verlieten’

De krant telt drie bevestigde en twee onbevestigde gevallen. In oktober werd Jelena Kostjoetsjenko, een journalist voor Novaya Gazeta en Meduza, vergiftigd in het Duitse München. Een week later kreeg Ekho Moskvy-journalist Irina Bablojan bijna identieke symptomen in Tbilisi (Georgië). Dit voorjaar bleek de leider van de Free Russia Foundation, Natalja Arno, vergiftigd in Praag (Tsjechië).

Meestal publiceert The Insider zijn onderzoeken pas als de daders zijn geïdentificeerd, meldt de website zelf. Maar in dit geval besloot de redactie, na overleg met de slachtoffers van de vergiftiging, de beschikbare gegevens openbaar te maken om activisten en journalisten die Rusland verlieten te waarschuwen voor de bestaande dreiging. „Veel van degenen die om politieke redenen naar het buitenland zijn geëmigreerd, houden hun veiligheid niet meer goed in de gaten en worden een gemakkelijk doelwit voor de Russische speciale diensten.”

The Insider benadrukt dat vergiftigingsslachtoffers zich mogelijk niet realiseren wat er aan de hand is en dat ze niet naar de juiste dokter gaan. „En wanneer het besef komt, is het meestal onmogelijk om sporen van de gifstof op te sporen.”

Als bekendste recente geval van een vergiftiging door de Russen geldt dissident Aleksej Navalni, die gevangenzit in Rusland.

16 augustus 2023 AD.nl Mysterieuze gezondheidsklachten treffen Russische journalisten in ballingschap

Kostjoetsjenko zou eerder al zijn gewaarschuwd door mensen met connecties in Moskou. Die wisten te vertellen, schrijft ze, dat er een opdracht was haar te vinden en te doden. Ook de Oekraïense inlichtingendienst waarschuwde haar. Op 17 oktober ging Kostjoetsjenko met de nachttrein naar München, de volgende dag ontmoette ze daar een vriendin. Op de terugweg kreeg Kostjoetsjenko hoofdpijn, in de dagen daarna volgden duizeligheid, misselijkheid, intense angst en slapeloosheid. Pas tien dagen later ging de journaliste naar het ziekenhuis. Artsen raadden aan om bij de Charité-kliniek toxinetests te laten uitvoeren, waar ook oppositieleider Alexei Navalny was behandeld nadat hij was vergiftigd met gif uit het novitsjok-arsenaal van zenuwgassen. De Duitse politie startte een onderzoek, maar concludeerde dat het bijna onmogelijk was om na bijna twee weken nog sporen van gifstoffen te vinden. De zaak werd gesloten, maar vorige maand heropend voor aanvullend onderzoek.

Paars

Irina Bablojan verhuisde vorig jaar naar Georgië. Eind oktober voelde ze zich onwel, daarna zwak en duizelig. Een dag later werden haar handpalmen paars. Ook zij werd later onderzocht in Berlijn, allerlei allergische klachten werden uitgesloten, maar sporen van gif werden niet meer gevonden. Bablojan werd wel door de politie ondervraagd over de omstandigheden van de mogelijke vergiftiging.

Russische journalist van het onafhankelijke Ekho Moskvy, Irina Bablojan. © Ekho Moskvy

Natalia Arno zag in mei de deur van haar hotelkamer openstaan die volgens haar rook naar parfum. Toen ze wakker werd had ze pijn over haar hele lichaam en een vreemde smaak in haar mond. Thuis in Washington raadpleegde ze een arts. De resultaten van het toxicologisch onderzoek zijn nog niet gereed, maar de artsen menen dat Arno hoogstwaarschijnlijk is vergiftigd met een neurotoxische stof. Inmiddels buigt justitie in de VS zich erover.